Elita polityczna wielkopolski w epoce stanisławowskiej

• Authors: Stroynowski Andrzej

Title variants

EN

The political elite of the Greater Poland during the reign of Stanisław August Poniatowski

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The paper, related to regional research, is devoted to the region of Greater Poland in the period of the reign of Stanislaw August Poniatowski and its political elite comprising high rank officials: bishops, voivodes, castellans and the general Starost. The presentation is based on biographical entries, lists of officials, parliamentary documents and diaries. Particular focus is put on the characteristic features of the elite which over the period of thirty years consisted of 52 persons some of whom occupied various positions on several occasions. The principle criteria conditioning nominations included local origin, which in turn assumed the need to possess property and family connections in Greater Poland. At the same time the material status of the elite was not as strong as was the case in the eastern borderland (Kresy). This was an element of the purposeful politics of Stanislaw August who wanted to equip the elite with the noble character and limit the traditional influence of the Magnates. Finally it has to be noticed that the elite was not homogenous internally as it comprised high officials (general starosts, voivodes, bishops and superior Castellans) but also inferior castellans who had no real opportunity of further promotion.

Keywords

EN

POLITICAL ELITE - GREATER POLAND; PONIATOWSKI STANISLAW AUGUST

Discipline

• HISTORY: HISTORY

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2009
• Volume: 35
• Issue: 1
• Pages: 69-84
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Stroynowski Andrzej

• Akademia im. Jana Długosza Częstochowie

• Andrzej Stroynowski, Akademia im. Jana Dlugosza w Czestochowie, Instytut Historii, Zaklad Historii Nowozytnej, al. Armii Krajowej 36a, 42-200 Czestochowa, Poland

References

• Czaplińska M., Mniszech Jerzy August Wandalin, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXI.
• Czeppe M., Kamaryla pana z Dukli. Kształtowanie się obozu politycznego Jerzego Augusta Mniszcha 1750-1763, Warszawa 1998.
• Drozdowski M., August Sułkowski (1729-1786) na polskiej scenie politycznej, [w:] Suł-kowscy. Życie i dzieło. Materiały z sesji naukowej „Sułkowscy – życie i dzieło”. Zamek w Rydzynie, 23-26 września 1998, pod red. Z. Molińskiego, Rydzyna-Leszno 1999.
• Dworzaczek W., Gajewski Antoni, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. VII.
• Dworzaczek W., Gurowski Aleksander, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. IX.
• Dworzaczek W., Mielżyński Józef Klemens, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XX.
• Dworzaczek W., Mielżyński Maksymilian, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XX.
• Dygdała J., Raczyński Kazimierz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX.
• Dymnicka-Wołoszyńska H., Okęcki Antoni Onufry, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIII.
• Dymnicka-Wołoszyńska H., Ostrowski Antoni Kazimierz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV.
• Dzieje Wielkopolski, t. I do roku 1793, red. J. Topolski, Poznań 1969.
• Encyklopedia powszechna S. Orgelbranda, Warszawa 1883, 1884
• Fiszerowa W., Dzieje moje własne i osób postronnych. Wiązanka spraw poważnych, ciekawych i błahych, przeł. E. Raczyński, Warszawa 1998.
• Instrukcja średzka 21 VIII 1786, WAP Poznań, Gr. poznańskie 1180, k. 336.
• Kicka N., Pamiętniki, przyp. J. Dutkiewicz, Warszawa 1972.
• Konopczyński W., Czartoryski Teodor Kazimierz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. IV.
• Kowecki J., Radzimiński Józef, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXX.
• Krakowski B., Kęszycki Franciszek Ksawery, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XII.
• Kroll P., Walka Kozaczyzny o autonomię w ramach Rzeczypospolitej w latach 1660-1664, [w:] Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań XVI-XVIII wiek, red. T. Ciesielski, A. Filipczak-Kocur, Warszawa-Opole 2008.
• Kutrzeba S., Skład sejmu polskiego 1493-1793, „Przegląd Historyczny”, t. II, 1905.
• Laudum sejmiku deputackiego średzkiego 17 VII 1786, WAP Poznań, Gr. poznańskie 1180, k. 278.
• Laudum sejmiku średzkiego 17 VIII 1778, WAP Poznań, Gr. poznańskie 1150, k. 250.
• Michalski J., Sejm w czasach panowania Stanisława Augusta, [w:] Historia sejmu polskiego, t. I: Do schyłku Rzeczypospolitej, red. J. Michalski, Warszawa 1984.
• Müller W., W. Szczygielski, Młodziejowski Andrzej Mikołaj, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXI.
• Nitecki P., Biskupi kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warsza¬wa 2000.
• Nitecki P., Biskupi kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000; Urzędnicy wielkopolscy XVI-XVIII wieku. Spisy, t. I, z. 2, oprac. A. Bieniaszewski, Wrocław 1987.
• Poniatowski S., Stanisława Poniatowskiego Diariusz podróży w ro¬ku 1784 w kraje niemieckie przedsięwziętej, wyd. J. Wijaczka, Kielce 2002.
• Rachuba A., Udział „Inflantczyków” i oficerów cudzoziemskiego pochodzenia w ży¬ciu publicznym Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1569-1732, [w:] Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań XVI-XVIII wiek, red. T. Ciesielski, A. Filipczak-Kocur, Warszawa-Opole 2008.
• Rostworowski E., Łubieński Władysław Aleksander, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII.
• Sesja III 4 X 1780, [w:] Dyaryusz Sejmu Ordynaryjnego Warszawskiego. .. MDCCLXXX, wyd. S. Badeni, Grodno 1780.
• Skałkowski A., Bniński Łukasz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. II.
• Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1881, t. II.
• Sobczak J., Reforma sejmików na sej¬mie czteroletnim i jej realizacja w Wielkopolsce, „Roczniki Historyczne” 1980, R. XLVI.
• Sobczak J., Wielkopolskie sądy ziemiańskie, Warszawa-Poznań 1977.
• Stroynowski A., Generał ks. Antoni Paweł Sułkowski, [w:] Silva rerum antiquarum. Księga Pamiątkowa dedykowana Prof. zw. dr. hab. Bartłomiejowi Szyndlerowi, red. R.W. Szwed, Częstochowa 2009.
• Stroynowski A., Oblicze polityczne Wielkopolski w epoce stanisławowskiej, [w:] Regiony Europy. Materiały konferencji, red. A. Stępień-Kuczyńska, Łódź 2008.
• Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej. Studium z dziejów kultury politycznej, Łódź 2005.
• Stroynowski A., Postawy polityczne elit Wielkopolski w epoce stanisławowskiej (wo-jewództwa poznańskie, kaliskie i gnieźnieńskie), [w:] Między barokiem a oświeceniem. Re¬gionalizm staropolski, red. S. Achremczyk, Olsztyn 2009.
• Stroynowski A., Rola biskupów w obradach sejmów lat 1778-1786, [w:] Religia i polityka. Kwestie wyznaniowe i polityczne w Europie w XVIII wieku. W 300. rocznicę konwencji w Altranstädt, red. L. Harc i G. Wąs, Wrocław 2009.
• Stroynowski A., Wołyń w XVIII wieku – województwo czy region?, [w:] Oblicze polityczne regionów, (red.) M. Dajnowicz, Białystok 2007.
• Szczygielski W., Konfederacja barska w Wielkopolsce 1768-1770, Warszawa 1970.
• Szczygielski W., Kwilecki Franciszek Antoni, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVI.
• Szczygielski W., Miaskowski Franciszek Salezy, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XX.
• Szczygielski W., Podoski Gabriel, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXVII.
• Szczygielski W., Raczyński Filip, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX.
• Szczygielski W., Referendum trzeciomajowe. Sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994.
• Szczygielski W., Rogaliński Stanisław, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXI.
• Szczygielski W., Sieroszewski Antoni, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXVII.
• Szwaciński T., Sejmiki poselskie przed konwokacją 1764, „Kwartalnik Historyczny” CXIII, 2006, nr 1.
• Topolska M. B., Raczyński Kazimierz, [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny.
• Topolski J., Wielkopolska poprzez wieki, Poznań 1999.
• Ujma M., Świetność i zmierzch kariery rodziny Zborowskich w XVI-XVII w., [w:] Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań XVI-XVIII wiek, red. T. Ciesielski, A. Filipczak-Kocur, Warszawa-Opole 2008.
• Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej, t. I, z. 2; Urzędnicy wielkopolscy, oprac. A. Bieniaszewski, Wrocław 1987.
• Wereszycka H., Jabłonowski Antoni Barnaba, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. X.
• Wereszycka H., Jabłonowski Antoni, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. X.
• Wereszycka H., Jabłonowski Stanisław Paweł, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. X.
• Wielkopolski Słownik Biograficzny, red. A. Gąsiorowski, J. Topolski, Warszawa 1981.
• Wisłocki J., Gurowski Rafał, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. IX.
• Zahorski A., Mielżyński Franciszek, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XX.
• Zielińska Z., Poniatowski Michał, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXVII.
• Zielińska Z., Poniński Adam, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXVII.
• Zielińska Z., Starzeński Józef Nikodem, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XLII.

Identifiers

CEJSH db identifier

10PLAAAA08584