«Obłoki» czy «chmury» na mistycznym niebie? Religijne konotacje polskich pojęć «obłok» i «chmura» jako możliwych ekwiwalentów angielskiego «cloud»

• Authors: Gicala Agnieszka

Title variants

EN

'OBLOKI' OR 'CHMURY' IN THE MYSTICAL SKY. RELIGIOUS CONNOTATIONS OF THE POLISH CONCEPTS OF 'OBLOK' AND 'CHMURA' AS POSSIBLE EQUIVALENTS OF THE ENGLISH 'CLOUD'

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł to analiza możliwych przekładów angielskiego pojęcia cloud na język polski – jako obłok lub chmura na przykładzie tekstu, w którym pojęcie to jest użyte w znaczeniu metaforycznym: jako cloud of unknowing (obłok / chmura niewiedzy). Przedstawiono w nim modele sieciowe znaczeń wszystkich trzech pojęć, wyniki ankiety badającej ich użycie, przeprowadzonej wśród polskich respondentów oraz przeanalizowano wybrane fragmenty oryginału i jego przekładów. Podstawę materiałową stanowi anonimowy angielski traktat z XIV wieku, którego tytułem jest właśnie powyższa metafora (The Cloud of Unknowing) oraz jego trzy istniejące przekłady na język polski. Ramy teoretyczne pozwalające na analizę niemetaforycznych i metaforycznych znaczeń wyżej wymienionych pojęć oraz na rozważenie stopnia ich ekwiwalencji w przekładzie to kognitywna teoria metafory, pojęcie językowego obrazu świata oraz kognitywne ujęcie jednostki w przekładzie i ekwiwalencji w przekładzie. Wyniki analizy sugerują, że wybór leksemu obłok lub chmura jako polskich ekwiwalentów leksemu cloud narzuca polskiemu czytelnikowi odmienny obraz doświadczenia mistycznego, o którym traktuje angielski traktat – odmienny głównie w sferze aksjologii obu polskich pojęć.

EN

The article is an analysis of possible Polish translations of the English concept 'cloud' as either 'oblok' or 'chmura', based on a text in which the concept is used metaphorically: 'the cloud of unknowing' (oblok/chmura niewiedzy). The authoress presents networks of the meanings of the three concepts, the results of a survey performed among Polish respondents and concerning the use of these concepts. Selected excerpts of the original and its translations are then analyzed. The texts in question are an anonymous 14th-century English mystical treatise, in which the above metaphor is used in the title (The Cloud of Unknowing) and its three Polish translations. The theoretical frameworks which facilitate an analysis of non-metaphorical and metaphorical meanings of the above-mentioned concepts, as well as an examination of the degree of their equivalence in translation, is the cognitive theory of metaphor, the linguistic worldview conception and the cognitive approach to the unit of translation and translational equivalence. The results indicate that the choice of either 'oblok' or 'chmura' as the Polish equivalents of 'cloud' imposes on the Polish reader a different image of the mystical experience described in the English treatise: it differs mainly in the axiology of each Polish concept.

Keywords

EN

LINGUISTIC WORLDVIEW; TRANSLATION 0F METAPHORS

Discipline

• PHILOLOGY_&_LINGUISTICS: PHILOLOGY & LINGUISTICS

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2006
• Volume: 18
• Pages: 265-280
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Gicala Agnieszka

• A. Gicala, (Kraków, Poland), no postal address given, contact the journal editor

Identifiers

CEJSH db identifier

07PLAAAA02505202