Sposoby rozumienia dzieci i dzieciństwa w perspektywie socjokulturowej

• Authors: Garbula, Joanna Maria , Kowalik-Olubińska, Małgorzata

Abstracts

PL

Na przestrzeni ostatnich stuleci dokonały się znaczące zmiany w sposobie pojmowania kategorii dziecka i dzieciństwa. W XVIII wieku nadano dzieciństwu status odrębnej fazy życia, w której istoty ludzkie uczą się, wzrastają i rozwijają. Badania prowadzone w paradygmacie psychologii rozwojowej, opartym na założeniu o ‘naturalności’ dzieciństwa i na przekonaniu o konieczności pojawienia się i normalności przebiegu rozwoju przyczyniły się do powstania uniwersalnej wizji dziecka i dzieciństwa. Wizja ta została zakwestionowana w badaniach prowadzonych w paradygmacie socjokulturowym, w którym dzieciństwo, rozumiane jako konstrukt społeczny, nie jest uznawane za naturalną i uniwersalną cechę ludzi, lecz za specyficzny komponent strukturalny i kulturowy wielu społeczeństw. Przedmiotem naszego zainteresowania uczyniłyśmy socjokulturowe interpretacje kategorii dzieci i dzieciństwa. Naszym celem jest zatem przedstawienie sposobów rozumienia dzieci i dzieciństwa w perspektywie socjokulturowej. W części wstępnej artykułu krótko omawiamy uniwersalną wizję rozwoju dziecka oraz uwagi krytyczne formułowane wobec tego modelu przez zwolenników socjokulturowego paradygmatu badań nad dzieciństwem. W głównej części artykułu ogniskujemy naszą uwagę na zagadnieniu socjokulturowego konstruowania obrazu dzieciństwa. Perspektywa socjokulturowa ujawnia wielość i różnorodność obrazów dzieci i dzieciństwa, konstruowanych przez dorosłych w różnych miejscach, kontekstach i przestrzeniach społecznych.

Keywords

PL

dzieci; dzieciństwo; socjokulturowe podejście do dzieciństwa; obrazy dzieci i dzieciństwa

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze
• Year: 2019
• Volume: 578(3)
• Pages: 3-10

Dates

published

2019-06-03

Contributors

author

Garbula, Joanna Maria

author

Kowalik-Olubińska, Małgorzata

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0013.2263