EN
Prawa człowieka to wolności, środki ochrony oraz świadczenia, których respektowania właśnie jako praw, zgodnie ze współcześnie akceptowanymi wolnościami, wszyscy ludzie powinni móc domagać się od społeczeństwa, w którym żyją (Encyclopedia… 1985: p. 502). Zaufanie społeczne do władzy sądowniczej zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest bezstronność sędziów, rozumiana najogólniej jako niekierowanie się uprzedzeniami wobec stron i uczestników postępowania oraz brak zainteresowania w sprawie. Fundamentalne znaczenie tej wartości w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości sprawia, że prawo określa jej szczegółowe gwarancje, takie jak m.in. zasady wyznaczania składów orzekających, jawność postępowania, obowiązek uzasadnienia rozstrzygnięcia, a także możliwość wyłączenia sędziego od udziału w postępowaniu ze względu na wątpliwości co do jego bezstronności. Celem artykułu jest wskazanie, że zdolność dochodzenia praw jest najważniejszym aspektem praw człowieka. Prawa te to nie tylko szczytne ideały czy aspiracje, lecz także usprawnienia stanowiące podstawę roszczeń. Przeprowadzone w artykule analizy potwierdzają to założenie.