PL
Badania zaprezentowane w niniejszym artykule dotyczą konstruowania zjawisk rzeczywistości w rysunkach osób całkowicie niewidomych. Przedmiotem analizy jest sprawność rysunkowa i jej rozwój zaobserwowane na podstawie rysunków wykonanych przez osoby niewidome od urodzenia. Analizie poddane zostały wypukłe rysunki na folii mikrorowkowanej dla niewidomych. Analiza dotyczy: 1. Możliwości poznawczych osób niewidomych – sposobu widzenia zjawisk przez te osoby. 2. Możliwości oraz sposobów ujmowania zjawisk w rysunkach. 3. Wyznaczenia etapów rozwoju sprawności rysunkowej dzieci niewidomych na tle rozwoju tej sprawności u dzieci w normie. Motywem badań była chęć odpowiedzi na pytania: Jakie są podobieństwa i różnice procesu rysowania i rysunku osób niewidomych? Jakimi cechami estetycznymi (treścią, formą, niepowtarzalnością ujęcia, sposobem przejawiania emocji) odznaczają się rysunki dzieci niewidomych? Jak wygląda obraz zjawisk rzeczywistości w rysunkach niewidomych? Na jakie trudności napotykają niewidomi w konstruowaniu rysunku na dwuwymiarowej płaszczyźnie? Czy rozwój plastyczny dzieci niewidomych przebiega podobnie jak u dzieci widzących? Czy dzieci niewidome są na podobnym etapie rozwoju rysunkowego jak ich widzący rówieśnicy? Narzędziem analizy stał się zaproponowany przeze mnie model wytworu plastycznego, który uwzględnia treść i formę rysunku oraz kreatywność i emocjonalność twórcy. Wszystkie aspekty analizy mają odniesienie do etapów rozwoju rysunkowego dziecka w normie, zaproponowanych przez Stefana Szumana, Viktora Lowenfelda, W. Lamberta Brittaina oraz Georgesa-Henri Luqueta.