Prawo wewnętrzne gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce a normy ustawowe

• Authors: Tadeusz Jacek Zieliński

Title variants

EN

THE INTERNAL LAW OF JEWISH RELIGIOUS COMMUNITIES IN POLAND VS. STATUTORY STANDARDS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prawo wewnętrzne, o którym mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej, budzi szczególne zainteresowanie zważywszy na nietypową na tle innych ustaw wyznaniowych strukturę organizacyjną związku wyznaniowego podlegającego tej ustawie. Jest ono dodatkowo wzmocnione przez okoliczność udziału żydowskich osób wyznaniowych w szeroko zakrojonym procesie regulacji spraw dotyczących mienia żydowskiego. Z analizy Prawa Wewnętrznego z dnia 15 stycznia 2006 r. czynionej na tle wskazanej ustawy wynika, iż prawodawca wyznaniowy przyjął w wydanych przez siebie przepisach koncepcję ustroju związku wyznaniowego odmienną od koncepcji wyrażonej w przedmiotowej ustawie. Wykreował byt pod nazwą Wyznaniowa Wspólnota Żydowska, obejmujący jednostki organizacyjne określone w Ustawie oraz jednostki przez siebie ustanowione (w tym oddziały Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich). W szczególności umożliwił osobom wyznania mojżeszowego posiadanie członkostwa poza gminami żydowskimi (bezpośrednio w Związku Gmin), wyposażając tych członków w węższy katalog uprawnień niż przysługujący członkom gmin. System organów Związku Gmin ukształtowany został w taki sposób, iż przedstawiciele gmin stanowią tylko część składu ciał kolegialnych decydujących o kluczowych aspektach działalności związku wyznaniowego.

EN

The Internal Law referred to in Article 3(2) of the Act of 20 February 1997 on the relationship between State and Jewish religious communities in the Republic of Poland garners special attention given the unusual - compared with other acts regulating religious affairs - organizational structure of the religious association covered by this act. It is reinforced by the fact that Jewish religious persons take part in the broad process of resolving the issues pertaining to Jewish property. The analysis of the Internal Law of 15 January 2006 against the backdrop of the mentioned act shows that in the proposed provisions the religious legislator had adopted a concept of the system governing its religious association that is materially different from the concept prescribed in the act. It created an entity known as the Religious Jewish Community, made up of organizational units defined in the act and independently established units (including the branches of the Union of Jewish Religious Communities). In particular, it enabled the people of Mosaic persuasion to have the membership outside the Jewish communities (directly in the Union), thus vesting lesser rights in such members than in any members of the communities. The system of the Union bodies was designed in such a way that the representatives of the communities constitute only a fraction of the collective bodies deciding on the key issues of the religious association's activity.

Keywords

PL

relacje państwo - kościół; Konstytucja RP; związki wyznaniowe; prawo wyznaniowe; kościoły i inne związki wyznaniowe; gminy wyznaniowe żydowskie; stosunki państwo–kościół; wspólnoty religijne

EN

CHURCH - STATE RELATIONS (POLAND); FREEDOM OF CONSCIENCE & RELIGION; FREEDOM OF RELIGION; JEWISH COMMUNITIES; LAW ON RELIGION; RELATIONS BETWEEN THE STATE AND CHURCHES; RELIGIOUS FREEDOM

Discipline

• LAW_&_ADMINISTRATION: LAW & ADMINISTRATION

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2011
• Volume: 14
• Pages: 25-45
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Tadeusz Jacek Zieliński

• Chrzescijanska Akademia Teologiczna, Katedra Prawa Wyznaniowego i Kanonicznego, ul. Miodowa 21, 00-246 Warszawa, Poland

• Tadeusz J. Zielinski, Chrzescijanska Akademia Teologiczna, Katedra Prawa Wyznaniowego i Kanonicznego, ul. Miodowa 21, 00-246 Warszawa, Poland

References

• Borecki P., Geneza modelu stosunków państwo-kościół w Konstytucji RP, Warszawa 2008.
• Czohara A., Z punktu widzenia państwa, „Midrasz” 1999, nr 3.
• Góralski W., Adamczewski W., Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 28 lipca 1993 r., Płock 1994.
• Krukowski J., Polskie prawo wyznaniowe, wyd. 4, Warszawa 2008.
• Matwiejuk J., Pozycja prawna gmin wyznaniowych żydowskich w świetle ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2002, t. 5, s. 31-47.
• Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, wyd. 3, Warszawa 2011.
• Pietrzak M., Prawo wewnętrzne (kanoniczne) Kościołów i związków wyznaniowych w polskim systemie prawnym, w: Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego, Gniezno 11-12 września 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010.
• Rakoczy B., Prawo kanoniczne w orzecznictwie sądów polskich, w: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989-2009). Analizy – dyskusje – postulaty, red. D. Walencik, Katowice – Bielsko-Biała 2009.
• Strzała M., Skuteczność norm prawa kanonicznego w zakresie reprezentacji kościelnych osób prawnych w orzecznictwie Sądu Najwyższego, w: Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego, Gniezno 11-12 września 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010.
• Walencik D., Regulacja spraw majątkowych gmin wyznaniowych żydowskich, w: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989-2009). Analizy – dyskusje – postulaty, red. D. Walencik, Katowice – Bielsko-Biała 2009.
• Zieliński T.J., Stosowanie wyznaniowej formy zawarcia małżeństwa cywilnego poza Kościołem katolickim, „Państwo i Prawo” 2011, z. 2.