W kierunku odrodzenia grundtvigiańskiej szkoły dla życia w Polsce. Uniwersytety ludowe i program ich wsparcia w latach 2020–2023

• Authors: Brzezicki Łukasz , Maliszewski Tomasz

Title variants

EN

Towards the revival of the Grundtvigian School for life in Poland. Folk high schools and their support program in 2020–2023

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przybliża wybrane informacje na temat Programu Wspierania Rozwoju Uniwersytetów Ludowych na lata 2020–2030, a także prezentuje próbę zorganizowania badania empirycznego mającego za zadanie określić obecny stan rozwoju uniwersytetów ludowych w Polsce. W szkicu zaprezentowano m.in. podstawowe informacje o samym Programie i jego głównych priorytetach, a także zestawienia zbiorcze, dotyczące zarówno podmiotów zainteresowanych uzyskaniem wsparcia, jak i dotychczasowych beneficjentów, którzy uzyskali wsparcie finansowe na rozwój własnych inicjatyw o nazwie uniwersytet ludowy w latach 2020–2023. W trzeciej części opracowania autorzy omówili założenia własnego projektu badaw- czego nad uniwersytetami ludowymi, wraz z pierwszym komunikatem z przebiegu prac badawczych.

EN

The article presents selected information about the Folk High Schools Development Programme for 2020–2030 and also presents an attempt to organize an empirical study aimed at determining the current state of development of folk universities in Poland. The sketch presents, among others: basic information about the Programme and its main assumptions, as well as summary statements regarding both entities interested in obtaining support under it and current beneficiaries who received financial support for the development of their own initiatives called folk high school from this Programme during the years 2020–2023. In the third part of the study, the authors included the assumptions of their own research project on contemporary Polish folk high schools, along with the first report on the course of research work.

Keywords

PL

koncepcja szkoły dla życia M.F.S. Grundtviga we współczesnej Polsce; uniwersytet ludowy; Program Wspierania Rozwoju Uniwersytetów Ludowych na lata 2020-2030; pozaformalna edukacja dorosłych

EN

concept of school for life N.F.S. Grundtvig in contemporary Poland; folk high school; Folk High Schools Development Programme for 2020–2030; non-formal adult education

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2023
• Volume: 2(89)
• Pages: 27-42

Contributors

author

Brzezicki Łukasz

• https://orcid.org/0000-0002-0761-1109

author

Maliszewski Tomasz

• Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

• https://orcid.org/0000-0002-8366-7614

References

• Brzezicki, Ł. (2020a). Działalność Uniwersytetów Dziecięcych w Polsce. Studia i Mate- riały, 1(31), s. 5–20. DOI: 10.7172/1733-9758.2020.32.1.
• Brzezicki, Ł. (2020b). The Efficiency of Third Age Universities in Poland: a non-Pa- rametric DEA Approach. Przedsiębiorczość – Edukacja, 16(2), s. 141–151. DOI: 10.24917/20833296.162.11.
• Brzezicki, Ł., Maliszewski, T. (2023). Uniwersytety ludowe w Polsce. Wprowadzenie w problematykę, Zeszyt Imperio, 7(listopad), s. 33–39.
• Błaszczak, I., Maliszewski T., Smuk-Stratenwerth E. (Eds.). (2017). Folk High Schools of the 21th Century. Tradition – Contemporaneity – Challenges for the Future. Grzybów: Ecological and Cultural Association ZIARNO.
• Byczkowski, M., Maliszewski, T., Przybylska, E. (red.). (2003). Uniwersytet ludowy – szkoła dla życia. Wieżyca: Kaszubski Uniwersytet Ludowy.
• Byczkowski, M. (2016). Kilka refleksji o tym, co Kaszubski Uniwersytet Ludowy ma z Mi- kołaja Grundtviga. W: T. Maliszewski (red.), Przewodnik po współczesnych uniwer- sytetach ludowych (s. 30–32). Wieżyca-Grzybów: Kaszubski Uniwersytet Ludowy – Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne ZIARNO.
• Dubas, E., Fabiś, A., Pierścieniak, K., Maliszewski, T., Solarczyk-Szwec, H. (2021). Edu- kacja dorosłych – obszary refleksji, praktyki i zmian. W: S.M. Kwiatkowski (red.), Współczesne problemy pedagogiki. W kierunku integracji teorii z praktyką. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Komitet Nauk Pedagogicznych PAN, s. 161–182.
• Felska, A., Mówka, M. (2022). Misja i wizja współczesnego uniwersytetu ludowego. W: T. Maliszewski Tomasz (red.), Uniwersytet ludowy XXI wieku. Przewodnik metodyczny (s. 83–86). Adamów – Grzybów – Mierzyn – Radawnica – Wieżyca – Wola Sękowa: Ogólnopolska Sieć Uniwersytetów Ludowych.
• Jurgiel, A. (2003). Współczesna koncepcja uniwersytetu ludowego jako szkoły dla życia. W: M. Byczkowski, T. Maliszewski, E. Przybylska (red.), Uniwersytet ludowy – szkoła dla życia (s. 343–345). Wieżyca: Kaszubski Uniwersytet Ludowy.
• Korsgaard, O. et alia (2019). Højskolens 10 bud – 10 lessons from the folk high school. København: FFD’s Forlag.
• Kulich, J. (2002). Grundtvig,s educational ideas in Central and Eastern Europe and the Baltic States. Copenhagen: Forlaget Vartov.
• Maliszewski, T. (2015). Polski Uniwersytet Ludowy jako szkoła dla życia (1989–2014) – ćwierćwiecze rozczarowań i nadziei. Edukacja Dorosłych 1(72), s. 171–180.
• Maliszewski, T., Rosalska, M. (red.). (2016). Uniwersytety ludowe – pomiędzy starymi a nowymi wyzwaniami. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Maliszewski, T., Smuk-Stratenwerth, E. (red.). (2019). Uniwersytety ludowe wobec wy- zwań antropocenu. Jak i czego uczyć w XXI wieku. Grzybów: Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne ZIARNO.
• Maliszewski, T. (2021). Stan badań i źródła do dziejów uniwersytetów ludowych do II wojny światowej. W: T. Maliszewski, E. Sapia-Drewniak, W. Szulakiewicz (red.), Człowiek dorosły i jego uczenie się. Dziedzictwo idei teoretycznych i ich praktyczne implikacje (s. 27–51). Gdynia: Wydawnictwo Akademii Marynarki Wojennej.
• Maliszewski, T. (red.) (2022). Uniwersytet ludowy XXI wieku. Przewodnik metodyczny. Adamów – Grzybów – Mierzyn – Radawnica – Wieżyca – Wola Sękowa: Ogólno- polska Sieć Uniwersytetów Ludowych.
• Maliszewski, T., Solarczyk-Szwec, H. (2022). Józef Półturzycki in the face of folk high schools. Notes on the basis of the renewal of Polish folk high schools in the years 2016–2022. Rocznik Andragogiczny, 29, s. 155–169, DOI: 10.12775/RA.2022.010.
• Mówka, M. (2022). Żywotność idei Uniwersytetu Ludowego we współczesnej Polsce. W: W. Kaczmarczyk, K. Budryka (red.), Aktywne społeczeństwo w zmieniającej się rzeczywistości. Refleksje po 5 latach działalności Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (s. 171–181). Warszawa: NIW- -CRSO.
• Pilch, T. (1982). Uniwersytety ludowe. Czym jest Uniwersytet Ludowy. W: „Z ludżmi ku ludziom”. Materiały z II Zjazdu Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych. Opalenie 4–6 grudnia 1981 r. (do użytku wewnątrzorganizacyjnego) (s. 72–79). Warszawa: ZK ZMW.
• Rosalska, M. (2023). Kierunki i uwarunkowania rozwoju współczesnych polskich uniwersytetów ludowych. Pedagogika Społeczna Nova, 3(5), s. 161–170, DOI: 10.14746/ psn.2023.3.5.9.
• Sapia-Drewniak, E., Janik-Komar, J. (red.). (2010). Uniwersytety ludowe i inne formy oświaty dorosłych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Solarz, I. (1937). Wiejski Uniwersytet Orkanowy. Warszawa: Instytut Oświaty Dorosłych. Stopińska-Pająk, A. (2010). Uniwersytet ludowy w II Rzeczypospolitej. Społeczno-kultu- rowa przestrzeń spotkania i dialogu dorosłych. W: E. Sapia-Drewniak, J. Janik-Komar (red.), Uniwersytety ludowe i inne formy oświaty dorosłych (s. 13–22). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (2023). https://niw.gov.pl/nasze-programy/uniwersytety-ludowe/ (dostęp: 24.11.2023).

Identifiers

DOI

10.12775/ED.2023.012