Ocena wpływu polityki spójności 2004–2006 na przeciwdziałanie negatywnym skutkom suburbanizacji

• Authors: Celińska-Janowicz Dorota

Title variants

EN

Evaluation of the impact of Cohesion Policy 2004-2006 on counteracting the negative effects of suburbanization processes

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W ostatnich latach w otoczeniu największych polskich miast i zespołów miejskich zachodzą intensywne procesy suburbanizacyjne. Do gmin stref podmiejskich napływają nowi mieszkańcy, zaś niezagospodarowane dotąd tereny podlegają silnym przekształceniom funkcjonalnym, głównie w kierunku jedno- i wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej. Zjawiska suburbanizacyjne, zwłaszcza te o charakterze żywiołowym i rozproszonym (urban sprawl), wiążą się z występowaniem licznych negatywnych procesów, z którymi borykają się nie tylko mieszkańcy, ale także władze gmin podmiejskich. Artykuł prezentuje wyniki analizy wpływu projektów realizowanych w ramach polityki spójności Unii Europejskiej okresu programowania 2004–2006 na przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom suburbanizacji w potencjalnych strefach suburbanizacyjnych dużych polskich miast. Wyniki analizy świadczą o koncentracji podejmowanych działań na zaspokajaniu bieżących potrzeb mieszkańców stref podmiejskich oraz znikomym ukierunkowaniu projektów na długofalowe zapobieganie negatywnym skutkom procesów suburbanizacyjnych.

EN

In recent years, the largest Polish cities have experienced intensive suburbanization processes. People migrate to suburban communes and hitherto undeveloped areas change their function towards single- or multi-family residential neighbourhoods. Spontaneous and dispersed suburbanization processes (urban sprawl) have many negative consequences that might become a serious problem, not only for the inhabitants but also for the local authorities in the suburban areas. The article presents the results of the evaluation of the role of Cohesion Policy projects in counteracting negative effects of suburbanization processes in potential suburban zones of the largest Polish cities. The results of the evaluation indicate that in suburban areas there is a major focus on meeting the current needs of residents, whereas strategic prevention of negative effects of suburbanization processes is neglected.

Keywords

PL

suburbanizacja; polityka spójności; spójność przestrzenna; infrastruktura

EN

suburbanization; Cohesion Policy; territorial cohesion; infrastructure

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2011
• Issue: numer specjalny / special issue
• Pages: 98-122

Contributors

author

Celińska-Janowicz Dorota

• Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)

References

• Black J.T., 1996, „The Economics of Sprawl”, Urban Land, t. 55, nr 3, s. 52–53, za: T.J. Nechyba, R.P. Walsh, 2004, „Urban Sprawl”, Journal of Economic Perspectives, t. 18, nr 4, s. 177–200.
• Chmielewski J.M., 2005, „Suburbanizacja strefy metropolitalnej Warszawy”, w: P. Lorens (red.), Integracja i dezintegracja obszarów metropolitalnych, Warszawa: Urbanista, s. 59–64.
• Czerny M., 2005, „From city periphery to urban sprawl – world experiences”, w: M. Gutry-Korycka (red.), Urban Sprawl. Warsaw Agglomeration, Warsaw: Warsaw University Press, s. 21–36.
• Degórska B., 2005, „Przeciwdziałanie niekontrolowanej suburbanizacji. Możliwości rozwiązań krajowych w kontekście przyjętych praktyk europejskich”, w: P. Lorens (red.), Problem suburbanizacji, Warszawa: Urbanista, s. 255–263.
• European Environment Agency, 2006, Urban Sprawl in Europe. The Ignored Challenge, Copenhagen: EEA.
• Gorzelak G., 2003, „Szkic o wymiarach ładu przestrzennego”, Biuletyn KPZK PAN, z. 205, s. 55–70.
• Jaeger J.A.G., Bertiller R., Schwick C., Kienast F., 2010, „Suitability criteria for measures of urban sprawl”, Ecological Indicators, t. 10, nr 2, s. 397–406.
• Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2006, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, 2001, Załącznik do Obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r.
• Lisowski A., 2005, „Procesy centralizacji i decentralizacji w aglomeracji warszawskiej w latach 1950–2002”, Prace i Studia Geograficzne, t. 35, s. 13–44.
• Lisowski A., Grochowski M. 2007, Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje. Ekspertyza do Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2008–2033, Warszawa: Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Warszawski.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2011, Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, projekt dokumentu rządowego przeznaczony do konsultacji, Warszawa.
• Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, 2005, Zaktualizowana Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Warszawa.
• Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G., 2009, Obszary metropolitalne w Polsce: problemy rozwojowe i delimitacja, Raporty i Analizy EUROREG, nr 1.
• Śleszyński P., 2006, „Suburbanisation processes in Poland after 1989”, Problems of Geography, z. 1–2, s. 105–117.
• USHUD,1999, The State of the Cities 1999: Third Annual Report, Washington D.C.
• Zuziak Z., 2005, „Strefa podmiejska w architekturze miasta. W stronę nowej architektoniki regionu miejskiego”, w: P. Lorens (red.), Problem suburbanizacji, Warszawa: Urbanista, s. 17–32.
• Zuziak Z., 2006, „Planning and designing for sustainable development of a historic city. The case study of Kraków”, Environment Protection Engineering, t. 32, nr 1, s. 27–34.