KSIĄŻĘ STANISŁAW PONIATOWSKI – KONESER ORAZ KOLEKCJONER DZIEŁ SZTUKI STAROŻYTNEJ I WŁOSKIEJ

• Authors: Bender, Agnieszka

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu zarysowanie aktualnego stanu badań na temat działalności mecenasowskiej i kolekcjonerskiej księcia Stanisława Poniatowskiego (1754–1833) w Italii, z którą związał blisko 40 lat życia. Na ten czas złożyły się 3 długie podróże księcia, które poprzedziły 30-letni pobyt stały, podczas którego mieszkał najpierw w Rzymie, a potem we Florencji, gdzie został pochowany. Książę, mimo licznych dokonań i niezwykłych kolei losu, nie zajął ani w badaniach naukowych, ani w zbiorowej pamięci Polaków, tak wysokiej pozycji jak jego młodszy kuzyn – książę Józef, który zginął w nurtach Elstery, oddając życie za ojczyznę. Stanisław Poniatowski nie doczekał się historycznej monografii, nie jest jednak postacią całkowicie zapomnianą. Najważniejsze poświęcone mu prace naukowe powstały dosyć dawno. Najobszerniejsza, książka pt. I Poniatowski a Roma (Firenze 1972), ukazująca losy księcia Stanisława i rodziny Poniatowskich, wyszła spod pióra włoskiego pisarza – publicysty Andrei Busiri Viciego. Nigdy nie została przetłumaczona na język polski. Jak wynika z aktualnego stanu badań, niewielu polskich historyków sztuki w pogłębiony sposób zainteresowało się działalnością księcia. Poza rozsianymi w różnych opracowaniach wzmiankami istnieją zaledwie 4 artykuły, które omawiają wybrane aspekty działalności mecenasowskiej i kolekcjonerskiej księcia (Janiny Michałkowej, Elżbiety Budzińskiej, Tadeusza Jaroszewskiego, Dominiki Wronikowskiej). Historycznie najpełniejszym opracowaniem dotyczącym księcia Stanisława pozostaje nadal, liczący niemal 50 lat, artykuł Jerzego Michalskiego zamieszczony w Polskim słowniku biograficznym. Dotychczas powstałe polskie i obce publikacje z zakresu historii i historii sztuki oraz archeologii nie wyczerpują wielu problemów badawczych dotyczących samej postaci, działalności, a także pasji kolekcjonerskiej księcia Stanisława Poniatowskiego.

Keywords

PL

książę Stanisław Poniatowski; Włochy; kolekcjoner; mecenas; gemmy; Rzym; Florencja

• Publisher: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
• Journal: Muzealnictwo
• Year: 2020
• Volume: 61
• Pages: 80-89

Dates

published

2020-06-17

Contributors

author

Bender, Agnieszka

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0014.2085