Recepcja polskich filmów w świetle teorii afektu. „Wałęsa. Człowiek z nadziei” Andrzeja Wajdy (2013) i „Róża” Wojciecha Smarzowskiego (2011)

• Authors: Janina Falkowska

Title variants

EN

Reception of Polish Films in View of the Affect Theory. “Walesa. Man of Hope” by Andrzej Wajda (2013) and “Rose” by Wojciech Smarzowski (2011)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest zagraniczna recepcja polskich filmów, zwłaszcza tych zawierających komponent „historyczności”. Chociaż oczywistością wydaje się to, że im mniej wiemy o danym kraju, tym słabiej rozumiemy konkretny film i niesiony przezeń przekaz, to jednak istnieją pewne fascynujące reguły rządzące procesami rozumienia filmu, które zasługują na staranną analizę. Zgodnie z teorią afektu recepcja m.in. takich polskich filmów, jak „Róża”, „Wałęsa. Człowiek z nadziei” czy „Popiół i diament” jest uzależniona nie tylko od kognitywnego przetwarzania faktualnych danych dostarczanych przez film, ale także od złożonego procesu negocjowania odbiorczego między wiedzą o faktach a ich interpretacją, jak również w odniesieniu do czynników wiążących się z zapleczem politycznym widza, jego wykształceniem i wrażliwością emocjonalną. Falkowska wychodzi od brytyjskiej nowej fali lat 60. i podejmuje refleksję nad filmami dotyczącymi historii, a następnie koncentruje się na „Wałęsie. Człowieku z nadziei” (2013) Andrzeja Wajdy oraz jego „Popiele i diamencie” (1957), a także na „Róży” (2011) Wojciecha Smarzowskiego. W swej argumentacji autorka skupia się na interpretacji filmu o Lechu Wałęsie – produkcji, która w Polsce spotkała się z emocjonalnym odbiorem, natomiast poza granicami kraju została przyjęta raczej łagodnie.

EN

The focus of the article is the reception of Polish films abroad, especially the ones with the historical component as its building part. While it seems obvious that the less you know about a particular country, the less you understand of the film and the message it communicates, there are some fascinating rules which govern the processes of understanding or lack of understanding that merit careful scrutiny. According to the affect theory, the reception of Polish films like “Rose”, “Walesa. Man of Hope”, “Ashes and Diamonds”, and other, depends not only on a cognitive processing of factual information conveyed by the film, but also on a complex negotiation of the spectator’s own meanings generated by the knowledge of facts and their interpretations as well as the facts pertinent to his/her own social and political background and education and emotional sensitivity. Falkowska uses British New Wave from 1960s as a starting point for the discussion of films with historical content and then concentrates on “Walesa. Man of Hope” (dir. Andrzej Wajda, 2013), “Ashes and Diamonds” (dir. Andrzej Wajda, 1957) and “Rose” (dir. Wojciech Smarzowski, 2011). The majority of her argument focuses on the interpretation of “Walesa. Man of Hope”, the film which has raised some emotions in Poland while receiving a mild response elsewhere

Keywords

EN

Polish cinema; affect theory; Wajda Andrzej; Smarzowski Wojciech

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2016
• Issue: 95 Transnarodowość kina polskiego
• Pages: 204-212

Contributors

author

Janina Falkowska

• Department of Film Studies, University of Western Ontario (Kanada)

References

• Ahmed, S. Happy Objects, w: The Affect Theory Reader. ed. M. Gregg, G. J Seigworth, Durham, North Carolina: Duke University Press, 2010.
• Głowacki, J. Przyszłem, czyli jak pisałem scenariusz o Lechu Wałęsie. Warszawa: Świat Książki, 2013.
• Kaufmann, V., M. M. Bergman, D. Joye. “Motility: Mobility as Capital”. International Journal of Urban and Regional Research 4 (28) (2004).
• Saniewicz, A. „Cienie zapomnianych historii”. Kino 6 (2012).
• Smoleński, P. „Ukraina: „Wałęsa” pierwszej potrzeby”. Gazeta Wyborcza 17.04.2014.
• Sobolewski, T. „„Wałęsa”. Swoimi słowami”. Kino 10 (2013).
• The Affect Theory Reader. ed. M. Gregg, G. J Seigworth, Durham, North Carolina: Duke University Press, 2010.
• Wałęsa, D. Marzenia i tajemnice. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2011.
• Żurawiecki, B. „Wałęsa. Człowiek z nadziei”. Kino 10 (2013).