MIECZYSŁAW TRETER, MUZEA WSPÓŁCZESNE

• Authors: de Rosset, Tomasz F

Abstracts

PL

W 2019 r. wydana została przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów wespół z Państwowym Instytutem Wydawniczym – jako pierwszy tom serii Pomniki muzealnictwa polskiego – książka Mieczysława Tretera z 1917 r. zatytułowana Muzea współczesne. Studium to składa się z dwu części opublikowanych pierwotnie w wydawanym przez niego w Kijowie „Muzeum Polskim”, efemerycznym czasopiśmie związanym z Towarzystwem Opieki nad Zabytkami Przeszłości, działającym głównie w Królestwie Polskim, ale mającym swoje liczne oddziały w polskich skupiskach na terenie całej Rosji. Część pierwszą o charakterze teoretycznym otwiera autor syntetyczną prezentacją genezy instytucji muzeum (także na ziemiach Rzeczypospolitej), następnie dokonuje próby jej analizy pod względem charakteru i zakresu jej działalności kolekcjonerskiej i ekspozycyjnej, kategoryzacji wedle typowych dla niej obszarów merytorycznych, chronologicznych i terytorialnych (muzea ogólnoprzyrodnicze i ogólnohistoryczne, a także technologiczne, etnograficzne, historyczno-społeczne i historyczno-artystyczne), zastanawia się również nad problematyką: muzealnej wystawy, zarządzania, muzealnego budynku. Misją muzeów nie jest wedle Tretera dostarczanie prostej rozrywki, ani też tworzenie autonomicznego piękna (przestrzeń sztuki), ma ona natomiast charakter ściśle naukowy, służący nauce i jej popularyzacji, poprzez to jednak muzea stają się elitarne – służąc głównie nauce, nie mogą każdego laika bawić i upajać, nie są też wcale, jako takie, dziełami sztuki, do których można by stosować czysto estetyczne kryteria. Drugą część studium Tretera stanowi obszerny szkic sytuacji polskich muzeów w przededniu I wojny światowej, niejako w cieniu pierwszego zjazdu muzeologów polskich i w perspektywie „świata muzealnego” II Rzeczpospolitej. Jest to zarys monografii polskich muzeów, swego rodzaju raport o ich stanie na rok 1914, z pewnymi odniesieniami do lat późniejszych. Poprzez to natomiast staje się niejako zamknięciem pierwszego okresu ich dziejów – co autor pisząc swoje studium, mógł oczywiście jedynie przeczuwać.

Keywords

PL

Mieczysław Treter (1883–1943); muzeum; klasyfikacja; sztuka polska; kultura pamięci; kolekcja publiczna

• Publisher: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
• Journal: Muzealnictwo
• Year: 2019
• Volume: 60
• Pages: 103-107

Dates

published

2019-07-09

Contributors

author

de Rosset, Tomasz F

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0013.2802