Badacz wobec społeczności lokalnej (Trzy ramy teoretyczne)

• Authors: Joanna Kurczewska

Title variants

EN

Three Theoretical Frameworks to Local Community Analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W związku z rolą jaką przykładamy do analizy społeczności lokalnych w tworzeniu projektu zmian ustrojowych na poziomie państwa i narodu w artykule zwraca się uwagę na konieczność uwzględnienia trzech najważniejszych kontekstów teoretycznych jakie stanowić mogą źródło socjologicznej interpretacji danych gromadzonych w badaniach na poziomie lokalnym. Pierwsza z perspektyw jest ramą podmiotową, druga ramą ograniczonych utopii, natomiast trzecia ramą społecznych emocji. We wszystkich wymienionych perspektywach teoretycznych Autorka eksponuje konieczność traktowania społeczności lokalnej jako jednostki z jednej strony charakteryzującej się specyficznymi cechami, a z drugiej jako elementu szerszego układu społecznego w skład którego wchodzi. W artykule podkreśla się konieczność łączenia analiz lokalnych prowadzonych w polskiej socjologii z bardziej ogólnymi teoriami transformacji społeczeństwa polskiego. Za szczególnie przydatną w tym względzie uznaje autorka koncepcję krytycznej socjologii transformacji A. Rycharda.

EN

In relation to the meaning attributed to local communities analysis in creation of the plan of systemic changes at the level of the state and the nation, the authoress calls attention to three crucial theoretical contexts which may be a source of sociological interpretation of data collected in the local level research. The first perspective is the subjective framework, the second - the framework of limited utopias and the third - social emotions framework. In all theoretical perspectives mentioned the authoress exposes the necessity of local community as an entity characterized by specific features on the one hand and as an element of wider social system that is national (state) and European societies, on the other. She perceives the necessity of combining local analyses conducted within the Polish sociology with more general theories of transformation of the Polish society. A. Rychard's conception of critical sociology of transformation is claimed to be particularly useful to that purpose.

Keywords

PL

Społeczność lokalna; podejścia teoretyczne; metodologia

EN

Local community; Theoretical approaches; Methodology

Discipline

• SOCIOLOGY: SOCIOLOGY

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2008
• Volume: 57
• Issue: 1
• Pages: 9-30
• Document type: ARTICLE

Dates

published

2008

Contributors

author

Joanna Kurczewska

• Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk

• J. Kurczewska, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, ul Nowy Swiat 72, 00-330 Warszawa, Poland

References

• Alexander J.C. [2003],. The Meaning of Social Life, A Cultural Sociology. New York: Oxford Univ. Press.
• Alexander J.C. [2006], The Civil Sphere, New York: Oxford Univ. Press.
• Archer M. [1983], Process Without System, [w:] „Archives europeennes de sociologie”, nr 1.
• Barbalet J. (ed.) [2002], Emotions and Sociology, Oxford: Wiley-Blackwell.
• Bauman Z. [1995], Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna, tłum. J. Bauman, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bojar H. [2006], Rodzina w sytuacji wielokulturowości, [w:] Oblicza lokalności II, Różnorodność miejsc i czasu, J. Kurczewska, red., Warszawa: Wyd. IFiS PAN.
• Bokszański Z. [2006], Tożsamości zbiorowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Boyne R. [2001], Subject, Society and Culture, London: Sage Publ.
• Buczkowski P., Cichocki R. (red.) [1989], Podmiotowość: możliwość, rzeczywistość, konieczność, Poznań: Nakom.
• Calhoun C. [1995], Critical Social Theory. Culture, History, and the Challenge of Difference, Oxford: Blackwell.
• Carter E., Donald J., Squires J. (eds.) [1993], Space and Place. Theories of Identity and Location, London: Lawrence & Wishart.
• Checkel J.T. [1999], Why Comply? Constructivism, Social Norms and the Study of International Institutions. ARENA Working Papers WP 99/21.
• Cichocki R. (red.) [1996], Podmiotowość społeczności lokalnych: praktyczne programy wspomagania rozwoju. Poznań: Wydawn. Media-G.T.
• Cichocki R. [2003], Podmiotowość w społeczeństwie, Poznań: Wydaw. Naukowe UAM.
• Coleman J.S. [1990], Foundations of Social Theory, Cambridge, MA; London: Harvard Univ. Press.
• Collins R. [1988], Theoretical Sociology, San Diego: HBJ Publisher.
• Collins R. [2005], Interaction Ritual Chains, Princeton: Princeton Univ. Press.
• Czarnecki Z. (red.) [1999], Studia nad ideą podmiotowości człowieka, Lublin: Wydawn. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Powell W.W., DiMaggio P.J. (red.) [1991], The New Institutionalism in Organizational Analysis, Chicago, London: The Univ. of Chicago Press.
• Dobrowolski P. (red.) [1994], Władza i społeczności lokalne w procesie przeobrażeń ustrojowych, Katowice.
• Domański H., Ostrowska A., Rychard A. (red.) [2000], Jak żyją Polacy, Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN.
• Domański H., Rychard A. (red.) [1997], Elementy nowego ładu, Warszawa: IFIS PAN.
• Etzioni A. [1993/1994], The Spirit of Community. New York: A Touchstone Book.
• Fedorowicz M. [2004], Różnorodność kapitalizmu: instytucjonalizm i doświadczenie zmiany ustrojowej po komunizmie, Warszawa: Wydawn. Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
• Flam H. [2000], The Emotional Man and the Problem of Collective Action, Frankfurt/Main: Peter Lang.
• Giddens A. [2006], Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przekład Alina Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Giza-Poleszczuk A., Marody M., Rychard A. [2000], Strategie i system. Polacy w obliczu zmiany systemowej,. Warszawa: IFIS PAN.
• Gliński P. [1993], Aktywność aktorów społecznych, [w:] Rychard A., Federowicz M. (red.), Społeczeństwo w transformacji, Warszawa: IFIS PAN.
• Hałas E. (red.) [2001], Rozumienie zmian społecznych, Lublin: TN KUL.
• Hall S. [1997], Representation. Cultural Representation and Signifying Practices, London: Sage Publ.
• Jacyno M. [2007], Kultura indywidualizmu, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jałowiecki B., Łukowski W. (red.) [2006], Społeczności lokalne teraźniejszość i rzyszłość. Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica” & Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
• Jarosz M. (red.) [2005], Polska. Ale jaka? Warszawa: Oficyna Naukowa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Jarosz M. (red.) [2007], Transformacja, elity, społeczeństwo, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Jasińska-Kania A. [2006], Socjologiczne odkrywanie emocji, „Kultura i Społeczeństwo” Nr 1–2/2006.
• Kaufmann J.C. [2004], Ego – socjologia jednostki; przeł. Krzysztof Wakar, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kemper T.D. (eds.) [1990], Research Agendas in the Sociology of Emotions, New York: State University of New York Press.
• Korzeniowski K. [1991], Poczucie podmiotowości – alienacji politycznej: uwarunkowania psychospołeczne, Poznań: Nakom.
• Koseski A., Stawarz A. (red.) [2003], Tożsamość kulturowa regionu w warunkach integracji europejskich – przykład Mazowsza, Warszawa.
• Kurczewska J. [2002], Local Civil Societies in the Nineties: A Diagnosis, “Polish Sociological Review” No 3/2002.
• Kurczewska J. [2003], Członkostwo Polski w Unii Europejskiej – potencjalne problemy w procesie przekształcania tożsamości narodowej i europejskiej; w pracy zbiorowej: Członkostwo Polski w Unii Europejskiej – pierwsze kryzysy i wątpliwości?, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Kurczewska J. (red.) [2004], Oblicza lokalności: tradycja i współczesność, praca zbiorowa pod red. J. Kurczewskiej, Warszawa: Wydaw. Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Kurczewska J. (red.) [2006], Oblicza lokalności: różnorodność miejsc i czasu, praca zbiorowa pod red. J. Kurczewskiej, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Kurczewska J,. Bojar H. (red.) [2005], Granice na pograniczach: z badań społeczności lokalnych wschodniego pogranicza Polski, praca zbiorowa pod red. J. Kurczewskiej i H. Bojar, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Kurczewska J. [2006], Robocze ideologie lokalności. Stare i nowe schematy [w:] Oblicza lokalności: Tradycja i współczesność, praca zbior. pod red. J. Kurczewskiej, Warszawa : Wydaw. IFIS PAN, s. 88–129.
• Lewenstein B. [1999], Wspólnota społeczna a uczestnictwo lokalne. Warszawa.
• Magner M. [2003], Stalemate in civil society: post-communist transition in Poland and the legacy of socialism, Warszawa: Oficyna Wydawn. ASPRA-JR.
• Majcherek J. [2000], W poszukiwaniu nowej tożsamości, Warszawa: Presspublica.
• Marcus G.E. [2002], The Sentimental Citizen. Emotion in Democratic Politics, University Park: The Pennsylvania State University Press.
• Marody M. [1991], System realnego socjalizmu w jednostkach, [w:] Marody M. (red.), Co nam zostało z tych lat… Społeczeństwo polskie na progu zmiany systemowej. Londyn: Aneks.
• Migasiński J. (red.) [2001], Podmiotowość i tożsamość; przekłady z jęz. franc. przejrzał i poprawił Jacek Migasiński, Warszawa: WFiS UW.
• Morawski W. [1998], Zmiana instytucjonalna. Społeczeństwo – gospodarka – polityka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• North D. [1990], Institutions, Institutional Change and Economic Performance, New York: Cambridge Univ. Press.
• Olsen J. [2002], The Many Face soft Europeanization’s. ARENA Working Papers 01/02.
• Popławska A. [2001], Idea samorządności: podmiotowość, autonomia, pluralizm, Białystok: Trans Humana.
• Popławski T. [1997], Peryferyjność i społeczeństwo. Dylematy przełomu w Europie. Białystok: Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych.
• Radaelli C. [2004], Europeanisation: Solution or Problem? EiooP online working paper series 8/16.
• Radaelli C. [2000], Whither Europeanization? Koncept Stretching and Substantiva Change, European Integration online Papers 4(8); http:/eiop.or.at/eiop/(texte)2000-008a.htm
• Rychard A. [1994), Polska transformacji i Polska poza transformacją: czy istnieją dwa społeczeństwa? [w:] Polityka społeczna. Efekt czy siła sprawcza rozwoju kraju? Program reformy polityki społecznej, Warszawa.
• Rychard A., Federowicz M. (red.) [1993], Społeczeństwo w transformacji, Warszawa: IFIS PAN.
• Słomczyński K.M. [2000], Pozycja społeczna a cechy osobowości: o wzajemnych relacjach w okresie transformacji systemowej, Warszawa: IFiS PAN.
• Środa M. [2003], Indywidualizm i jego krytycy, Warszawa: Aletheia.
• Staniszkis J. [1994], W poszukiwaniu paradygmatu transformacji, maszynopis.
• Staniszkis J. [2001], Postkomunizm: próba opisu, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria.
• Starosta P. [1995], Poza metropolią: wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makrospołecznego, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Stasiak M.K. [2002], Kształcenie podmiotu, Łódź: Wydaw. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
• Sułek A., J. Styk (red.) [1995], Ludzie i instytucje – stawanie się ładu społecznego, Pamiętnik IX Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, Lublin 27–30.VI.1994, Lublin: Wydawnictwa UMCS, vol.1.
• Szpociński A. (red.) [2004], Różnorodność procesów zmian: transformacja niejedno ma imię, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Taylor Ch. [2002], Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. Zbiorowe, Warszawa: PWN.
• Wasilewski J. (red.) [2006), Współczesne społeczeństwo polskie: dynamika zmian, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wiatr J. J. [2003], Demokracja polska: 1989–2003, Warszawa: Scholar.
• Wielecki K. [2003], Podmiotowość w dobie kryzysu postindustrializmu: między indywidualizmem a kolektywizmem, Warszawa: Centrum Europejskie UW.

Identifiers

CEJSH db identifier

09PLAAAA057810