Wpływ polityki spójności na dyfuzję procesów rozwojowych w otoczeniu dużych polskich miast

• Authors: Smętkowski Maciej

Title variants

EN

The impact of EU Cohesion Policy on diffusion of development processes in the regional surroundings of large Polish cities

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia ocenę wpływu polityki spójności na dyfuzję procesów rozwojowych w otoczeniu dużych miast. Ewaluację przeprowadzono w dwóch ujęciach: jako analizę zmiany wskaźników metropolitalnej i regionalnej koncentracji ludności, przedsiębiorstw, pracujących i dochodów własnych gmin oraz jako analizę oddziaływania polityki spójności na rozwój gmin położonych w otoczeniu dużych miast. Analizy opracowano na podstawie wyników ankiety skierowanej do władz gmin. W pierwszym ujęciu wykorzystano podział zasięgu oddziaływania miasta na dwie strefy – obszar metropolitalny oraz region metropolitalny (ten drugi uwzględniono wyłącznie w przypadku ośrodków wojewódzkich). To ujęcie pokazało brak wpływu polityki spójności na zachodzące procesy koncentracji lub dekoncentracji w wyróżnionych skalach przestrzennych. Natomiast drugie – umożliwiło wskazanie tych kategorii interwencji publicznej, które mają relatywnie największy wpływ na dyfuzję procesów rozwojowych z miast do ich otoczenia.

EN

The paper presents the evaluation of Cohesion Policy impacts on diffusion of development processes from cities to their regional hinterlands. We evaluated two things: a) the indicators illustrating metropolitan and regional concentration of population, enterprises, employers, and local governments revenues, and b) the impact of EU funds on the development of municipalities located in the surroundings of large cities (based on local governments survey results). For the first type of analysis, we delimitated the regional surroundings into two zones: metropolitan area and regional hinterlands (the former was only applicable in case of capital cities of voivodships). The outcome of the analysis in this dimension indicates a lack of any significant impact of Cohesion Policy on agglomeration processes in the analyzed spatial scales. However, the studies in the second dimension allow us to identify the thematic categories of public intervention that have the largest relative impact on spread effects from developing large cities to their regional surroundings.

Keywords

PL

polityka spójności; Unia Europejska; dyfuzja procesów rozwoju; relacje miasto–region; ewaluacja

EN

Cohesion Policy; European Union; diffusion process; city-region relations; evaluation

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2011
• Issue: numer specjalny / special issue
• Pages: 123-154

Contributors

author

Smętkowski Maciej

• Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)

References

• Boudeville J.R., 1966, Problems of regional economic planning, Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Castells M., 1998, The Information Age: Economy, Society and Culture, t. 1: The Rise of Network Society, Oxford: Blackwell Publishers.
• Christaller W., 1963, „Ośrodki centralne w południowych Niemczech”, Przegląd Zagranicznej Literatury Geograficznej, t. 1.
• Dziewoński K., 1967, Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast. Studium rozwoju pojęć, metod i ich zastosowań, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Gorzelak G., Smętkowski M., 2005, Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, EUROREG.
• Hirschman A.O., 1958, The Strategy of Economic Development, New Haven, Conn.: Yale University Press.
• North D.C., 1955, „Location theory and regional economic growth”, Journal of Political Economy, t. 64, nr 2, s. 243–258.
• Perroux F., 1950, „Economic space. Theory and applications”, Quarterly Journal of Economics, t. 64, nr 1, s. 89–104.
• Pflieger G., Rozenblat C., 2010, „Introduction. Urban networks and network theory: The city as the connector of multiple networks”, Urban Studies, t. 47, nr 13, s. 2723–2735.
• Powell W.W., 1990, „Neither market nor hierarchy: Network forms of organization”, Research in Organizational Behavior, t. 12, nr 1, s. 295–336.
• Raport EUROREG, 2010, Ocena wpływu polityki spójności na rozwój polskich miast w ramach ewaluacji ex-post Narodowego Planu Rozwoju 2004–2006, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Schöller P., 1953, „Aufgaben und Probleme der Stadtgeographie”, Erdkunde, t. 7, nr 3, s. 162–184.
• Smętkowski i in. 2011, The European Metropolises and Their Regions: From Economic Landscape to Network of Metropolises, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Smętkowski M., 2007, „Delimitacja obszarów metropolitalnych – nowe spojrzenie”, w: G. Gorzelak, A.Tucholska (red.), Rozwój, region, przestrzeń, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, EUROREG, s. 215–233.
• Smętkowski M., 2008, „Metropolie w przestrzeni europejskiej”, w: J. Kudełko (red.) Uwarunkowania rozwoju Rzeszowskiego Obszaru Metropolitalnego w systemie społeczno-gospodarczym i innowacyjnym województwa podkarpackiego, Prace Komisji Nauk Ekonomicznych, nr 22, Wydawnictwo Polskiej Akademia Nauk – Oddział w Krakowie, s. 13–40.
• Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G., 2009, Obszary metropolitalne w Polsce: problemy rozwojowe i delimitacja, Raporty i Analizy EUROREG, Warszawa: EUROREG.
• SPESP, 2000, Study Programme on European Spatial Planning, http://www.nordregio.se (dostęp 31.03.2011).
• Taylor P.J., 2001, „Specification of the world city network”, Geographical Analysis, t. 33, s. 181–194.