WSPÓŁCZESNE MUZEUM HISTORYCZNE JAKO INSTYTUCJA GROMADZENIA, PRZECHOWYWANIA I UDOSTĘPNIANIA ŹRÓDEŁ HISTORYCZNYCH Z XIX I XX WIEKU

• Authors: Bergmann, Olaf

Abstracts

PL

W artykule Współczesne muzeum historyczne jako instytucja gromadzenia, przechowywania i udostępniania źródeł historycznych z XIX i XX wieku skoncentrowano się na kilkunastu dotyczących tego tematu kwestiach. Już na początku zauważono, iż muzea, w tym szczególnie tzw. „historyczne”, są w praktyce jedynym miejscem gromadzenia i prawie „masowego” udostępnia dużej części istniejących źródeł, pozwalających badaczom poznać lub uzupełnić swoją wiedzę o faktach i procesach z przeszłości. Z tego powodu znajdują się one w lepszej sytuacji niż zainteresowane głównie „źródłami pisanymi” archiwa i biblioteki. Prymat w tym względzie muzeów dotyczy zwłaszcza czterech rodzajów jednocześnie źródeł, jak i eksponatów muzealnych: 1) źródeł w ogóle lub tylko sporadycznie gromadzonych w bibliotekach i archiwach, 2) źródeł dla historyków ważnych i przydatnych w badaniach pewnych zagadnień, (np. dotyczących „małych ojczyzn”, dziejów lokalnych społeczności, rodzinnych itd.), o których brak informacji w innych źródłach, z których w kwerendach historycy korzystają najczęściej 3) źródeł kultury materialnej, których szukanie w bibliotekach lub archiwach jest również bezcelowe, oraz 4) z nimi przeważnie bezpośrednio związanych źródeł służących do badań szeroko rozumianego życia codziennego. Przyczyn tego stanu rzeczy niewątpliwego bogactwa muzealnych sal i magazynów jest kilka w tym przede wszystkim liczne kontakty interpersonalne np. z zbieraczami, pasjonatami historii, środowiskami kombatanckimi czy po prostu z odwiedzającymi muzea osobami. Aby te atuty wielu muzeów odpowiednio wykorzystać i przede wszystkim zachować dla potomności kolejne źródła historyczne (w tym też te powstałe stosunkowo niedawno i jeszcze interesujące niewielu badaczy) w artykule przedstawiono też propozycję profesjonalizacji i intensyfikacji gromadzenia, przechowania i udostępniania w muzach cennych, choć przeważnie niedocenianych źródeł historycznych. Na ten proces składa się prowadzenie w tych instytucjach badań naukowych, nowoczesna digitalizacja zbiorów oraz ich odpowiednie (zgodną z oczekiwaniami zarówno zwiedzających, jak i historyków) ich eksponowanie. Poza tym niezbędne dla sukcesu tego rodzaju projektów jest fachowość i zaangażowanie pracowników muzeów, poszerzanie bazy społecznego oddziaływania tych instytucji oraz opracowanie odpowiednich, służących temu celowi metod współdziałania z placówkami naukowymi, archiwami, bibliotekami i osobami fizycznymi (np. kolekcjonerami).

Keywords

PL

historical sources; written sources; professionalization; intensification

• Publisher: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
• Journal: Muzealnictwo
• Year: 2013
• Volume: 54
• Pages: 90-97

Contributors

author

Bergmann, Olaf