Semantyka językoznawcza

• Authors: Langacker Ronald W.

Title variants

EN

A VIEW OF LINGUISTIC SEMANTICS

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Redakcja „Etnolingwistyki” publikuje za zgodą autora wczesny szkic Ronalda W. Langackera zawierający w syntetycznej formie program semantyki kognitywnej, semantyki zorientowanej „subiektywistycznie”. Program ten przedstawiony przez czołowego amerykańskiego kognitywistę przed kilkunastu laty, konsekwentnie rozwijany przez jego współpracowników i naśladowców, koresponduje w kilku punktach z programem polskich etnolingwistów, przyjętym mniej więcej w tym samym czasie na użytek badania stereotypów językowych i realizowany w latach 1988–2003 na łamach „Etnolingwistyki”. Szczególnie bliskie etnolingwistom są te tezy Langackera, które dotyczą konceptualnego i podmiotowego charakteru znaczenia; które kwestionują izolowanie znaczeń językowych od wiedzy o świecie, a zwłaszcza te, które postulują opis znaczenia w całej sieci „relacji kategoryzacyjnych”. Niezależnie od oczywistych rozbieżności (dotyczą one między innymi roli „kodu kulturowego” w kształtowaniu znaczeń językowych i nieco innego pojmowania procesu profilowania), programowy szkic Langackera przynosi ważne i wciąż inspirujące koncepcje dotyczące procesu obrazowania językowego i jego wymiarów, poziomu ukonkretnienia (szczegółowości, „ziarnistości”, rozdzielczości) obrazu, „zakresu predykacji”, roli „ścieżek kompozycjonalnych” w interpretacji znaczeń, pojęcia „perspektywy” i mentalnego konstruowania przestrzeni przez podmiot konceptualizujący i mówiący. Przybliżenie oryginalnych sformułowań Langackera i jego propozycji roz¬wiązywania tych kwestii wydaje się szczególnie potrzebne wobec ożywienia w ostatnich latach zainteresowania kategorią punktu widzenia i roli podmiotu w dyskursie, widoczne zwłaszcza w kręgu badaczy uczestniczących w konwersatorium „Język a kultura”.

EN

The article presents the programme of 'subjectively'-oriented cognitive semantics. The programme was launched about twenty years ago and has been consistently developed by its author, his co-workers and followers ever since. The tenets of author's cognitive grammar concern the conceptual and subject-oriented nature of meaning, the question of linguistic meanings vis-a-vis the knowledge of the world, and above all the view of meaning as embedded in the network of 'categorial relations'. This programmatic article contains important and still inspiring conceptions of linguistic imagery (or construal), its dimensions, such as the level of specificity (the detail, 'granularity', or resolution) of the image, its scope of predication, the role of compositional paths in interpreting meanings, the notion of 'perspective' and the mental construction of spaces by the conceptualizing and speaking subject.

Keywords

EN

'CATEGORIAL RELATIONS' NETWORK; COGNITIVE SEMANTICS; CONCEPTUALIZING AND SPEAKING SUBJECT; LINGUISTIC MEANING

Discipline

• PHILOLOGY_&_LINGUISTICS: PHILOLOGY & LINGUISTICS

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2004
• Volume: 16
• Pages: 29-73
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Langacker Ronald W.

translator

Głaz Adam

• R. Langacker, (San Diego, USA), no address given, contact the journal editor

Identifiers

CEJSH db identifier

06PLAAAA01112549