Zróżnicowanie kapitału ludzkiego w Polsce w ujęciu regionalnym – analiza z wykorzystaniem metod wielowymiarowej analizy porównawczej

• Authors: Mowczan Damian

Title variants

EN

Differentiation of human capital in Poland regions – analysis using the methods of multidimensional comparative analysis

RU

Неоднородность человеческого капитала в Польше на региональном уровне – анализ с использованием методов многомерного сравнительного анализа

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono wyniki analiz dotyczących oceny zróżnicowania poziomu kapitału ludzkiego w polskich województwach. Wykorzystano metody wielowymiarowej analizy porównawczej, takie jak diagram Czekanowskiego oraz mierniki syntetyczne budowane w oparciu o metrykę euklidesową oraz uogólnioną miarę odległości (GDM). Podczas doboru mierników kapitał ludzki potraktowano wieloaspektowo, uwzględniając m.in. takie obszary, jak jakość pracujących, przedsiębiorczość, jakość edukacji i badań naukowych, stan zdrowia czy niedopasowania strukturalne. Analizę przeprowadzono nie tylko dla wartości uśrednionych z okresu 2004–2014, ale również w ujęciu dynamicznym, przedstawiając rankingi dla poszczególnych lat. Wyniki badań wskazują na występowanie pewnego zróżnicowania w poziomie kapitału ludzkiego pomiędzy regionami. Na podstawie diagramu Czekanowskiego udało się wyróżnić pięć grup regionów podobnych pod względem jakości kapitału ludzkiego. Jak się wydaje, największe zróżnicowanie występuje wśród regionów najlepiej rozwiniętych pod względem analizowanego zjawiska. Dodatkowo potwierdzono utrzymujący się dystans pomiędzy stołecznym województwem a resztą regionów. Analiza uporządkowania województw w czasie wykazała relatywną stabilność rankingów. Pomimo tego wydaje się, że różnice pomiędzy regionami o największym i najmniejszym poziomie kapitału ludzkiego mają tenden cję do powiększania się. Słowa kluczowe: analizy regionalne, kapitał ludzki, diagram Czekanowskiego

EN

The paper presents the results of analyzes concerning the assessment of disparities in human capital level in the Polish regions. Methods of multidimensional comparative analysis has been used such as a Czekanowski diagram and synthetic measure, built on the basis of Euclidean metrics and generalised distance measure (GDM). When selecting indicators, human capital was treated as a multifaceted phenomenon that includes such areas as: quality of workers, entrepreneurship, quality of education and research, health and structural mismatches. The analysis was performed not only for average values of the period 2004–2014, but also in dynamic way, that includes rankings for each year. The results indicate the presence of a variation in the level of human capital between regions. Based on the Czekanowski diagram, five groups of regions that are similar in terms of the quality of human can be distinguish. It seems that the greatest diversity is among the most developed regions in terms of the analyzed phenomenon. In addition, the persistent gap between the capital city region and the rest of the regions was confirmed. Analysis of order of regions through time showed a relative stability of the rankings. Despite this, it seems that the differences between the regions with the highest and lowest levels of human capital tend to spread.

Keywords

PL

analizy regionalne; kapitał ludzki; diagram Czekanowskiego

EN

regional analysis; human capital; Czekanowski diagram

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2017
• Volume: 51
• Pages: 316-328

Contributors

author

Mowczan Damian

• Katedra Ekonometrii Uniwersytet Łódzki

References

• Bank Danych Lokalnych GUS, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (stan na dzień 10.08.2016).
• Baranek H., 1972, O pewnej procedurze wyboru klas podobieństwa w taksonomicznej metodzie różnic, „Studia Statystyczne i Demograficzne”, nr 24.
• Bywalec Cz., Rudnicki L., 2002, Konsumpcja, PWE, Warszawa.
• Cichy K., Malaga K., 2007, Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego [w:] Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, red. M. Herbst, Scholar, Warszawa.
• Czekanowski J., 1913, Zarys metod statystycznych w zastosowaniach do antropologii, „Prace Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, nr 5.
• Domański R.S., 1993, Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa.
• Kendall M.G., Babington-Smith B., 1939, The problem of m rankings, „Annals of Mathematical Statistics”, nr 10, http://dx.doi.org/10.1214/aoms/1177732186.
• Kolenda M., 2006, Taksonomia numeryczna. Klasyfikacja, porządkowanie i analiza obiektów wielocechowych, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Korenik S., Zakrzewska-Półtorak A., 2011, Teorie rozwoju regionalnego – ujęcie dynamiczne, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław.
• Kotarski H., 2013, Marnotrawstwo mózgów? Kapitał ludzki podkarpackich bezrobotnych, „Modern Management Review”, nr 4.
• Makuch M., 2009, Kapitał ludzki – próba definicji [w:] Kapitał ludzki i społeczny. Wybrane problemy teorii i praktyki, red. D. Moroń, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
• Nazarczuk J.M., Cicha-Nazarczuk M., 2014, Zróżnicowanie kapitału ludzkiego w regionach Polski, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 840.
• Panek T., Zwierzchowski J., 2013, Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Teoria i zastosowania, SGH, Warszawa.
• Rokicka E., 2012, Kapitał ludzki – sens teoretyczny [w:] Zróżnicowanie zasobów kapitału ludzkiego i społecznego w regionie łódzkim, red. P. Starosta, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
• Roszkowska S., 2010, Regionalne zróżnicowanie kapitału ludzkiego w Polsce [w:] Wzrost gospodarczy i polityka makroekonomiczna, red. E. Kwiatkowski, W. Kwiatkowska, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
• Sowiński T., Przestrzenne zróżnicowanie jakości kapitału ludzkiego a rozwój gospodarczy, www.mikroekonomia.net/system/publication_files/167/original/3.pdf?1314885526 (stan na dzień 27.07.2016 r.).
• Sztaudynger J.J., 2005, Wzrost gospodarczy a kapitał społeczny, prywatyzacja i inflacja, PWN, Warszawa.
• Walesiak M., 2002, Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie wielowymiarowej, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego, Wrocław.
• Walesiak M., 2004, Problemy decyzyjne w procesie klasyfikacji zbioru obiektów, „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”, nr 1010.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2017.3.25