Koncepcja państwa społecznego Wacława Makowskiego

• Authors: Srokosz Jacek

Title variants

EN

The Concept of Social State by Wacław Makowski

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia koncepcję państwa społecznego stworzoną przez jednego z współtwórców Konstytucji kwietniowej z 1935 r. Wacława Makowskiego. Makowski krytykował zarówno liberalny, jak i socjalistyczny typ państwa. Uważał on, że pierwszy typ opiera się wyłącznie na egoizmie jednostek i prowadzi do konfliktów społecznych, natomiast drugi skutkuje zanikiem indywidualności człowieka. Państwo społeczne miało być alternatywą zarówno dla liberalnego, jak i socjalistycznego modelu państwa, łącząc w sobie ich zalety i jednocześnie unikając ich wad. Makowski uważał, że podstawą funkcjonowania i rozwoju społeczeństwa jest aktywność jednostek, przez co każdy człowiek musi mieć zapewniony pewien zakres swobody działania. Granicą wolności jednostki była nie tylko wolność innej jednostki, ale także dobro całej społeczności. W razie kolizji interesu społeczności z interesem jednostki prymat miał interes zbiorowości. Państwo, którego kształt zależał od aktualnego zapotrzebowania społecznego, miało nie tylko rozstrzygać spory oraz harmonizować działalności jednostek i rozmaitych zrzeszeń, ale także aktywnie działać w celu realizacji dobra wspólnego. Jednakże aktywność państwa nie mogła zastąpić inicjatywy ludzkiej, a co najwyżej ją wspierać. Według Makowskiego jego koncepcja państwa społecznego miała się przyczynić do zrealizowania trzeciego hasła wielkiej rewolucji francuskiej – braterstwa. Uważał on, że państwo liberalne starało się wprowadzić w życie tylko zasadę równości i wolności, zupełnie pomijając nakaz współdziałania ludzkiego, co w czasach mu współczesnych było anachronizmem niedopasowanym do rzeczywistości.

EN

This article presents the concept of Social State (Państwo Społeczne) forged by Wacław Makowski one of the contributors of The April Constitution of 1935. Makowski was a critic of both liberal and socialist type of state. He claimed that the former type is based on selfishness of the individuals that causes social conflicts, while the latter results in loss of a human individuality. As an alternative the concept of Social State was designed to incorporate advantages of these both systems while avoiding their drawbacks. Makowski believed activity of individuals conferred with certain degree of freedoms underpins the social development. The personal freedom of an individual as per this concept should be limited by freedom of another individual and the common good. In the event of a conflict of interest between the one of individual and the community the latter would supersede the former. The state whose form depends of the current demands of society had not only to settle disputes and to harmonize the activities of individuals and various associations but also actively pursue the goal of common good. However state activities should not replace the individual activity but rather support it. According to Makowski Social State would allow to reach the third goal of a French Revolution slogan – fraternity. He believed that liberal state sought to bring into life the principles of equality and freedom, bypassing the requirement of human cooperation, which contemporarily were regarded as obsolete and not fitting to reality.

• Publisher: Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach
• Journal: Zeszyty Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach. Studia z nauk społecznych
• Year: 2011
• Issue: 4
• Pages: 177-190

Contributors

author

Srokosz Jacek

• Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach