Socjologia i socjolodzy w zglobalizowanym świecie. Kilka uwag o socjologiach narodowych

• Authors: Paulina Polak

Title variants

EN

Sociology and Sociologists in the Globalized World. Some Remarks on National Sociologies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł rekonstruuje niektóre problemy i wyzwania, jakie stoją dziś przed socjologią. Musi ona stawić czoło nowym tematom i problemom, związanym z globalizacją, i przekraczającym granice państwowe zjawiskom. Autorka wychodzi od pytania postawionego przez Piotra Sztompkę o istnienie socjologii polskiej. Nawiązuje do idei kosmopolitycznego świata i potrzeby stworzenia w nim kosmopolitycznej socjologii, jaką postuluje Ulrich Beck. Poka-zuje, że dziś konieczne jest stworzenie nowego podejścia do analizy społeczeństwa, zrywającego z „metodologicznym nacjonalizmem”, ograniczającym się wyłącznie do badania zjawisk w obrębie granic danego kraju. W artykule poruszane są również problemy roli socjologów we współczesnym świecie, w sferze publicznej i mediach.

EN

The problems and challenges sociology faces at the beginning of the 21st century are the subject matter of the article. The discipline has to deal with the new themes and problems linked to globalization and supranational phenomena. The question about the future of Polish sociology posed by Piotr Sztompka is the point of departure for the author of this article. She relates to the Ulrich Beck’s idea of cosmopolitanism and the need of a new cosmopolitan sociology. The author demonstrates that the development of a new approach to social analysis is crucial. This new cosmopolitan approach should break away from the traditional method of perceiving social phenomena as confined to nation-state boundaries. The article also addresses the issue of the sociology’ and sociologists’ role in the public sphere of contemporary societies.

Keywords

PL

socjologia polska; kosmopolityzm; metodologiczny nacjonalizm; socjologia w sferze publicznej

EN

Polish sociology; cosmopolitanism; methodological nationalism; sociology in the public sphere

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2012
• Issue: 3(206)
• Pages: 124-143

Contributors

author

Paulina Polak

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Alexander, Jeffrey. 2006. Zasadność teorii socjologicznej: dlaczego końca nie widać. W: A. Jasińska-Kania i in. (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Scholar, s. 57–62.
• Bauman, Zygmunt. 2006. Czy istnieje postmodernistyczna socjologia. W: A. Jasińska-Kania i in. (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Scholar, s. 789–802.
• Beck, Ulrich. 2002a. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej rzeczywistości. Tłum. St. Cieśla. Warszawa: Scholar.
• Beck, Ulrich. 2002b. The Cosmopolitan Society and its Enemies. „Theory, Culture & Society” Vol. 19(1–2): 17–44.
• Beck, Ulrich. 2005. How Not to Become a Museum Piece. „The British Journal of Sociology” Vol. 56 Issue 3: 335–343.
• Beck, Ulrich. 2006. Cosmopolitan Vision. Cambridge: Polity.
• Berger, Klaus Peter. 1999. The Creeping Codification of the Lex Mercatoria. The Hague: Kluwer.
• Berger, Klaus Peter. 2001. The New Law Merchant and the Global Market Place. W: K.P. Berger (red.). The Practice of Transnational Law. The Hague: Kluwer.
• Burawoy, Michael. 2009a. O socjologię publiczną. Przemówienie prezydenckie z roku 2004.
• W: A. Manterys i J. Mucha (red.). Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Wybór tekstów. Kraków: Nomos, s. 525–561.
• Burawoy, Michael. 2009b. Forging Global Sociology from Below. W: S. Patel (red.). The ISA Handbook of Diverse Sociological Traditions. London: Sage, s. 52–65.
• Burawoy, Michael. 2010. Facing an Unequal World: Challenges for a Global Sociology. W: M. Burawoy, M. Chang i M. Fei-yu Hsieh (red.). Facing an Unequal World: Challenges for a Global Sociology. Taipei: Institute of Sociology, Academia Sinica, s. 3–27.
• Burawoy, Michael. 2011. The Last Positivist. „Contemporary Sociology” Vol. 40 (4): 396–404.
• Burawoy, Michael, Mau-kuei Chang i Michelle Fei-yu Hsieh (red.). 2010. Facing an Unequal
• World: Challenges for a Global Sociology. Taipei: Institute of Sociology, Academia Sinica. Carbonneau, Thomas E. 1998. Lex Mercatoria and Arbitration: A Discussion of the New Law Merchant. Yonkers: Juris.
• Czarnowski, Stefan. 1956. Ludzie zbędni w służbie przemocy. W: Dzieła, tom II. Warszawa, s. 186–193.
• Fine, Robert. 2006. Cosmopolitanism and Violence: Difficulties of Judgment. „The British Journal of Sociology” Vol. 57, Issue 1: 49–67.
• Genov, Nikolai. 1989. National Traditions in Sociology. London: Sage.
• Kwilecki, Andrzej i Kazimierz Doktór (red.). 1988. Stan i perspektywy socjologii polskiej. Warszawa–Poznań: PWN.
• Martell, Luke. 2009. Global Inequality, Human Rights and Power: A Critique of Ulrich Beck’s Cosmopolitanism. „Critical Sociology” 35(2): 253–272.
• Merton, Robert K. 2002. Teorie socjologiczne średniego zasięgu. Tłum. E. Morawska i J. Wertenstein-Żuławski. W: Tegoż. Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: WN PWN, s. 60–91.
• Mucha, Janusz i Włodzimierz Wincławski (red.). 2006. Klasyczna socjologia polska i jej współczesna recepcja. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Mucha, Janusz. 2010. Sociology in Eastern Europe or East European Sociology: Historical and Present. W: M. Burawoy, M. Chang i M. Fei-yu Hsieh (red.). Facing an Unequal World: Challenges for a Global Sociology. Taipei: Institute of Sociology, Academia Sinica, s. 187–206.
• Nedelmann, Birgitta i Piotr Sztompka (red.). 1993. Sociology in Europe: In Search of Identity. Berlin–New York: Walter de Gruyer.
• Ossowski, Stanisław. 1962. O osobliwościach nauk społecznych. Warszawa: PWN.
• Patel, Sujata. 2010. The ISA Handbook Of Diverse Sociological Traditions. London: Sage. Polak, Paulina. 2011. Nowe formy korupcji. Analiza socjologiczna sektora farmaceutycznego w Polsce. Kraków: Nomos.
• Raciborski, Jacek. 2011. Państwo i lud: relacje stare i nowe. W: M. Flis i in. (red.). Co dzieje się ze społeczeństwem?. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Seidman, Steven. 2006. Koniec teorii. W: A. Jasińska-Kania i in. (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Scholar, s. 44–55.
• Skąpska, Grażyna. 2008. Prawo w ponowoczesnym społeczeństwie. „Zarządzanie Publiczne” nr 4(6).
• Smelser, Neil J. 2003. Sociology: Spanning Two Centuries. „The American Sociologist” Vol. 34, 3: 5–19.
• Sowa, Kazimierz Z. (red.). 1983. Szkice z historii socjologii polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Stone Sweet, Alec. 2006. The New Lex Mercatoria and Transnational Governance. „Journal of European Public Policy” Vol. 13, 3: 627–646.
• Sułek, Antoni. 2010. Socjolog prawdę Ci powie?. „Gazeta Wyborcza”, 18 czerwca.
• Sułek, Antoni. 2011. Obrazy z życia socjologii w Polsce. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Szacki, Jerzy. 1995a. Wstęp: krótka historia socjologii polskiej. W: J. Szacki (red.). Sto lat so-
• cjologii polskiej. Od Supińskiego do Szczepańskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szacki, Jerzy (red.). 1995b. Sto lat socjologii polskiej. Od Supińskiego do Szczepańskiego. Warszawa: WN PWN.
• Sztompka, Piotr (red.). 1984a. Masters of Polish Sociology. Wrocław: Wydawnictwo PAN. Sztompka, Piotr. 1984b. The Polish Sociological Tradition (Introduction). W: P. Sztompka (red.). Masters of Polish Sociology, Wrocław: Wydawnictwo PAN, s. 5–24.
• Sztompka, Piotr. 2010. One Sociology or Many?. W: S. Patel (red.). The ISA Handbook of Diverse Sociological Traditions. London: Sage, s. 21–28.
• Sztompka, Piotr. 2011a. Czy istnieje socjologia polska?. „Studia Socjologiczne” 2(201): 43–54. Sztompka, Piotr. 2011b. Another Sociological Utopia. „Contemporary Sociology” Vol. 40 (4): 388–396.
• Teubner, Günther. 1997. Global Law Without a State. Brookfield: Dartmouth.
• Teubner, Günther. 1998. Legal irritants: Good Faith in British Law or How Unifying Law Ends Up in New Divergences. „Modern Law Review” Vol. 61: 11–32.
• Teubner, Günther. 2002. Breaking Frames: Economic Globalisation and the Emergence of Lex Mercatoria. „European Journal of Social Theory” Vol. 5: 199–217.
• UNIDROIT. 2010. UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts, http://www.unidroit.org/english/principles/contracts/main.htm [dostęp 11.07.2011].
• Wimmer, Andreas i Nina Glick Schiller. 2003. Methodological Nationalism, the Social Sciences, and the Study of Migration: An Essay in Historical Epistemology. „International Migration Review” Vol. 37, 3: 576–610.