Prezydencki projekt zmiany ustawy o referendum lokalnym – krok w kierunku udoskonalenia instytucji czy próba uciszenia wspólnot samorządowych?

• Authors: Sepełowski Marcin

Title variants

EN

Presidential bill regarding the amendment of the act on local referendum - a step to improve the institution or an attempt to silence local authorities?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

30 sierpnia 2013 r. Prezydent RP skierował pod obrady Sejmu projekt ustawy o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw. Do grona tych ,,niektórych ustaw” należy także ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym. Wnioskodawca proponuje nowelizację wielu istotnych przepisów tego aktu normatywnego, postulując np. modyfikację progów frekwencyjnych wymaganych dla ważności referendum. Obecnie zasadą jest, że głosowanie ma charakter rozstrzygający, gdy wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania. Wyjątkiem są referenda w sprawie odwołania pochodzącego z wyborów bezpośrednich organu jednostki samorządu terytorialnego – dla ich ważności wymagane jest uczestnictwo nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu. Prezydencki projekt zakłada uniezależnienie, co do zasady, ważności referendów od liczby biorących w nich udział uprawnionych. Trzydziestoprocentowy próg frekwencyjny ma zostać utrzymany jako wymóg ważności referendów w sprawie samoopodatkowania, natomiast dla ważności referendów w sprawie odwołania pochodzącego z wyborów bezpośrednich organu jednostki samorządu terytorialnego konieczne ma być uczestnictwo co najmniej takiej liczby osób, jaka wzięła udział w wyborze tego organu. Rozważania nad słusznością tej inicjatywy ustawodawczej stanowią przedmiot niniejszej pracy. Po krótkim wstępie, autor przedstawia ewolucję przepisów ustawowych przewidujących dla ważności referendum lokalnego wymóg osiągnięcia określonej frekwencji. Następnie przechodzi do zaprezentowanie danych statystycznych ilustrujących praktykę stosowania omawianej instytucji. Po zapoznaniu czytelnika ze szczegółami prezydenckiego projektu, twórca artykułu poddaje propozycję nowelizacji ustawy o referendum lokalnym gruntownej krytyce. Całość wieńczy podsumowanie, w którym autor reasumuje swoje rozważania i formułuje pewne postulaty de lege ferenda.

EN

On August 30, 2013, a bill concerning the cooperation in the local government for local and regional development, as well as the changes in some acts was brought before the lower chamber of Parliament - Sejm - by the President of Poland. One of the abovementioned acts was the Act of 15 September 2000 on local referendum. The proposer suggests amendments to many substantial regulations of this normative act, postulating, for instance, a modification of attendance thresholds required for the referendum to be valid. Currently, there is a rule that the voting is conclusive provided that at least 30% of those who are eligible to vote have cast their votes. A referendum concerning the countermand of a local governmental authority which has been chosen in direct elections is an exception to that rule – for such a referendum to be valid the attendance of at least 3/5 of those who voted in the elections to such a body is required. The presidential bill posits making the validity of referendums independent, in principle, on the number of eligible participants. While the 30% attendance threshold is to be maintained as a requirement for the validity of referendums concerning self-taxation, the validity of referendums regarding the countermand of a local governmental authority chosen in direct elections shall require at least the same number of referendum participants as the number of those who have voted in the elections to that body. Considerations regarding the justness of this legislative initiative comprise the subject matter of this paper. After a short introduction, the author presents the evolution of legal regulations which provide for the local referendums to fulfill the requirement of a certain attendance threshold in order to be valid. Then, the author proceeds to present the statistical data that illustrate the application of a discussed institution. The reader is provided with details of the presidential bill, and afterwards the proposal of amendment of the act on local referendum is thoroughly discussed by the author. The paper is closed with a recapitulation in which the author summarizes his considerations and presents some de lege ferenda postulates.

Keywords

PL

referendum lokalne; ustawa o referendum lokalnym; samorząd terytorialny

EN

local referendum; act on local referendum; local government

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
• Year: 2014
• Issue: 4

Contributors

author

Sepełowski Marcin