EN
The author examines some of the possible benefits of an integrated ethnolinguistic and ethnopoetic theoretical-methodological framework for a revaluation of the poetic, magical and cultural 'performativity' of Slavic and Balkan traditional ritual texts. He does so by applying a number of concepts and guidelines provided by this combined framework in a microanalysis of two sample cases from the Bosnian/Croatian/Serbian language area. The presented analyses focus on the various ways in which the poetic and figurative stylization and structuring of verbal-ritual texts correlates (indexically and iconically) with their meanings and functions within the performative (actional-ritual) and broader sociocultural context. As these texts can be seen to encode much of the ritual and sociocultural context of their performance, ethnopoetic micro-revaluations of this kind prove useful, by focusing on traditional ritual folklore, in enriched studies of historically and ethnographically situated 'cultures'.
Artykuł jest próbą określenia korzyści płynących z zastosowania interdyscyplinarnej metodologii wypracowanej przez etnolingwistykę i etnopoetykę dla określenia poetyckiego, magicznego i kulturowego funkcjonowania tradycyjnych rytualnych tekstów Słowian Bałkańskich. Ilustracją oferowanych możliwości jest zastosowanie niektórych pojęć i założeń do analizy dwóch przykładów należących do obszaru językowego Bośniaków, Chorwatów i Serbów. Analizy te zmierzają do ukazania różnych korelacji (indeksowych lub ikonicznych) między poetyką, stylizacją i strukturą tekstów o charakterze rytualnym a szerszym kontekstem socjokulturowym. Analizy prowadzą do wniosku, że ponieważ teksty te zawierają wiele elementów z rytualnego i socjokulturowego kontekstu, w jakim są wykonywane, badanie tradycyjnego folkloru rytualnego może być użyteczne dla precyzyjniejszego określenia historycznej i etnograficznej specyfiki danej kultury.