GRANICE MIĘDZY ZAPEWNIANIEM BEZPIECZEŃSTWA A ZBYTECZNĄ INWIGILACJĄ SPOŁECZEŃSTWA – NA PRZYKŁADZIE NIEMIECKIEJ REPUBLIKI DEMOKRATYCZNEJ

• Authors: Hrynicki, Wojciech M , Greif, Tomasz

Abstracts

PL

1. Cel Celem artykułu jest przedstawienie potrzeby kontrolowania społeczeństwa jako zadania zapewnienia bezpieczeństwa zarówno samemu społeczeństwu jak i państwu oraz wskazanie niezwykle płynnej granicy między tym co niezbędne, a tym co zbędne, mogące przerodzić się w niepotrzebną inwigilację, przybierającą czasem postać karykaturalną. Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa społeczeństwu, zwłaszcza w dobie narastającego w Europie terroryzmu o podłożu religijnym (wynikającego z prostych relacji zachodzących w społeczeństwie), jest obowiązkiem realizowanym w celu zapewnienia trwałości bytu danej grupy społecznej (narodowej, ponadnarodowej) funkcjonującej w ramach państwa i jako taki powinien być związany z trafnie dobranymi metodami nadzoru. 2. Wprowadzenie Bezpieczeństwo jest nadrzędną potrzebą człowieka i jako takie determinuje inne jego potrzeby oraz motywy podejmowanych działań. Przejawia się nie tylko brakiem występowania zagrożeń (co jest jego zasadniczym założeniem związanym z zapewnieniem bytu), ale także potrzebą działań na rzecz zapewnienia odpowiednich warunków rozwoju, zarówno jednostki jak i mniejszych i większych grup społecznych1. Stąd też dzisiejsze rozumienie bezpieczeństwa nie jest wyłącznie związane z bytem człowieka czy grup społecznych (brakiem zagrożeń), ale musi być rozpatrywane z punktu widzenia jego rozwoju, co determinuje z kolei ewolucję takich kategorii bezpieczeństwa jak bezpieczeństwo gospodarcze, naukowe, kulturowe czy bezpieczeństwo pracy. Jednak te wtórne kategorie bezpieczeństwa, gwarantujące rozwój człowieka i rozmaitych grup społecznych nie będą mogły być realizowane bez wyeliminowania potencjalnych zagrożeń2 bytu człowieka, zwłaszcza związanych z jego istnieniem, czyli życiem i zdrowiem oraz zapewnieniem ciągłości pokoleń. Dla realizacji tego celu, zwłaszcza w dobie narastającego terroryzmu niezbędny jest właściwy nadzór społeczeństwa, coraz bardziej zróżnicowanego kulturowo, w tym religijnie, ale nie może on przybrać formy karykaturalnej, jak to miało na przykład miejsce w Niemieckiej Republice Demokratycznej. 3. Metodologia Autorzy identyfikują potrzeby prowadzenia stałego nadzoru w społeczeństwie, zwłaszcza w obszarze zagrożeń terroryzmem i jednocześnie wskazują na możliwości przekroczenia niezbędnej inwigilacji w sposób prowadzący do jego form karykaturalnych, co miało miejsce w nieistniejącej już Niemieckiej Republice Demokratycznej. Przyjęta metoda historyczna porównawcza pozwala na bezpośrednią analizę potrzeb w obszarze bezpieczeństwa w zestawieniu z potencjalnym zagrożeniem przyjęcia niewłaściwych metod ich zapewnienia. Spojrzenie na obecne zagrożenia bezpieczeństwa społeczeństwa, w tym terrorystyczne w konfrontacji z przesadną inwigilacją, która miała miejsce historycznie w nieistniejącej już ponad dwadzieścia pięć lat Niemieckiej Republice Demokratycznej, zasiewa wątpliwości w obszarze granic potrzebnej i dopuszczalnej inwigilacji społeczeństwa. 4. Wnioski Autorzy dowodzą, że trudno jest postawić sztywną granicę między tym co dozwolone, a tym co niedopuszczalne w inwigilacji społeczeństwa, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia terroryzmem. Stąd też działania organów państwa winna cechować daleko idąca ostrożność w doborze metod prowadzonego nadzoru, by państwo demokratyczne nie przybrało form państwa policyjnego. Tym niemniej zgadzają się, że nadzór w postaci dobrze prowadzonej inwigilacji jest jedną z metod zapewnienia bezpieczeństwa jednostce i społeczeństwu.

Keywords

PL

bezpieczeństwo; bezpieczeństwo publiczne; bezpieczeństwo społeczeństwa; inwigilacja społeczeństwa; potrzeby działania na rzecz bezpieczeństwa społeczeństwa; Niemiecka Republika Demokratyczna

• Publisher: Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego “Apeiron” w Krakowie
• Journal: Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje
• Year: 2016
• Volume: 23(23)
• Pages: 67-89

Dates

published

2018-08-13

Contributors

author

Hrynicki, Wojciech M

author

Greif, Tomasz