RECENZJA KSIĄŻKI TOMASZA GARSTKI PSYCHOPEDAGOGICZNE MITY. JAK ZACHOWAĆ NAUKOWY SCEPTYCYZM W EDUKACJI I WYCHOWANIU?

• Authors: BARTOSZAK, MAGDALENA

Abstracts

PL

Publikacja Tomasza Garstki pt. Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptycyzm w edukacji i wychowaniu? została wydana nakładem Wydawnictwa Wolters Kluwer w ramach serii „Inspiracje edukacyjne”. Książka jest adresowana w szczególności do nauczycieli, pedagogów, psychologów, terapeutów oraz rodziców uczniów. Tomasz Garstka jest absolwentem psychologii na Uniwersytecie Warszawskim, ukończył szkolenia specjalistyczne w zakresie socjoterapii (OPTA) i psychoterapii psychoanalitycznej, należy do Klubu Sceptyków Polskich i – jak sam określa – „sceptycy często nie są popularni, ale mogą dochodzić do najbardziej przekonujących konkluzji”. Na co dzień zajmuje się prowadzeniem warsztatów i szkoleń dla nauczycieli, wychowawców i pedagogów. Publikuje teksty popularyzujące naukowy sceptycyzm i myślenie krytyczne w oświacie. Autor publikacji wyróżnił kilkanaście obszarów, które podległy jego, dość, surowej krytyce; ujawnia liczne mity, które funkcjonują we współczesnym rynku oświatowo- szkoleniowym. Są to m.in. mity dotyczące zastosowań wiedzy w obszarze neurolingwistycznego programowania (NLP), stylów uczenia się czy integracji sensorycznej (SI). Nie pozostawia suchej nitki na twórcach koncepcji i głównych orędownikach szerzenia wiedzy w ich zakresie. Choć można zgodzić się z autorem książki, że wiele oddziaływań edukacyjnych jest prowadzonych w odosobnieniu od uprzednio, rzetelnie przeprowadzonych badań naukowych, pewien niesmak pozostaje, gdy Garstka piętnuje z imienia i nazwiska poszczególne postacie zarówno świata naukowego, jak i ogólnie uznane instytucje (tj. krytyka jednego z uniwersytetów). Niesmak budzi sposób, w jaki autor wylicza błędy praktyków, skrupulatnie poddaje weryfikacji ich osiągnięcia naukowo-akademickie. Śmiem domniemywać, że autorowi zależało na rzetelności w przedstawianiu prawdy naukowej rozumianej jako przekazywanie rzetelnych informacji odnośnie do faktycznego stanu wiedzy, osiągnięciach oraz ograniczeniach wypływających z nauk. Istnieje delikatna granica między humorystycznym i dowcipnym podejściem a sarkazmem i ironią. Garstka poddaje krytycznemu myśleniu powszechnie promowaną w oświacie (w szkołach, podczas szkoleń, etc.) „wiedzę edukacyjną”, która nierzadko mija się z rzeczywistą wiedzą, jaką posiadamy w obszarze nauk. W zbyt łatwy sposób wiedza ta jest powszechnie powielana, poddawana interpretacji i odnoszona do zgeneralizowanych wniosków, niekoniecznie słusznych, a często wręcz krzywdzących. Opiera się nierzadko na niesprawdzonej wiedzy zaczerpniętej z internetu, w której fakty mijają się z rzeczywistymi wynikami badań. Przyjrzyjmy się poszczególnym mitom i uwagom krytycznym autora publikacji.

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Psychologia Wychowawcza
• Year: 2019
• Volume: 57(15)
• Pages: 253-262

Dates

published

2020-02-03

Contributors

author

BARTOSZAK, MAGDALENA