Zróżnicowanie wysokich dobowych sum opadów w Łodzi i okolicach na tle cyrkulacji atmosferycznej

• Authors: Jędruszkiewicz Joanna , Zieliński Mariusz

Title variants

EN

The variability of high daily precipitation totals in Łódź and its surroundings in relation to atmospheric circulation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Głównym celem pracy było poznanie zróżnicowania wysokich dobowych sum opadów pomiędzy zurbanizowanym obszarem Łodzi a terenem otaczającym (zamiejskim). W opracowaniu wykorzystano dane z trzech posterunków opadowych zlokalizowanych na obszarach: miejskim, podmiejskim i zamiejskim. Analiza wartości wskaźników wysokich sum opadów, zaproponowanych przez Expert Team on Climate Change Detection and Indices (ETCCDI), pozwoliła wyróżnić posterunek zamiejski cechujący się intensywniejszymi i bardziej obfitymi dobowymi opadami atmosferycznymi. Wysokie opady atmosferyczne towarzyszyły masom powietrza przepływającym przez obszar Europy Zachodniej i Południowo- Zachodniej. Obszar ten został wyznaczony na podstawie analizy trajektorii wstecznych z wykorzystaniem modelu HYSPLIT. Najwyższe dobowe sumy opadów występowały podczas cyrkulacji cyklonalnej, przy adwekcji z zachodu i południowego zachodu na stacji zamiejskiej, oraz równie wysokie, przy adwekcji z sektora wschodniego na stacjach położonych na obsza - rze miasta.

EN

The main aim of this study was to investigate the variability of high daily precipitation totals between the urbanized area of Łódź and the surrounding rural areas. Data collected at three stations located in the city, on the outskirts and outside of the city were analyzed. According to the indices proposed by the Expert Team on Climate Change Detection and Indices (ETCCDI), higher and more intensive daily precipitation than in the city was observed at the rural station. High pr ecipitation events were associated with air masses passing through western and south-western Europe, according to the HYSPLIT model of backward trajectory analysis. The highest daily precipitation totals were found for the cyclonic circulation. For the station located outside the city, the highest rainfall was observed under the conditions of western and southwestern inflow, however, for the urban stations high precipitation totals were observed during eastern inflow as well.

Keywords

PL

klimat miasta; wysokie opady atmosferyczne; cyrkulacja atmosferyczna; Łódź

EN

urban climate; high daily precipitation totals; atmospheric circulation; Łódź

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Acta Geographica Lodziensia
• Year: 2016
• Volume: 104
• Pages: 201-211

Dates

published

2016

Contributors

author

Jędruszkiewicz Joanna

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii

author

Zieliński Mariusz

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Meteorologii i Klimatologii

References

• Alexandersson Hans. 1986. „A homogeneity test ap¬plied to precipitation data”. International Journal of Climatology 6 (6): 661-675.
• Atkinson Bruce W. 1971. „The effect of an urban area on the precipitation from a moving thunderstorm”. Journal of Applied Meteorology 10: 47-55.
• Bennett Neil D., Lachlan T. H. Newham, Barry F. W. Croke, Anthony J. Jakeman. 2007. Patching and disaccumulation of rainfall data for hydrological modelling. W: Les Oxley, Don Kulasiri (red.) International Congress on Modelling and Simulation (MODSIM 2007), 2520-2526. New Zealand: Modelling and Simulation Society of Australia and New Zealand Inc.
• Bulut Yahya, Süleyman Toy, Mehmet A. Irmak, Hasan Yilmaz, Sevgi Yilmaz. 2008. „Urban-rural cli¬matic differences over a 2-year period in the City of Erzurum, Turkey”. Atmósfera 21 (2): 121-133.
• Changnon Stanley A. 1981. „Metronex, a Review and Summary”. Meteorological Monographs Vol. 18 No. 40. Boston: American Meteorological Society.
• Changnon Stanley A., Robin T. Shealy, Robert W. Scott. 1991. „Precipitation changes in fall, winter, and spring caused by St. Louis”. Jour¬nal of Applied Meteorology 30 (1): 126-134.
• Dubaniewicz Henryk. 1974. „Klimat województwa łódzkiego”. Acta Geographica Lodziensia 34: 1-120.
• Fortuniak Krzysztof. 2003. Miejska wyspa ciepła. Podstawy energetyczne, studia eksperymentalne, modele numeryczne i statystyczne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Groisman Pavel Ya., Richard W. Knight, David R. Easterling, Thomas R. Karl, Gabriele C. Hegerl, Vyacheslav N. Razuvaev. 2005. „Trends in intense precipitation in the climate record”. Jour¬nal of Climate 18 (9): 1326-1350.
• Han Ji-Young, Jong-Jin Baik, Hyunho Lee. 2014. „Urban impacts on precipitation”. Asia-Pacific Journal of Atmospheric Sciences 50 (1): 17-30.
• van den Heever Susan C., William R. Cotton. 2007. „Urban aerosol impacts on downwind convective storm”. Journal of Applied Meteorology and Climatology 46: 828-850.
• Hughes Karen. 2006. „The impact of urban areas on climate in the UK: a spatial and temporal analysis, with an emphasis on temperature and precipitation effects”. Earth & E-nvironment 2: 54-83.
• Jenkinson Arthur F., Peter Collison. 1977. An initial climatology of gales over the North Sea. Syn¬optic Climatology Branch Memorandum No. 62. Bracknell: Meteorological Office.
• Karl Thomas R., Neville Nicholls, Anver Ghazi. 1999. „CLIVAR/GCOS/WMO Workshop on indices and indicators for climate extremes: Workshop summary”. Climatic Change 42 (1): 3-7.
• Kłysik Kazimierz. 2001. Warunki klimatyczne. W: Stanisław Liszewski (red.) Zarys monografii województwa łódzkiego, 68-81. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
• Lowry William P. 1998. „Urban effects on precipitation amount”. Progress in Physical Geography 22 (4): 477-520.
• Maciejewski Maciej, Mieczysław S. Ostojski, Tomasz Walczykiewicz (red.). 2011. Dorzecze Odry – monografia powodzi 2010. Warszawa: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy.
• Oke Timothy R. 1988. „The urban energy balance”. Progress in Physical Geography 12 (4): 471-508.
• Olechnowicz-Bobrowska Barbara. 1970. „Częstość dni z opadem w Polsce”. Prace Geograficzne IG PAN 86: 1-75.
• Peterson Thomas C., Christopher Folland, George Gruza, William Hogg, Abdallah Mokssit, Neil Plummer. 2001. Report on the Activities of the Working Group on Climate Change Detection and Related Rapporteurs 1998–2001. WMO, Rep. WCDMP-47, WMO-TD 1071, Geneve, Switzerland.
• Piotrowski Piotr. 2009. „Obiektywna metoda klasyfikacji cyrkulacji atmosferycznej dla Polski”. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 10: 1-216.
• Podstawczyńska Agnieszka. 2010. Temperatura powietrza i opady atmosferyczne w regionie łódzkim w ostatnim stuleciu. W: Juliusz Twardy, Sławomir Żurek, Jacek Forysiak (red.) Torfowisko Żabieniec: warunki naturalne, rozwój i zapis zmian paleoekologicznych w jego osadach, 63-73. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Pruchnicki Jerzy. 1987. Metody opracowań klimatologicznych. Warszawa: PWN.
• Shepherd J. Marshall. 2005. „A review of current investigations of urban-induced rainfall and recommendations for the future”. Earth Interactions 9 (12): 1-27.
• Shepherd J. Marshall, Harold Pierce, Andrew J. Negri. 2002. „Rainfall modification by major urban areas: Observations from spaceborne rain radar on the TRMM satellite”. Journal of Applied Meteorology 41 (7): 689-701.
• Szalińska Wiwiana, Irena Otop, Tamara Tokarczyk. 2014. „Precipitation extremes during flooding in the Odra River Basin in May-June 2010”. Meteorology Hydrology and Water Management, Research and Operational Applications 2 (1): 13-21
• Wibig Joanna. 1998. „Precipitation in Łódź in the period 1931–1995”. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 433-442.
• Wibig Joanna, Krzysztof Fortuniak. 1998. „The extreme precipitation conditions in Łódź in the period 1931–1995. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica 3: 241-249.
• Zhang Xuebin, Feng Yang. 2004. RClimDex (1.0) User Manual. Downsview, Ontario, Canada: Climate Research Branch Environment Canada.

Identifiers

ISSN

0065-1249