The event of emotional change in Slovene in the light of Leonard Talmy’s typological framework

• Authors: Agnieszka Będkowska-Kopczyk

Title variants

PL

ZDARZENIE WYRAŻAJĄCE ZMIANĘ STANU EMOCJONALNEGO W JĘZYKU SŁOWEŃSKIM W ŚWIETLE TYPOLOGII LEONARDA TALMY’EGO

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

W artykule zastosowano typologię integracji zdarzeń Leonarda Talmy’ego do opisu słoweńskich konstrukcji wyrażających zmianę stanu emocjonalnego, tzn. początek i koniec stanu emocjonalnego. Talmy szeroko rozumie zdarzenie wyrażające zmianę stanu (fizycznego, mentalnego) obiektu jako: 1) zmianę danej cechy związanej z określonym obiektem (czyli to, co potocznie określane jest jako „zmiana”) i 2) trwanie danej cechy (czyli „stan”). Zauważa, że w wielu językach zdarzenie wyrażające zmianę stanu konceptualizowane jest w sposób analogiczny do zdarzeń wyrażających ruch, przy czym ruch także rozumiany jest zarówno jako zmiana danego położenia jak i trwanie w tym samym położeniu. W językach słowiańskich zmianę położenia i stanu wyrażają prefiksy czasownikowe, określane przez Talmy’ego jako satelity czasownika (np. słow. vz-leteti ‘wzlecieć’ przy ruchu i vz-ljubiti ‘pokochać’). W artykule przedstawiono słoweńskie przykłady językowe, w których cecha (uczucie) wyrażona jest poprzez: 1) czasownik, np. ljubiti ‘kochać’, 2) rzeczownik, np. jeza ‘złość’, 3) konstrukcję przymiotnikową, np. biti jezen ‘być zły’ (stan) i 4) konstrukcję przysłówkową, np. biti (komu) žal ‘być (komu) przykro’. Zastosowanie teorii Talmy’ego pozwoliło na systematyczny opis przestrzennych podstaw konceptualizacji uczuć i ukazanie gramatycznych i semantycznych podobieństw w konstruowaniu dynamicznej sytuacji „zmiany położenia” i „zmiany stanu emocjonalnego” (np. spraviti koga v jezo ‘wprawić kogo w złość’), jak również w konstruowaniu statycznej sytuacji „trwania w danym położeniu” i „trwania w danym stanie emocjonalnym” (np. živeti v sovraštvu ‘żyć w nienawiści’).

Keywords

EN

EMOTIONAL CHANGE; LEONARD TALMY; TYPOLOGICAL FRAMEWORK; SLOVENE

• Publisher: Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Instytut Teologiczny im. Jana Kantego w Bielsku-Białej, Książnica Beskidzka
• Journal: Świat i Słowo
• Year: 2013
• Volume: 11
• Issue: 1(20)
• Pages: 221-240

Dates

published

2013-06

Contributors

author

Agnieszka Będkowska-Kopczyk

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, ul. Willowa 2, 43-309 Bielsko-Biała

References

• L. Talmy, Toward a Cognitive Semantics. Volume II Typology and Process in Concept Structuring, Cambridge, Massachusetts, London, 2000.
• D.C. Richardson, M.J. Spivey, S. Edelman, A.D. Naples, “Language is spatial”: Experimental
• evidence for image schemas of concrete and abstract verbs, [in:] Proceedings of the 23rd Annual Meeting of the
• Cognitive Science Society, eds. J.D. Moore, K. Stenning, Mahwah, NJ, 2001.
• Z. Kövecses, Metaphor and Emotion: Language, Culture, and Body in Human Feeling. Cambridge, 2000.
• S.M. Peña Cervel, Topology and Cognition: What Image-Schemas Reveal about Metaphorical Language of Emotions, Munich, 2003.
• R.W. Gibbs Jr., Embodiment and Cognitive Science, New York, 2006.
• J. Zlatev, J. Blomberg, U. Magnusson, Metaphor and subjective experience. A study of motion-emotion metaphors in English, Swedish, Bulgarian and Thai, [in:] Moving Ourselves, Moving Others. Motion and emotion in intersubjectivity, consciousness and language, eds. A. Foolen, M.U. Lüdtke, T.P. Racine, J. Zlatev, Amsterdam, 2012.
• L. Talmy, Semantic Structures in English and Atsugewi, Ph.D. Dissertation, Department of Linguistics, University of California, Berkeley, 1972.
• L. Talmy, Lexicalization patterns: semantic structure in lexical forms, [in:] Language typology and syntactic description, vol. III: Grammatical categories and the lexicon, ed. T. Shopen, Cambridge, 1985.
• W. Croft, J. Barðdal, W. Hollmann, V. Sotirova, C. Taoka, Revising Talmy's typological classification of complex events, [in:] Contrastive construction grammar, ed. H. Boas, Amsterdam, 2010.
• Z. Kaleta, T. Żeberek, I. Nowakowska-Kemna, A. Będkowska-Kopczyk, The imagery of the PATH-GOAL schema in Polish, Russian, Bulgarian and Slovenian, [in:] Imagery in Language, eds. B. Lewandowska-Tomaszczyk, A. Kwiatkowska, Frankfurt, 2004.
• A. Będkowska-Kopczyk, Dispersed motion metaphors of EMOTION in Slovene. A cognitive grammatical analysis of the prefix raz- in verbs of emotional experience, forthcoming.
• L. Talmy, Path to realization: a typology of event conflation, [in:] Proceedings of the 17th Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society, Berkeley, Calif.
• D.I. Slobin, The many ways to search for a frog: Linguistic typology and the expression of motion events, [in:] Relating events in narrative: Volume II: Typological and contextual perspectives, eds. S. Strömqvis, L. Verhoeven, Mahwah, NJ 2004.
• V. Hasko, R. Perelmutter (eds.), New Approaches to Slavic Verbs of Motion, eds. V. Hasko and R. Perelmutter. John Benjamins, Amsterdam and Philadelphia, 2010.
• D. Chłopek, Scenes Constructed by English Spatial Particles Expressed in Polish, Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała.
• R.W. Langacker, Cognitive Grammar: A. Basic Introduction, Oxford, 2008.
• L.A. Janda, A Semantic Analysis of the Russian Verbal Prefixes ZA-, PERE-, DO and OT-, Munich, 1986.
• A. Przybylska, Schematy wyobrażeniowe a semantyka polskich prefiksów czasownikowych do-, od-, prze-, roz, u-. Kraków, 2006; L. Šarić, Spatial Concepts in Slavic: A Cognitive Linguistic Study of Prepositions and Cases, Wiesbaden, 2008.
• A. Endresen, L.A. Janda, J. Kuznetsova, O. Lyashevskaya, O. Makarova, T. Nesset, T. Sokolova, Russian “purely aspectual” prefixes: Not so “empty” after all? “Scando-Slavica”, 2012, 58 (2).
• A. Będkowska-Kopczyk, Semantic and grammatical features of o-/ob- in verbs of emotion in Slovene, [in:] “Jezikoslovje”, 2012, 13 (1).
• A. Będkowska-Kopczyk, The prefix vz- and its allomorphs on verbs of emotional experience in Slovene. Grammatical evidence for UPWARD MOTION metaphors of EMOTIONS, [in:] Filologie, areál a prakxe. Inovativnost v současných filologických oboreh. Sv. II., eds. L. Pavera et al., Prague.
• L. Šarić, A Cognitive Semantic Account of the Prefix uz- in Croatian, [in:] “Jezikoslovlje”, 2012, 13 (1).
• G. Lakoff, M. Johnson, Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and its Challenge to Western Thought,
• New York, 1999.
• Z. Kövesces, Metaphor and Emotion: Language, Culture, and Body in Human Feeling, Cambridge, 2000.
• M.L. Greenberg, A Short Reference Grammar of Standard Slovene, 2006, at: http://www.seelrc.org:8080/grammar/pdf/stand_alone_slovene.pdf (Access: 10 June 2013).
• A. Będkowska-Kopczyk, Emotions as causes of human behavior in Polish and Slovene, [in:] Slavic Linguistics in a Cognitive Framework, eds. L.A. Janda, M. Grygiel, Frankfurt am Main: Peter Lang.