Tradycja i współczesność - specyfika szwajcarskiej samorządności

• Authors: Nitschke Bernadetta

Title variants

EN

Tradition and modernity. Specify of Swiss self-government

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szwajcaria jest państwem o typowo federacyjnym charakterze. Podstawą funkcjonowania tego państwa jest system konwentu, gdzie władza ustawodawcza odgrywa rolę najważniejszą. Terytorium Konfederacji Szwajcarskiej jest podzielone na 3 tys. gmin i 26 kantonów. Każdy Szwajcar ma potrójne obywatelstwo. Najpierw jest obywatelem gminy, następnie kantonu i dopiero Szwajcarii. Specyfikę Szwajcarii uzupełnia różnorodność językowa mieszkańców. Językami narodowymi są: niemiecki, francuski, włoski i retoromański. Na tle innych demokracji europejskich Szwajcarię wyróżnia także bardzo duża rola demokracji bezpośredniej. Referenda są w Szwajcarii bardzo częste, odbywają się od czterech do sześciu razy rocznie. Mają one zarówno wymiar ogólnokrajowy, jak i lokalny - gminny. Struktura państwa opiera się na trzech szczeblach ze szczególnym naciskiem na gminę. Gmina szwajcarska stanowi fundament państwa. Samorządność gmin została zagwarantowana konstytucyjnie. W obecnym ustroju Szwajcarii wyróżnia się kilka rodzajów gmin: gminę ogólną - nazywaną także gminą polityczną oraz gminy specjalne (należą do nich: gminy kościelne, gminy szkolne, gminy ubogich, gminy obywatelskie). Zasadnicza rola przypada gminie politycznej. Najwyższą władzą ustawodawczą w takiej gminie jest zgromadzenie zwykłe, czyli zgromadzenie wszystkich mieszkańców. Organem wykonawczym gminy jest rada gminna, którą wybiera zgromadzenie. Na czele rady stoi syndyk. W wielu gminach Szwajcar rozstrzyga sam nie tylko o społecznej infrastrukturze swojej gminy, ale jako członek gminy szkolnej, decyduje o wyborze nauczyciela, jako członek parafii o wyborze proboszcza. Ma wreszcie wpływ na wybór sędziego. Jeżeli gmina jest zbyt duża, by mogło odbywać się w niej zgromadzenie gminne, powołuje się parlament gminny wybierany spośród mieszkańców gminy. Szwajcaria jest wyjątkowa. Można wątpić, czy jej doświadczenia są możliwe do powtórzenia gdziekolwiek indziej ze względu na niepowtarzalną wręcz historię i strukturę geopolityczną kraju.

EN

Switzerland is a typical federal state. Its territory is divided into 3.000 municipalities and 26 cantons. Every Swiss has triple citizenship, first of all, of his municipality, then canton and finally Switzerland. Lingustic diversity is also a very important element od Switzerland`s specificity. National languages are German, French, Italian and Romansh. In comparison with other European democracies Switzerland stands out as a country where direct democracy plays a very large role. The state structure is based on theree levels, with particular emphasis on the community. Swiss municipality is the foundations of the state. The municipal selfgovernment was constitutinally guaranteed.

• Publisher: Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach
• Journal: Zeszyty Naukowe Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach. Studia z nauk społecznych
• Year: 2010
• Issue: 3
• Pages: 193-206

Contributors

author

Nitschke Bernadetta

• Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach