Para w praniu. O współczesnej rodzinie i codziennych czynnościach w socjologii Jeana-Claude`a Kaufmanna

• Authors: Magdalena Żadkowska

Title variants

EN

Couples and their Laundry. On Contemporary Family and Everyday Duties in Jean-Claude Kaufmann’ Sociology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przybliża polskim czytelnikom socjologię francuskiego socjologa Jeana-Claude’a Kaufmanna. Na przykładzie sprzętu gospodarstwa domowego – pralki automatycznej i domowego obowiązku – czynności prania wyjaśnia on, jak tworzy się i funkcjonuje współczesna para borykająca się z ideami równouprawnienia. W portrecie takiej pary potrafią odnaleźć się kobiety i mężczyźni mieszkający na całym świecie, dotknięci procesami demokratyzacji życia rodzinnego. Kaufmann opisuje, jak radzą sobie zwykli ludzie z przemianami, które przewidział Norbert Elias w Społeczeństwie jednostek. Sposób przyglądania się i badania par jest unikatowy i przekładalny na inne języki i kultury. Artykuł omawia stworzone przez Kaufmanna pojęcia kapitału negatywnego, integracji domowej, kondycji męża ucznia żony. Pokazuje, jak stosować jego metodę zwaną wywiadem rozumiejącym. Przedstawiając mało znanego w Polsce socjologa przyczynia się do zapoznania czytelników z nietypowym sposobem patrzenia na świat współczesnej rodziny.

EN

The article is written to acquaint the Polish reader with a French sociologist, Jean-Claude Kaufmann. On the example of washing machine and washing as a domestic chore, Jean-Claude Kaufmann explains how a modern couple is created nowadays and how it functions struggling with the ideas of equality. It is an image of the lives of men and women all over the world, undergoing the process of democratization of family life. Kaufmann describes how ordinary people cope with changes that had been foreseen by Norbert Elias in The Society of Individuals. The way Kaufmann analyzes a couple is unique and comprehensive, valid also for other languages and cultures. The article reviews Kaufmann’ sociological ideas of negative capital, domestic integration and the condition of man as a pupil of his wife. Moreover, it explains how to manage Jean-Claude Kaufmann’s method of comprehensive interview. By introducing a heretofore unknown sociologist it shows the readers how to observe the world of modern family in an original and interesting way.

Keywords

PL

obowiązki domowe; rodzina; para; przyzwyczajenie; codzienność; prace domowe; Jean-Claude Kaufmann

EN

domestic duties; family; couple; habit; everyday life; chores; household; Jean- Claude Kaufmann

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2012
• Issue: 2(205)
• Pages: 143-165

Contributors

author

Magdalena Żadkowska

• Uniwersytet Gdański

References

• Bertaux, Daniel. 1995. Case Histories of Families as a Method in Poverty Research. W: J. Szalai (red.). The Social History of Poverty in Central Europe. Working Papers. Budapest: Max Weber Foundation for the Study of Social Initiatives.
• Beck, Ulrich i Elisabeth Beck-Gernsheim. 1995. The Normal Chaos of Love. Cambridge: Polity Press.
• Beck, Ulrich. 2002. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Tłum. S. Cieśla. Warszawa: Scholar.
• Berger, Peter L. i Tomas Luckmann. 2010. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Tłum. J. Niżnik. Warszawa: WN PWN.
• Berne, Eric. 2007. W co grają ludzie. Tłum. P. Izdebski. Warszawa: WN PWN.
• Blau, Peter M. 2005. Wymiana społeczna. W: P. Sztompka i M. Kucia (red.). Socjologia. Lektury. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Blau, Peter M. 2009. Wymiana i władza w życiu społecznym. Tłum. A. Psuty-Zając i P. Zając. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
• Bourdieu, Pierre. 2004. Męska dominacja. Tłum. L. Kopciewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Bourdieu, Pierre. 2005. Struktury, habitus, praktyki. Tłum. L. Kopciewicz. W: P. Sztompka i M. Kucia (red.). Socjologia. Lektury. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• CBOS: BS/52/2006 Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2006/K_052_06 (dostęp 18.10.2010).
• CBOS: BS/183/2006 Kobiety i mężczyźni o podziale obowiązków domowych. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2006/K_183_06 (dostęp 18.10.2010).
• CBOS: BS/36/2007 Polacy o kondycji materialnej swoich rodzin. Opinie z lat 1987 – 2007. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_036_07 (dostęp 18.10.2010).
• Cicchelli, Vincenzo. 1996. Przedmowa do: De Singly, François. 1996. Sociologia della famiglia contemporanea. Tłum. V. Cicchelli. Bari: Palomar Athenaeum.
• Dant, Tim. 2007. Kultura materialna w rzeczywistości społecznej. Wartości, działania, style życia. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Diagnoza Społeczna 2007: http://www.diagnoza.com/files/diagnoza2007/raport_11.11.2007. pdf (dostęp 18.10.2010).
• Diagnoza Społeczna 2009: http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2009.pdf (dostęp 18.10.2010).
• Domański, Henryk. 2000. Hierarchie i bariery społeczne. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Duch-Krzystoszek, Danuta. 2007. Kto rządzi w rodzinie. Socjologiczna analiza relacji w małżeństwie. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• De Beauvoir, Simone. 2009. Druga płeć. Tłum. G. Mycielska. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• De Singly, François. 1994. Fortuna e sfortuna della donna sposata. Sociologia della vita matrimoniale. Tłum. V. Cicchelli. Bari: Edizioni Dedalo.
• De Singly, François. 1996. Sociologia della famiglia contemporanea. Tłum. V. Cicchelli. Bari: Palomar Athenaeum.
• Douglas, Mary. 2007. Czystość i zmaza. Tłum. M. Bucholc. Warszawa: PIW.
• Elias, Norbert. 2008. Społeczeństwo jednostek. Tłum. J. Stawiński. Warszawa: WN PWN. Eurostat 2008: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-80-07-135/EN/KS-
• 80-07-135-EN.PDF (dostęp 18.10.2010)
• Gębuś, Dorota. 2006. Rodzina. Tak, ale jaka? Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
• Giddens, Anthony. 2006. Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN.
• Garfinkel, Harold. 2007. Studia z etnometodologii. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN. Goffman, Erving. 1977. Człowiek w teatrze życia codziennego. Tłum. H. Datner-Śpiewak i P. Śpiewak. Warszawa: PIW.
• Goffman, Erving. 2006. Rytuał interakcyjny. Tłum. A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN.
• Gray, John. 2008. Mężczyźni są z Marsa, kobiety z Wenus. Poznań: Rebis.
• Homans, George. 2007. W: P. Sztompka i M. Kucia (red.). Socjologia. Lektury. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1993. Sociologie du couple (4 wydanie). Paris: Presses Universitaires de France.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1995. Trame coniugali. Panni sporchi e rapporto di coppia. Tłum. F. Versienti. Bari: Edizioni Dedalo.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1996. L’entretien comprehensif. Paris: Editions Nathan.
• Kaufmann, Jean-Claude. 1997. Le cœur à l’ouvrage. Theorie de l’action ménagère. Paris: Editions Nathan.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2004. Ego – socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Tłum. K. Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2005a. Quando l’amore comincia. Tłum. A. Pasquali. Bologna: Societa Editrice il Mulino.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2005b. Casseroles, amour et crises. Ce que cuisiner veut dire. Paris: Armand Colin.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2007. Familles à table. Sous le regard de Jean-Claude Kaufmann. Paris: Armand Colin.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2008. Baruffe d`amore. Le piccole guerre di coppia. Tłum. G. Zattoni Nesi. Bologna: Societa Editrice il Mulino.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2010a. Wywiad rozumiejący. Tłum. A. Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2010b. Sex@mour. Paris: Armand Colin.
• Kopytoff, Igor. 1986. The Cultural Biography of Tings: Commoditization as Process. W: The Social Life of Things. Cambridge: Cambridge University Press, s. 64–94.
• Kwak, Anna. 2005. Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
• Peace, Allan i Barbara Peace. 2003. Dlaczego mężczyźni nie słuchają, a kobiety nie umieją czytać map. Poznań: Rebis.
• Popenoe, David. 1993. American Family Decline, 1960–1990: A Review and Appraisal. ,,Journal of Marriage and Family” 55: 527–542.
• Saraceno, Chiara. 1988. Sociologia della famiglia. Bologna: Il Mulino.
• Schmidt, Filip. 2007. Socjologia na talerzu, czyli teoria działania kuchennego. Recenzja pracy Jeana-Claude`a Kaufmanna ,,Cassseroles, amour et crises. Ce que cusiner veut dire”. ,,Kultura i Społeczeństwo” 1: 199–204.
• Schmidt, Filip. 2010. Teorie kuchenne. Dialektyka przyzwyczajeń i refleksyjności w koncepcji Jeana-Claude`a Kaufmanna. ,,Kultura i Społeczeństwo” 1: 49–86.
• Sikorska, Małgorzata. 2009. Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Silverstein, Louise B. i Carl F. Auerbach. 2005. (Post)modern Families. W: J. L. Roopnarine i U. P. Gielen (red.). Families in Global Perspective. Boston: Pearson, s. 33–48.
• Slany, Krystyna. 2006. Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Dodruk. Kraków: Nomos.
• Szlendak, Tomasz. 2002. Architektonika romansu. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Szlendak, Tomasz. 2003. Zaniedbana piaskownica. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Szlendak, Tomasz. 2008. Interpretacje kryzysu rodziny w socjologii. Między familijnym fundamentalizmem a rewolucją stylów życia. ,,Studia Socjologiczne” 4: 5–41.
• Szlendak, Tomasz. 2010. Socjologia rodziny. Warszawa: WN PWN.
• Tarkowska, Elżbieta. 2009. Źródła i konteksty socjologii życia codziennego. W: M. BoguniaBorowska (red.). Barwy codzienności. Analiza socjologiczna. Warszawa: Scholar.
• Torres, Analia. 2001. Men and Women between Family and Work in Portugal. Tilburg: WORC. Trost, John. 1998. LAT Relationship Now and in the Future. W: K. Matthijs (red.). The Family:
• Contemporary Perspectives and Challenges. Louvain, Belgium: Leuven University Press, s. 209–222.
• Wojciszke, Bogdan. 2005. Psychologia miłości (4 wydanie). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Żadkowska, Magdalena. 2005. Nieopublikowane wystąpienie: Co ma zmywarka do socjologii?
• XII Zjazd Socjologiczny Co nas łączy, co nas dzieli? Zielona Góra 13–15.09.2007.
• Żadkowska, Magdalena. 2009a. Razem tam i (niekoniecznie) z powrotem – damsko–męskich podróżach ekstremalnych. W: D. Rancew-Sikora (red.). Podróż i miejsce w perspektywie antropologicznej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 158–170.
• Żadkowska, Magdalena. 2009b. O pułapkach tradycji podczas przygotowań do świąt wielkanocnych. W: D. Rancew-Sikora, G. Woroniecka i C. Obracht-Prondzyński (red.). Kreacje i nostalgie. Antropologiczne spojrzenie na tradycje w nowoczesnych kontekstach. Warszawa: Polskie Towarzystwo Socjologiczne, s. 282–295.
• Żadkowska, Magdalena. 2010. Washing Machine and Dishwasher – Towards the CULTURAL Transformation of a Household. W: J. Mucha i K. Leszczynska (red.). Society, Culture and Technology at the Dawn of the 21st Century. Cambridge: Cambrige Scholars Publishing, s. 91–107.