Kilka uwag o bezstronności władz publicznych na kanwie wniosku o usunięcie krzyża z sali posiedzeń Sejmu RP

• Authors: Paweł Sobczyk

Title variants

EN

SOME REMARKS ON IMPARTIALITY OF THE PUBLIC AUTHORITIES: THE MOTION FOR THE REMOVAL OF THE CROSS FROM THE SESSIONS CHAMBER OF THE POLISH SEJM

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Grupa Posłów na Sejm RP VII kadencji w dniu 9 listopada 2011 r. zwróciła się w trybie art. 10 ust. 1 pkt. 13 Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej do Marszałek Sejmu „o wydanie zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego, który znajduje się w sali posiedzeń Sejmu RP”. Wnioskodawca wskazał w uzasadnieniu, iż obecność krzyża łacińskiego w sali posiedzeń Sejmu jest niezgodna przede wszystkim z art. 25 ust. 2 Konstytucji RP, w którym została sformułowana zasada bezstronności organów władzy publicznej w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych. W artykule autor stawia pytanie: czy należy podzielić pogląd wnioskodawców? Szukając na nie odpowiedzi autor omawia następujące zagadnienia: organy władzy publicznej jako podmiot bezstronności, bezstronność jako neutralność w sensie otwartym oraz orzeczenia sądów powszechnych dotyczące ekspozycji krzyża w salach posiedzeń organów samorządu terytorialnego. Konkludując stwierdza, iż większość przedstawicieli doktryny oraz dotychczasowe orzecznictwo sądów powszechnych wskazuje na brak sprzeczności między konstytucyjną zasadą bezstronności organów władz publicznych a ekspozycją krzyża w salach obrad organów władzy publicznej.

EN

On 9 November 2011, a group of MPs requested, pursuant to Article 10(1)(13) of the Rules of Procedure of the Polish Sejm, that the Speaker “issues an order to remove the Latin cross overlooking the sessions chamber of the parliament from the wall.” The submitted justification indicated that the presence of the cross in the sessions chamber of the Sejm does not fall within the provision of Article 25(2) of the Constitution, which lays down the principle of impartiality of public authorities in matters of religious, personal or philosophical persuasion. The author poses a question of whether this view is tenable. In search for answers, the author addresses the following problems: public authorities as an entity of impartiality, impartiality as neutrality in the open sense and case-law concerning the exposure of the cross in the session rooms of local self-government bodies. The author concludes that both the doctrine and the existing case-law shows no contradiction between the constitutional principle of impartiality of public authorities and the exposure of the cross in public authority assembly rooms.

Keywords

PL

bezstronność organów władzy publicznej; bezstronność światopoglądowa; krzyż; neutralność,; rgany władzy publicznej; Konstytucja RP; kościoły i inne związki wyznaniowe; prawo wyznaniowe; relacje państwo - kościół; symbole religijne; Ruch Palikota; Sejm RP; wolność sumienia i wyznania; stosunki państwo–kościół

EN

LAW ON RELIGION; RELATIONS BETWEEN THE STATE AND CHURCHES; CHURCH-STATE RELATIONS (POLAND); RELIGIOUS FREEDOM; FREEDOM OF CONSCIENCE & RELIGION; FREEDOM OF RELIGION; CROSS; IMPARTIALITY OF PUBLIC AUTHORITIES

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2012
• Volume: 15
• Pages: 137-155

Contributors

author

Paweł Sobczyk

• Katedra Prawa Wyznaniowego i Konkordatowego, Wydział Prawa Kanonicznego, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Poland

References

• Borecki P., Geneza modelu stosunków państwo-kościół w Konstytucji RP, Warszawa 2008.
• Borecki P., Państwo neutralne światopoglądowo – ujęcie komparatystyczne, „Forum Iuridicum” 2005, nr 4, s. 105-125.
• Bożek M., Znaczenie koncepcji władzy neutralnej Benjamina Constanta we współczesnym konstytucjonalizmie, w: Konstytucjonalizm a doktryny polityczno-prawne. Najnowsze kierunki badań, red. R.M. Małajny, Katowice 2008.
• Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP, Warszawa 2011.
• Brzozowski W., Glosa do wyroku Wielkiej Izby z 18 III 2011 w sprawie Lautsi v. Włochy, nr skargi 30814/06, „Państwo i Prawo” 2011, z. 11, s. 121-126.
• Chruściak R., Przygotowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Przebieg prac parlamentarnych, Warszawa 1997.
• Dudek D., Stanisz P., Opinia prawna w sprawie wniosku grupy posłów o usunięcie krzyża z sali posiedzeń plenarnych Sejmu RP, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2011, nr 4(32), s. 88-104.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2001.
• Garlicki L., Wolność sumienia i wyznania, „Prawo i Życie” 1999, nr 11.
• Kowalczyk S., U podstaw demokracji. zagadnienia aksjologiczne, Lublin 2001.
• Krukowski J., Konstytucyjny system relacji między Państwem a Kościołem katolickim oraz innymi kościołami i związkami wyznaniowymi, w: Ustrój konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej, red. R. Mojak, Lublin 2000.
• Krukowski J., Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2006.
• Majchrowski J., Winczorek P., Ustrój konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1998.
• Małajny R.M., Regulacja kwestii konfesyjnych w Konstytucji III RP (refleksje krytyczne), w: Ze sztandarem prawa przez świat. Księga dedykowana Profesorowi Wieńczysławowi Józefowi Wagnerowi von Igelgrund z okazji 85-lecia urodzin, red. R. Tokarczyk, K. Motyka, Kraków 2003.
• Morawski L., Opinia w sprawie wniosku grupy posłów o wydanie zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego znajdującego się w sali posiedzeń Sejmu RP, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2011, nr 4(32), s. 105-112.
• Osuchowski J., Religia i Konstytucja, w: Państwo – Demokracja – Samorząd. Księga jubileuszowa na sześćdziesięciopięciolecie profesora Eugeniusza Zielińskiego, Warszawa 1999.
• Piechowiak M., Negatywna wolność religijna i przekonania sekularystyczne w świetle sprawy Lautsi przeciwko Włochom, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 5.
• Pietrzak M., Stosunki państwo-kościół w nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” 1997, z. 11-12.
• Piotrowski R., Opinia na temat wniosku dotyczącego „wydania zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego, znajdującego się w sali posiedzeń Sejmu RP”, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2011, nr 4(32), s. 55-77.
• Pyclik K., Wolność sumienia i wyznania w Rzeczypospolitej Polskiej (założenia aksjologiczno-prawne), w: Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
• Rau Z., Perfekcjonizm, paternalizm i neutralność państwa w liberalizmie klasycznym i współczesnym, w: Idee jako źródło instytucji politycznych i prawnych, red. L. Dubel, Lublin 2003, s. 77-101.
• Stefański R., Neutralność światopoglądowa państwa jako wyraz poprawności politycznej, w: Poprawność polityczna – równość czy wolność, red. R. Stefański, Toruń–Kielce 2007.
• Szymanek J., Bezstronność czy neutralność światopoglądowa państwa (Uwagi na tle art. 25 ust. 2 Konstytucji RP), „Państwo i Prawo” 2004, z. 5.
• Szymanek J., Regulacja stosunków państwo–kościół w polskich aktach konstytucyjnych XX wieku, „Przegląd Sejmowy” 2002, nr 3.
• Wieruszewski R., Opinia na temat wniosku Klubu Poselskiego Ruch Palikota o wydanie zarządzenia nakazującego usunięcie krzyża łacińskiego, znajdującego się w sali posiedzeń Sejmu RP, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2011, nr 4(32), s. 78-87.