Groby kloszowe na warszawskiej Sadybie

• Authors: Mirosława Andrzejowska , Łukasz M. Stanaszek

Title variants

EN

Cloche graves from Sadyba in Warsaw

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Construction works carried out in September 2005 in the garden of a private villa in Morszyńska Street (Fig. 1), in Sadyba quarter in Czerniaków (in Warsaw’s southern district Mokotów), led to the uncovering of two cloche graves set close together. Both cloche vessels occurred at the depth of ca 120 cm from the present--day ground level, within clean yellow sand (Fig. 2). Both of them rested on a ‘stand’, ie a layer of several dozen heavily burnt sherds from different vessels (Figs. 3f.g, 4, 5), arranged tightly in a rectangle. The two burials were probably contemporaneous and may be viewed as a single deposit consisting of two graves. Under the cloches (Fig. 3a.d) were found urns with burnt human bone. The complete urn found in grave ‘A’ – with a broad body and smoothed neck (Fig. 3a) – was covered by a hemispherical bowl with a polished body (Fig. 3b), set upright over the mouth of the urn. The urn from grave ‘B’ – with a broad body and roughened surface and smoothed neck (Fig. 3e) – broke during construction and was dumped outside the grave. The rectangular ‘stand’ included fragments of a vase-like vessel with a tall neck (Fig. 3f), ornamented bowl with a short neck (Fig. 3g) and two large broad-bodied vessels with well-defined necks emphasised by notched cordons (Figs. 4, 5). The pottery from Morszyńska St. is typical for Cloche Grave Culture ceramic forms known from the region of Mazowsze (cf T. Węgrzynowicz 1988, p. 8–10, fig. 5); in ornamentation and technology it is also consistent in general with vessels known from Cloche Grave Culture sites recorded in the area. The only non-typical feature is the ornamentation of sherds from the bowl which were used to make the rectangular ‘stand’, and the notching of the lip of the bowl from grave ‘A’. Also worth noting is careful preparation of the mixture of clay and large amount of crushed rock temper used to roughen (by daubing) the cloches and urns. The urn from grave ‘A’ contained the remains of an adultus woman, slender and tall (approximately 160–164 cm), in good physical condition. Grave ‘B’ produced the remains of a mature woman (?). Degenerative changes observed on spinal bones of this individual suggest hard living and heavy labour. Bones collected in the area around the two graves included a fragment of a young roe deer tibia diaphysis.

Keywords

PL

kultura grobów kloszowych; cmentarzysko

EN

Cloche Graves Culture; cemetery

• Publisher: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
• Journal: Wiadomości Archeologiczne
• Year: 2006
• Volume: LVIII
• Issue: 58
• Pages: 378-384

Dates

published

2006-12-31

Contributors

author

Mirosława Andrzejowska

• Państwowe Muzeum Archeologiczne, ul. Długa 52, 00-241 Warszawa

author

Łukasz M. Stanaszek

• Państwowe Muzeum Archeologiczne, ul. Długa 52, 00-241 Warszawa

References

• Andrzejowska, M., Groby kloszowe z cmentarzyska w Stodzewie, gm. Parysów, stan. 3, Wiadomości Archeologiczne LVI (2002–2003), 2003, s. 131–143.
• Andrzejowska, M., Nekropola w Dziecinowie, pow. otwocki na tle problematyki cmentarzysk pomorsko-kloszowych na Mazowszu, [w:] Aktualne problemy kultury pomorskiej (red. M. Fudziński, H. Paner), Gdańsk, 2005, s. 125–143.
• Gądzikiewicz, M., Wybrane zagadnienia z badań nad kulturą grobów kloszowych, Wiadomości Archeologiczne XX/2, 1954, s. 134–177.
• Głosik, J., Groby kloszowe na Mokotowie w Warszawie, Z otchłani wieków XXXIX, 1973, s. 138.
• Głosik, J., Nowe groby kloszowe na Mokotowie w Warszawie, Z otchłani wieków XL, 1974, s. 297.
• Głosik, J., Katalog Pogotowia Archeologicznego za rok 1972 (III), Wiadomości Archeologiczne XLI/2, 1976, s. 225–240.
• Głosik, J., Katalog Pogotowia Archeologicznego za lata 1973–1976, Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne V, 1983, s. 229–263.
• Jakimowicz, R., Sprawozdanie z działalności Państwowego Konserwatora Zabytków Przedhistorycznych okręgu warszawskiego za lata 1924–1926, Wiadomości Archeologiczne X, 1929, s. 271–280.
• Kietlińska, A., Mikłaszewska, R., Cmentarzysko grobów kloszowych we wsi Transbór, pow. Mińsk Mazowiecki, Materiały Starożytne IX, 1963, s. 255–330.
• Krukowski, S., Materiały archeologiczne z b. Królestwa Polskiego w Rosji, Wiadomości Archeologiczne V, 1920, s. 86–91.
• Lenartowicz, J., Cmentarzysko grobów kloszowych we wsi Glince w pow. opatowskim, Przegląd Archcheologiczny I, 1919–1921, 1921, s. 134–140.
• Mikłaszewska, R., Cmentarzysko halsztacko-lateńskie w miejscowości Gole pow. Grodzisk Mazowiecki, Wiadomości Archeologiczne XXVII/2, 1961, s. 251–260.
• Niewęgłowski, A., Dwa cmentarzyska z okresu przedrzymskiego w Warszawie-Wilanowie, Rocznik Mazowiecki VIII, 1984, s. 171–189.
• Niewęgłowski, A., Stosunki kulturowo-osadnicze we wczesnym okresie przedrzymskim, [w:] Osadnictwo obszaru Warszawy na tle środowiska naturalnego (V w. p.n.e. – XII w. p.n.e.) (red. J. Pyrgała), Wrocław, 1987, s. 45–82.
• Tomaszewski, A. J., Cmentarzysko kultury grobów kloszowych na stanowisku „Kosumce” w Radwankowie, woj. siedleckie, Wiadomości Archeologiczne XLV/2, 1980, s. 179–209.
• Podkowińska, Z., Cmentarzysko grobów podkloszowych w Siannie w pow. sochaczewskim, Wiadomości Archeologiczne IX, 1925, s. 246–261.
• Stanaszek, Ł. M., Analiza antropologiczna materiału kostnego z Dąbka, pow. mławski, stan. 29, Wiadomości Archeologiczne LVII (2004–2005), 2005, s. 235–239.
• Strzałko, J., Piontek, J., Malinowski, A., Problem rekonstrukcji wzrostu na podstawie kości zachowanych we fragmentach lub spalonych, Przegląd Antropologiczny XXXVIII/2, 1972, s. 277–287.
• Strzałko, J., Piontek, J., Malinowski, A., Możliwości identyfikacji szczątków ludzkich z grobów ciałopalnych w świetle wyników badań eksperymentalnych, [w:] Metody, wyniki i konsekwencje badań kości z grobów ciałopalnych. Materiały z sesji naukowej w dniu 25 III 1972 roku (red. H. Giżyńska), Poznań, 1974, s. 31–42.
• Węgrzynowicz, T., Cmentarzysko w Sulbinach, pow. Garwolin na tle stanowisk kloszowych z południowego Mazowsza, Wiadomości Archeologiczne XXX/1–2, 1964, s.138–149.
• Węgrzynowicz, T., Niektóre zagadnienia związane z występowaniem kości zwierzęcych na cmentarzyskach kloszowych, Wiadomości Archeologiczne XLI/3, 1976, s. 263–280.
• Węgrzynowicz, T., Szczątki zwierzęce jako wyraz wierzeń w czasach ciałopalenia zwłok, Warszawa, 1982.
• Węgrzynowicz, T., Uwagi o kulturze grobów kloszowych na Mazowszu i Podlasiu w świetle próby typologicznej klasyfikacji ceramiki, Wiadomości Archeologiczne XLIX/1 (1984/1988), 1988, s. 3–16.
• Zawadzka, B., Cmentarzysko grobów kloszowych w Warszawie-Henrykowie, Materiały Starożytne X, 1964, s. 229–321.