Powroty w przeszłość. "Wrócę przed nocą" Jerzego Szperkowicza jako przykład autoterapeutycznego reportażu autobiograficznego

• Authors: Chłosta-Zielonka Joanna Maria

Title variants

EN

Returns to the Past. I’ll Return Before the Night. A Reportage about the Unsaid of Jerzy Szperkowicz as an Example of Self-Therapeutic Autobiographical Reportage

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the article is to analyze Jerzy Szperkowicz’s reportage I will return before night (2001) and indicate the results of the investigation conducted there. The reporter sets off on a journey to Belarus, and simultaneously travels in time. Reaching deep into the past in order to find new information concerning the circumstances of the murder of his parents during World War II, he once more interrogates witnesses of the crime. He also wants to find the hitherto unknown place of the grave of his mother and father. This peregrination functions as a form of self-therapy, allowing the author to organize his previously hidden emotions and settle accounts with the past.

Keywords

PL

reportaż; pamięć; II wojna światowa; Białoruś

EN

reportage; memory; World War II; self-therapy; Belarus

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Acta Neophilologica
• Year: 2023
• Volume: XXV/2
• Pages: 79-92

Contributors

author

Chłosta-Zielonka Joanna Maria

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

References

• Orwid, M. (2006), Przeżyć… I co dalej? Rozmawiają K. Zimmerer i K. Szwajca. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Orwid, M. (2009), Trauma. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Surmiak-Domańska, K. (2021), Czystka. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Szperkowicz, J. (2022), Wrócę przed nocą. Reportaż o przemilczanym. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tryczyk, M. (2020), Drzazga. Kłamstwa silniejsze niż śmierć. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Wańkowicz, M. (1983), Karafka La Fontaine’a. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Assman, A. (2016), Między historią a pamięcią. Antologia. Red. i posł. Saryusz-Wolska, M. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Czermińska, M. (2000), Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Darska, B. (2023), Czas reportażu. O tym, co działo się wokół gatunku po 2010 roku. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Demetrio, D. (2000), Autobiografia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Glensk, U. (2012), Po Kapuścińskim. Szkice o reportażu. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Frukacz, K. (2019), Polski reportaż książkowy. Przemiany i adaptacje. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Furman, W./Kaliszewski, A./Wolny-Zmorzyński, K. (2009), Gatunki dziennikarskie. Teoria. Praktyka. Język. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Furman, W./ Snopek, J./Wolny-Zmorzyński, K. (2011), Dziennikarstwo a literatura w XX i XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Poltex.
• Ostrowska, K. (2023), Językowo-stylistyczne rozważania o typologii współczesnego polskiego reportażu książkowego (na podstawie wybranych tekstów). Fabrica Litterarum 1/5: 1–13, DOI: 10.31261/FLPI.2023.05.10 Google Scholar
• Pennebaker, J.W./Smyth, J.M. (2018), Terapia przez pisanie. Przeł. Haduła, A. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Roszczynialska, M. (2017), „Miejsce urodzenia” Pawła Łozińskiego jako mnemotopos. Studia de Cultura 9/2: 8–19. DOI: 10.24917/20837275.9.2.1 Google Scholar
• Sztompka, P. (2000), Trauma wielkiej zmiany. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• Wiszniowska, M. (2022), Autobiograficzne reportaże książkowe. Kategoria genologiczna i jej odmiany. Zagadnienia Rodzajów Literackich LXV/2: 101–117.
• Wojtak, M. (2004), Gatunki prasowe. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Wojtak, M. (2010), Analiza gatunków prasowych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wolny, K. (1991), O poetyce współczesnego reportażu polskiego 1945–1985. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie.
• Wolny-Zmorzyński, K. (2004), Reportaż – jak go napisać? Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Żyrek-Horodyska, E. (2019), Kartografowie codzienności. O przestrzeni (w) reportażu. Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Identifiers

DOI

10.31648/an.9074