Ciało jako przedmiot badań socjologicznych – dylematy, pominięcia, możliwości

• Authors: Honorata Jakubowska

Title variants

EN

Body in sociological research – questions, omissions, prospects

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of this article is to look at the analyses of the body/corporeality carried out by Polish sociologists and at the currently pursued studies in the area. The article presents the dilemmas that the researcher of the body/corporeality faces, mainly due to the nature of the research object, but also resulting from associated methodological difficulties. Secondly, the paper also points at some important empirical omissions – that is, areas or methods of research that have not, so far, gained enough attention of the researchers. Thirdly, a list of recommendations for possible, potentially attractive new fields of exploration for the sociology of the body is presented.

Keywords

EN

body/embodiment; empirical research; subject of research; theory; methodology; discoursivisation

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2012
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 12-31

Contributors

author

Honorata Jakubowska

• Instytut Socjologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ul. Szamarzewskiego 89, 60-568 Poznań, Poland

References

• Banaszak Ewa, Czajkowski Paweł, red., (2010) Corpus delicti. Rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała. Warszawa: Difin.
• Banks Marcus (2009) Materiały wizualne w badaniach jakościowych. Przełożył Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Baranowska Małgorzata (2008) To jest wasze życie [w:] Małgorzata Szpakowska, red., Antropologia ciała. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 137–142.
• Bauman Zygmunt (1995) Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
• Bauman Zygmunt (2001) Całe ciało. „Polityka”, nr 50 (2328), s. 46–47, wywiad z dnia 15 grudnia, rozmowę przeprowadziła Katarzyna Janowska.
• Borkowska Iwona, Jakubowska Honorata, Podgórski Michał (2009) Metodologia dla socjologii codzienności. Próba dojrzenia niewidzialnego i uniknięcia pułapek widzialnego [w:] Seweryn Rudnicki, Justyna Strypińska,
• Katarzyna Wojnicka, red., Społeczeństwo i codzienność. W stronę nowej socjologii? Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 66–92.
• Braidotti Rosi (2009) Podmioty nomadyczne. Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym. Przełożyła Aleksandra Derra. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Buczkowski Adam (2005) Społeczne tworzenie ciała. Płeć kulturowa i płeć biologiczna. Kraków: Universitas.
• Butler Judith (2008) Uwikłani w płeć. Przełożyła Karolina Krasuska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Byczkowska Dominika (2009) What do we study studying body? Researcher’s attempts to embodiment research. „Qualitative Sociology Review”, vol. 5, no. 3, s. 100–112 [dostęp 20 października 2010 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.qualitativesociologyreview.org/ENG/Volume14/QSR_5_3_Byczkowska.pdf›.
• Crossley Nick (2007) Researching embodiment by way of ‘body techniques’. „The Sociological Review” [Spe cial Issue: Sociological Review Monograph Series: Embodying Sociology], vol. 55, s. 80–94.
• Denzin Norman K., Lincoln Yvonna S. (2009) Metody badań jakościowych. Przełożyli Krzysztof Podemski i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Douglas Mary (2007) Czystość i zmaza. Przełożyła Marta Bucholc. Warszawa: PIW.
• Drozdowski Rafał, Mateja Bogumiła (2009) Strategie eksplanacyjne socjologii codzienności. Lista obietnic i dylematów [w:] Małgorzata Bogunia-Borowska, red., Barwy codzienności. Analiza socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 362–371.
• Foucault Michel (2000) Historia seksualności. Przełożyli Bogdan Banasiak, Tadeusz Komendant, Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Czytelnik.
• Giddens Anthony (2002) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Giddens Anthony (2004) Socjologia. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Haraway Donna (1991) Simians, Cyborgs, and Women: the Reinvention of Nature. New York–London: Routledge. Herzlich Claudine (1973) Health and illness. A social psychological analysis. London: Academic Press.
• Holman Jones Stacy (2009) Autoetnografia. Polityka tego, co osobiste [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 175–218.
• Howson Alexandra, Inglis David (2001) The body in sociology: tension inside and outside sociological thought. „The Sociological Review”, vol. 49, no. 3, s. 297–317.
• Jakubowska Honorata (2009a) Socjologia ciała. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Jakubowska Honorata (2009b) Sport jako pole (re)produkowania płci kulturowej [w:] Tomasz Sahaj, red., Pogranicza współczesnego sportu. Ujęcie społeczne. Poznań: Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu, s. 51–64.
• Kaufmann Jean-Claude (2004) Ego. Socjologia jednostki. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kaufmann Jean-Claude (2010) Wywiad rozumiejący. Przełożyła Alina Kapciak. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Konecki Krzysztof T. (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Konecki Krzysztof T. (2008) Dotyk i wymiana gestów jako element wytwarzania więzi emocjonalnej. Zastosowania socjologii wizualnej i metodologii teorii ugruntowanej w badaniu interakcji zwierząt i ludzi. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 4, nr 1, s. 71–115 [dostęp 15 października 2011 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume6/PSJ_4_1_Konecki.pdf›
• Konecki Krzysztof T. (2010) Wywiad na podstawie filmów w badaniach praktyki jogi – na przykładzie badań cielesności i gestów w społecznym świecie praktyki jogi [w:] Jacek Leoński, Magdalena Fiternicka-Gorzko, red., Kultury, subkultury i światy społeczne w badaniach jakościowych. Szczecin: Volumina.pl, s. 303–335.
• Kristeva Julia (2007) Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Przełożył Maciej Falski. Kraków: WUJ.
• Kurczewski Jacek i in. (2006) Praktyki cielesne. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Leder Drew (1990) The absent body. Chicago: University of Chicago Press.
• Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Mauss Marcel (2001) Socjologia i antropologia. Przełożyli Marcin Król, Krzysztof Pomian, Jerzy Szacki. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Nettleton Sarah, Watson Jonathan (1998) The body in everyday life. Introduction. London: Routledge.
• Osborne Thomas (1997) Body Amnesia – Comments on Corporeality [w:] David Owen, ed., Sociology after Postmodernism. London – Thousand Oaks – New Delhi: Sage Publications, s. 188–203.
• Ostrowska Antonina (2010) Profilaktyka raka szyjki macicy i raka piersi. Wiedza, postawy i zachowania kobiet. Fundacja MSD dla Zdrowia Kobiet, s. 1–3 [dostęp 10 października 2010 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.fzk.org.pl/publikacje.html›.
• Penn Mark J., Zalesne E. Kinney (2009) Mikrotrendy. Małe siły, które niosą wielkie zmiany. Przełożyła Katarzyna Sobiepanek-Szczęsna. Warszawa: MT Biznes.
• Pink Sarah (2009) Doing sensory ethnography. London: Sage Publications.
• Rich Michael, Chalfen Richard (2011) Astma w słowach i obrazach. Narracje wizualne jako środek diagnozy, prewencji i terapii chorób przewlekłych [w:] Maciej Frąckowiak, Krzysztof Olechnicki, red., Badania wizualne w działaniu. Antologia tekstów. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, s. 435–470.
• Schmidt Filip (2010) Teorie kuchenne. Dialektyka przyzwyczajeń i refleksyjności w koncepcji Jeana-Claude’a Kaufmanna. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, s. 49–85.
• Sparkes Andrew C. (2000) Autoethnography and narratives of self: Reflections on criteria in action action. „Sociology of Sport Journal”, vol. 17, no. 1, s. 21–43.
• Szczepański Marek i in. (2008) Ciało spieniężone? Szkice antropologiczne i socjologiczne. Tychy: Śląskie Wydawnictwo Naukowe WSZ i NS.
• Szpakowaka Małgorzata, red., (2008) Antropologia ciała. Warszawa: WUW.
• Sztompka Piotr (2008) Życie codzienne – temat najnowszej socjologii [w:] Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska, red., Socjologia codzienności. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, s. 15–52.
• Turner Bryan S. (1996) The Body and Society. London – Thousand Oaks – New Delhi: Sage Publications.
• Turner Bryan S. (2000) Sociology of Body [w:] Bryan S. Turner, ed., The Blackwell Companion to Social Theory. Oxford: Wiley-Blackwell.
• Wacquant Loïc (1995) Pugs at work: bodily capital and bodily labour among professional boxers. „Body and Society”, vol. 1, no. 1, s. 65–94.
• Wacquant Loïc (2004) Body and Soul. Oxford: Oxford University Press.
• Wall Sarah (2008) Easier said, than done: writing an autoethnography. „International Journal of Qualitative Methods”, vol. 7, no. 1, s. 38–53 [dostęp 10 października 2010 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://ejournals.library.ualberta.ca/index.php/IJQM/article/view/1621/1144›.
• Wieczorkiewicz Anna, Bator Joanna, red., (2007) Ucieleśnienia. Ciało w zwierciadle współczesnej humanistyki. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Wieczorkiewicz Anna, Bator Joanna, red., (2008) Ucieleśnienia II. Płeć między ciałem i tekstem. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Wieczorkiewicz Anna, Monika Kostaszuk-Romanowska, red., (2010) Spektakle zmysłów. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Zierkiewicz Edyta (2009) Codzienność w zderzeniu ze śmiertelną chorobą. Analiza narracji raka piersi publikowanych w prasie kobiecej [w:] Sewryn Rudnicki, Justyna Strypińska, Katarzyna Wojnicka, red., Społeczeństwo i codzienność. W stronę nowej socjologii? Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 345–371.