Nieznana relacja francuskiego oficera o bitwach pod Nową Wsią i Brdowem

• Authors: Jacek Kowalski , Tomisław Paciorek

Title variants

EN

A French officer’s unknown report about the battles of Nowa Wieś and Brdów

• Languages of publication: PL FR

Abstracts

EN

The letter, written by a participant of the Polish 1863 uprising in Poznan on 20 June 1863, was pur- chased from Bertrand Malvaux, an antiquarian from Nantes (“Arts militaires, souvenirs historiques”, 22, rue Crebillon) by Tomasz Paciorek in 2014, and was subsequently published by Jacek Kowalski in the form of a transcription and translation into Polish with a comprehensive commentary. The letter was probably authored by Victor-Alexandre Vayssière, second lieutenant (sous-lieutenant) serving in the 76th régiment de ligne stationed in Nantes, and was addressed to a Bareit (possibly Jules-François Bareit), serving as a second lieutenant in the 93rd régiment de ligne from Bayonne in 1864. Vayssière came to Poznan with a group of French volunteers brought by Count Jan Działyński from Kórnik. He participated in the insurgent campaign led by Leon Young (Junk, Jung) de Blankenheim, whose trail of battles and death are described [in the letter]. However, Vayssiére did not take part in the fighting due to an injury. He claimed that he was later offered a promotion to the rank of a lieutenant and the command of a new expedition. Sources confirm Vayssière’s work on the preparation for the expedition, but do not mention his promotion to the rank of a lieutenant, or his participation in the expedition, which finished in a defeat suffered on 15 July. Having returned to France, Vayssière (if identification of this person is correct) took part in the French-Prussian war as a captain, defending the Belfort citadel – for which he was awarded the Legion of Honour.

• Publisher: Biblioteka Kórnicka PAN
• Journal: Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej
• Year: 2014
• Issue: 31
• Pages: 104-134

Contributors

author

Jacek Kowalski

• INSTYTUT HISTORII SZTUKI UAM

author

Tomisław Paciorek

• ROGALIN

References

• Anklage-Schrift der Ober-Staats-Anwalts bei dem Königlichen Kammer-Gerichte gegen die Betheilig- ten bei dem Unternehmen [...] einen Theil des Gebiets des Preussischen Staats vom Ganzen loszureissen: wegen Hochverraths, Berlin 1864.
• „Annuaire militaire de l’empire français pour l’année 1863”, Paris – Strasbourg 1863.
• „Annuaire militaire de l’empire français pour l’année 1870”, Paris 1870.
• Berg Mikołaj Wasiliewicz, Zapiski o powstaniu polskiem 1863 i 1864 r. i poprzedzającej powstanie epoce demonstracyi od 1856 r., z rosyjskiego oryginału dosłownie przełożył K. J., t. I – III, Kraków 1898–1899.
• Callier Edmund, Trzy ustępy z powstania polskiego 1863–1864, Poznań 1868.
• Czubiński Antoni, Powstanie 1863–1864 roku we wschodniej Wielkopolsce, Poznań 1993.
• „Dziennik Poznański” 1863, nr 99 (1 V); 1863, nr 100 (2 V); 1863, nr 101 (3 V).
• Grot Zdzisław, Rok 1863 w zaborze pruskim. Udział społeczeństwa polskiego w powstaniu stycznio- wym, Poznań 1963.
• „L’Illustration. Journal Universel”, 23 V 1863.
• „Journal de Toulouse Politique et Littéraire” 1863, nr 128 (9 V).
• Kalembka Sławomir, Walki partii Leona Younga de Blankenheima w kwietniu 1863 r. na Kujawach, „Zapiski Historyczne” 1974, t. 39, z. 3, s. 195–218.
• [Kapliński Leon], Éphémérides polonaises, t. III, Juillet, août et septembre, Paris 1864.
• Koberdowa Irena, Polityka czartoryszczyzny w okresie powstania styczniowego, Warszawa 1957.
• Król Leon, Wspomnienia, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2014, z. 31.
• „Le Petit Journal Lyonnais”, 27 IV 1871.
• Łuczyński Franciszek, Pamiątka roku mego pamiętnego 1863, [w:] Spiskowcy i partyzanci 1863 roku, red. Stefan Kieniewicz, Warszawa 1967.
• Marciniak Ryszard, Powstanie styczniowe 1863–1864, [w:] Kórnik i Bnin w walkach o wolność 1794– –1945, red. Stefan Weyman, Ludwik Gomolec, Poznań – Kórnik 1976.
• Okoniewski Józef, Wspomnienia osobiste Józefa Okoniewskiego. Z zapisków ojca opracowała Maria [Okoniewska], Berlin 1903.
• Powstanie styczniowe. Materiały i dokumenty. Prasa tajna z lat 1863–1864, cz. I, red. Stefan Kieniewicz, Ilja Miller, Wrocław – Moskwa 1966.
• Raporty polityczne konsulów generalnych Francji w Warszawie, 1860–1864, oprac. Irena Koberdowa, Wrocław 1965.
• Sayn-Wittgenstein-Berlebourg Émile de, Souvenirs et correspondance, t. II, 1863–1878, Paris 1888. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IV, Warszawa 1883. Spiskowcy i partyzanci 1863 roku, red. Stefan Kieniewicz, Warszawa 1967.
• Staszewski Janusz, Generał Edmund Taczanowski, Poznań 1936.
• Wieniawski Juljan [Jordan], Kartki z mego pamiętnika, t. 1–2, Warszawa – Kraków 1911.