Architektura jako ideologia

• Authors: Jałowiecki Bohdan

Title variants

EN

Architecture as philosophy

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Ze wszystkich sztuk architektura jest najsilniej związana z ideologią i to nie tylko dlatego, że jest często narzędziem władzy, lecz także dlatego, że budowlę poprzedza słowo. Poeta pisze wiersze, których nie poprzedza projekt, malarz robi wprawdzie często szkice swojego obrazu, ale potencjalnie zawarty jest w nich już cały obraz. Natomiast budowla powstaje w trzech co najmniej etapach. Najpierw pojawia się idea określająca funkcje, formę i znaczenia, a więc słowo, a potem powstaje odręczny rysunek, obecnie coraz częściej zastępowany przez komputerową symulację, następnie makieta, a wreszcie budynek.

EN

Of all the arts, architecture is the one with the closest links to ideology – not only because in many cases it serves as an instrument of power, but also because any structure is invariably preceded by words. A poet writes poems which need no design beforehand; a painter may occasionally prepare sketches for his painting, but these drafts potentially contain the entire painting which is to be produced. Conversely, there are at least three stages to any building or structure. First, there comes an idea – expressed in words – which determines its function, form and meaning, then comes a hand drawing, which contemporarily is more and more frequently replaced by computer simulation, after that a scale model, and finally – a building.

Keywords

PL

architektura; ideologia; dyskurs architektoniczny; sztuka polityczna

EN

architecture; ideology; architectural discourse; political art

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2009
• Issue: 3(37)
• Pages: 46-59

Contributors

author

Jałowiecki Bohdan

• Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)

References

• Ghirardo D., 1999, Architektura po modernizmie, przeł. M. Motak, M.A. Urbańska, Toruń: Wydawnictwo VIA.
• GiedionA.B., 1968, Przestrzeń, czas, architektura, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Goldzamt E., 1956, Architektura zespołów śródmiejskich i problemu dziedzictwa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Gzell S., 2009, "Architektura metropolii", w: B. Jałowiecki (red.), Czy metropolia jest miastem?, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe "Scholar".
• Jałowiecki B., 1972, Miasto i społeczne procesy urbanizacji, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Jałowiecki B., 1988, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Warszawa: Książka i Wiedza.
• JencksCh., 1982, Le Corbusier - tragizm współczesnej architektury, przeł. M. Biegańska, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Jencks Ch., 1987, Ruch nowoczesny w architekturze, przeł. A. Morawińska, H. Pawlikowska, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Lefebvre H., 1974, La production de l'espace, Paris: Anthropos.
• Jędruch D., 2008, Sztuka Architektury, http://www.sztukaarchitektury.pl/index.php?ID_PAGE =17235
• Michelis M. De, 2008, "Emocje w architekturze", w: A. Budak (red.), Co to jest architektura, Kraków: Bunkier Sztuki.
• Minorski J. (oprać.), 1965, "Materiały do dziejów myśli architektonicznej w zaraniu Polski Ludowej", Materiály i Studia MZPPAUiB, ser. IV, z. 4.
• Oswalt Ph., 2002, "Berlin, miasto XX wieku", w: A. Budak (red.), Co to jest architektura, Kraków: Bunkier Sztuki.
• Sabsowicz L., 1930, Projektirowanije żyłych kombinatów, "Sowriemiennaja Architiektura", w: Gurianowa H., 1967, "Radzieckie koncepcje nowego osadnictwa z lat 1928-1931", Instytut Podstawowych Problemów Planowania Przestrzennego, Warszawa.
• Syrkusowa H., 1976, Ku idei osiedla społecznego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Syrkusowa H., 1984, Społeczne cele urbanizacji, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Valode & Pistre, 2002, "Architektura współczesna istota i powierzchowność", w: A. Budak (red.), Co to jest architektura, Kraków: Bunkier Sztuki.
• Ziółkowski J., 1965, Urbanizacja, miasto, osiedle, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.