Szaleńcy i żołnierze nieznani

• Authors: Teresa Rutkowska

Title variants

EN

Madmen and Unknown Soldiers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Punktem wyjścia artykułu jest stwierdzenie, że w Polsce – podobnie jak w innych krajach na wschód od granicy polsko-niemieckiej – pamięć o I wojnie światowej ukonstytuowała się inaczej niż w Europie Zachodniej, gdzie po dziś wojna ta jest uważana za katastrofę dziejową. Dla Polski koniec wojny oznaczał odzyskanie niepodległości po 123 latach niewoli. Wojna z Rosją, która wkrótce potem nastąpiła, zapisała się w zbiorowej świadomości Polaków znacznie mocniej. Autorka analizuje zachowane polskie filmy okresu niemego poświęcone Wielkiej Wojnie i wojnie polsko-bolszewickiej z punktu widzenia realizacji celów politycznych młodego państwa i umacniania mitu legionowego z Marszałkiem Piłsudskim jako bohaterem narodowym, w kontekście sporów o funkcje kulturowe kina.

EN

The starting point of the article is that in Poland – as in other countries in the east of the Polish-German border – the memory of World War I is constituted differently than in Western Europe, where the war is still considered to be a historical disaster. For Poland the end of the war meant the restoration of independence after 123 years of occupation. The war with Russia, which followed soon after, made a much greater mark in the collective consciousness of Polish society. The author analyses surviving Polish films from the silent film era depicting the Great War and the Polish-Soviet war from the point of view of the political objectives of the young state and strengthening the myth of Marshal Piłsudski as a national hero, in the context of disputes over cultural functions of cinema.

Keywords

PL

I Wojna Światowa; Kino polskie

EN

Great War; Polish Cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2015
• Issue: 92 Kino polskie i polityka
• Pages: 6-21

Contributors

author

Teresa Rutkowska

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

References

• „Bilans górecczyzny”, „Gazeta Warszawska” 188 (06.07.1930): 5.
• A. N. „Film oczekiwany i film poroniony”, „Gazeta Warszawska” 241 (15.08.1928): 4.
• Borodziej, Włodzimierz, Maciej Górny. Nasza wojna. Europa Środkowo-Wschodnia 1914-1918. T. 1. Imperia. Warszawa: W.A.B., 2014.
• Borycki, J. „Kino dla Wszystkich” 72 (1928): 8.
• Czyżowicz, K. A. Pan Marszałek. Rzecz o Józefie Piłsudskim. Warszawa: Nakładem Związku Strzeleckiego. Skład Główny E. Wende i ska, 1926.
• Fussell, Paul. The Great War and Modern Memory. New York: Oxford University Press, 2013.
• Irzykowski, Karol. X muza. Zagadnienia estetyczne kina. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1924.
• Janion, Maria. Płacz generała. Eseje o wojnie. Warszawa: Sic!, 1998.
• K. A. „Nowaczyński przeciw szaleńcom”, „Kino dla Wszystkich” 72 (1928): 18.
• Słonimski, Antoni. Kroniki Tygodniowe, t. 1. 1927-1931. Warszawa: LTW, 2001.
• Sontag, Susan. Widok cudzego cierpienia. trans. S. Magala, Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2010.
• Véray, Laurent. „1914-1918, The First Media War of the Twentieth Century”, „Film History” vol. 22, no. 4 (2010): 408-425.
• Williams, David. Media Memory and the First World War. Montreal-Kingston: McGill Queen’s University Press, 2009.
• Zahorska, Stefania. Wybór pism. Reportaże, publicystyka, eseje. ed. A. Nasiłowska. Warszawa: IBL PAN, 2010.