Duże miasta Polski – wyzwania rozwojowe a interwencja w ramach polityki spójności 2004–2006

• Authors: Smętkowski Maciej , Płoszaj Adam

Title variants

EN

Large Polish cities – development challenges in the context of public intervention of EU Cohesion Policy 2004−2006

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest, po pierwsze, przedstawienie wyzwań rozwojowych stojących przed dużymi polskimi miastami, a po drugie – ocena, w jakim stopniu interwencja publiczna podejmowana w ramach polityki spójności w okresie programowania 2004–2006 im odpowiadała. Analizie poddano następujące aspekty tej interwencji: wielkość nakładów według dziedzin i rodzaju beneficjentów oraz ich lokalizacji w różnych typach dużych miast. W rezultacie można stwierdzić, że struktura interwencji tylko w części adresowała wyzwania związane ze współczesną gospodarką informacyjną, co wynikało z relatywnie słabego wsparcia dla rozwoju potencjału innowacyjnego miast oraz służącego mu rozwoju ich funkcji metropolitalnych. Największe nakłady polityki spójności w badanym okresie przeznaczono na rozwój infrastruktury wodno-ściekowej i transportowej, co związane było z koniecznością nadrabiania wieloletnich zapóźnień cywilizacyjnych w tych dziedzinach. Do pozytywnych aspektów można natomiast zaliczyć dopasowanie struktury interwencji do charakterystyki poszczególnych typów miast. Ponadto należy zwrócić uwagę, że większe wsparcie trafiło do największych miast, co wynikało m.in. z dużego zaangażowania ich władz w pozyskanie środków zewnętrznych, podczas gdy w części mniejszych ośrodków miejskich ważnym beneficjentem pomocy były duże zakłady przemysłowe.

EN

The aim of this paper is twofold: to demonstrate development challenges of large Polish cities and to assess the extent to which Cohesion Policy in the 2004−2006 programming addresses these issues. The analysis covers different aspects of EU intervention: sums assigned for particular categories, types of beneficiaries as well as types of large cities. The results allow us to formulate the following observations. The thematic structure of the intervention only partially addresses challenges related to contemporary informational economy, which is due to the cities’ relatively low support for innovativeness and their metropolitan functions. In the analyzed period, the bulk of EU Cohesion Policy funds was devoted to the development of basic technical infrastructure (transport and water management), which was the result of huge underdevelopment in these fields in former years. However, EU intervention had some successes: thematic fields were well adapted to types of cities. Furthermore, most funding was allocated to the largest cities because of the strong involvement of their authorities in EU funds projects, while in smaller cities a significant share of the funds was given to large industrial plants.

Keywords

PL

duże miasta; trendy rozwojowe; polityka spójności; Unia Europejska

EN

large cities; development trends; Cohesion Policy; European Union

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2011
• Issue: numer specjalny / special issue
• Pages: 8-30

Contributors

author

Smętkowski Maciej

• Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)

author

Płoszaj Adam

• Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)

References

• Albinowski S., 2004, „Globalizacja – próba konfrontacji poglądów z rzeczywistością”, Polska 2000 Plus, nr 2.
• Castells M., 1998, The Information Age: Economy, Society and Culture, t. 1: The Rise of the Network Society, Oxford, Cambridge, MA: Blackwell.
• Castells M., 2002, La galaxie internet, Paris: Fayard.
• Cooke P., Morgan K., 1997, The Associational Economy: Firms, Regions, and Innovation, Oxford: Oxford University Press.
• EC, 2010, Investing in Europe’s Future, Fifth Report on Economic and Social Cohesion, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
• ESPON, 2004, ESPON Project 1.1.1. Potentials for polycentric development. Potentials for polycentric development in Europe, NORDREGIO, Stockholm, http://www.espon.eu/ (dostęp 13.10.2011).
• European Spatial Development Perspective (EDSP), 1999, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
• Florida R., 2005, „The world is spiky: Globalization has changed the economic playing field, but hasn’t leveled it”, The Atlantic, October.
• Friedmann J., 1986, „The world city hypothesis”, Development and Change, t. 17, s. 69–83.
• Gawryszewski A., Korcelli P., Nowosielska E., 1998, Funkcje metropolitalne Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo IGiPZ PAN.
• Gorzelak G., 2003, „Bieda i zamożność regionów”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1, s. 37–58.
• Gorzelak G., Jałowiecki B., 2000, „Konkurencyjność regionów”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1, s. 7–24.
• Hilpert U., 1992, Archipelago Europe: Islands of Innovation, Forecasting and Assessment in Science and Technology, t. 18, Brussels: Commission of the European Communities.
• Jagersma P.K., 2002, „Innovate or die”, Journal of Business Strategy, t. 24, nr 1, s. 25–28.
• Jałowiecki B., 1999, Metropolie, Białystok: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania.
• Kukliński A. (red.), 2001, Gospodarka oparta na wiedzy: wyzwanie dla Polski XXI wieku, Warszawa: Komitet Badań Naukowych.
• Kukliński A., Kołodziejski J., Markowski T., Dziemianowicz W. (red.), 2000, Globalizacja polskich metropolii, Warszawa: EUROREG.
• Longhi C., Keeble D., 2000, „High technology clusters and evolutionary trends in the 1990s”, w: D. Keeble, F. Wilkinson (red.), High-Technology Clusters, Networking, Collective Learning in Europe, Aldershot: Ashgate.
• MRR, 2010, Krajowa strategia rozwoju regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• MRR, 2011, Ekspercki Projekt Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Sassen S., 1991, The Global City: New York, London, Tokyo, Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Simmie J., 1998, „Reason for the development of islands of innovation: evidence from Hartfordshire”, Urban Studies, t. 35, nr 8, s. 1261–1289.
• Smętkowski M., 2007, „Delimitacja obszarów metropolitalnych – nowe spojrzenie”, w: G. Gorzelak, A.Tucholska (red.), Rozwój, region, przestrzeń, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, EUROREG, s. 215–233.
• Smętkowski M., 2010, „Miasta i system osadniczy Polski w perspektywie europejskiej”, w: A. Tucholska (red.), Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G., 2009, Obszary metropolitalne w Polsce: problemy rozwojowe i delimitacja, Raporty i Analizy EUROREG, Warszawa: EUROREG.
• Smętkowski M. i in., 2011, European Metropolises and Their Regions: From Economic Landscape to Metropolitan Networks, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Strategia Lizbońska, 2005, „Working together for growth and jobs – a new start for the Lisbon Strategy”, Communication to the Spring European Council, COM.
• Taylor P.J., 2007, World City Network: A Global Urban Analysis, London, New York: Routledge.
• Zienkowski L, 2003, Wiedza a wzrost gospodarczy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.