The catalogue of graves from Tell el-Farkha

• Authors: Dębowska-Ludwin Joanna

Title variants

PL

Katalog grobów z Tell el-Farcha

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

Cmentarzysko w Tell el-Farcha (wschodnia delta Nilu) znajduje się na wschodnim wzgórzu (tzw. tell E), jednym z trzech składających się na całe stanowisko. Nekropola została odkryta w roku 2001 i od tego czasu prowadzone są tam systematyczne prace wykopaliskowe. Do roku 2006 badania przyniosły odkrycie 53 grobów i jednej tzw. mastaby. Na podstawie ogólnych cech ich konstrukcji, typowego zestawu darów grobowych i ich ułożenia względem stron świata dotychczas odsłonięte pochówki można podzielić na cztery kategorie. Najstarsze groby z Tell el-Farcha, datowane na koniec dynastii 0, tworzą grupę pierwszą. Niewątpliwie należały one do majętnej klasy średniej, która mogła sobie pozwolić na znaczny wysiłek konstrukcyjny widoczny na przykładzie starannie wykończonych grobowców z suszonej cegły mułowej i pieczołowicie nakrytego matami ciekawego wyposażenia. Groby należące do drugiej kategorii związane są z końcem czasów dynastii I, a pochowani w nich ludzie reprezentowali zdecydowanie niższy status majątkowy niż poprzednio. Pochówki tej kategorii rzadko zawierają wyposażenie, ich forma architektoniczna jest także mniej wypracowana – pokrzy- wione, cienkie ścianki, brak śladów obecności struktur naziemnych. Na trzecią kategorię grobów składają się proste pochówki jamowe pozbawione wyposażenia, czasami tylko wykładane matami. Ta grupa pochówków datowana jest na koniec okresu wczesnodynastycznego tylko dzięki ich pozy- cji stratygraficznej względem struktur mieszkalnych z okresu Starego Państwa. Wreszcie, czwarta kategoria odpowiada najmłodszym grobom znalezionym na stanowisku. Są to proste groby jamowe, z reguły także pozbawione wyposażenia, jednak wyraźnie odróżniają się od poprzednich ułożeniem ciał zmarłych w pozycji wyprostowanej na boku (wcześniej zawsze była to pozycja skurczona), gło- wą zwróconych w kierunku zachodnim (poprzednio przeważał kierunek północny). Te najmłodsze groby znajdowane są na samym szczycie wzgórza, niemal bezpośrednio pod jego powierzchnią i na podstawie nielicznych fragmentów ceramiki znalezionych przy zmarłych datowane są na okres Starego Państwa. Artykuł zawiera także szczegółowy katalog wszystkich grobów z Tell el-Farcha przebadanych w latach 2001-2006.

• Publisher: Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Journal: Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
• Year: 2009
• Volume: 1
• Pages: 457-486

Contributors

author

Dębowska-Ludwin Joanna