EN
Artykuł dotyczy odmiennych tendencji w systemach partyjnych dwóch sąsiednich państw: Republiki Czeskiej i Polski. W Republice Czeskiej zaobserwować można proces dekonsolidacji, podczas gdy w Polsce mamy do czynienia z przeciwnym trendem, prowadzącym do konsolidacji. Zmiany te idą pod prąd wcześniejszej charakterystyce obu państw – Czech jako stabilnych, a Polski jako zmiennej i cechującej się instytucjonalną niepewnością. Analiza sugeruje, że powyższe zmiany mogą być wyjaśnione takimi czynnikami instytucjonalnymi jak kalendarz wyborczy, zasady rejestracji czy wzorce preferencji wyborczych, w połączeniu z cechami charakterystycznymi systemów partyjnych, takimi jak ciągłość personalna przeciwstawiona wymianom partyjnych elit, logika personifikacja przeciwstawiona fragmentarycznym logikom personalizacji oraz temu, czy w systemie występują partie wykluczone z zabiegania o uczestnictwo w koalicjach rządowych.