Po wstędze Moebiusa. Miejskie działania artystyczne jako próba recyklingu przestrzeni publicznych

• Authors: Karolina Izdebska

Title variants

EN

AROUND A MOEBIUS BAND. URBAN ART ACTIVITIES – RECYCLING PUBLIC SPACES

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W przestrzeń wpisana jest pamięć, historia, codzienne zdarzenia, ludzkie wspomnienia i fi zyczne elementy, które mogą stać się materią, podlegającą wtórnej obróbce, opartej na procesach przechowywania, sortowania, przetwarzania, powtórnego wykorzystania. Treści zawarte w określonej przestrzeni przyjmują formę przypominającą wstęgę Moebiusa. Ten swoisty recykling oznacza system obiegu elementów materialnych i niematerialnych danej przestrzeni, które mogą być wielokrotnie przetwarzane. Takiemu procesowi podlegają zwłaszcza obszary zdegradowane, zmarginalizowane, dysfunkcjonalne (m.in. poportowe). Zakładając, że jednym ze środków odzyskiwania przestrzeni jest sztuka publiczna, w artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytania: jaką rolę odgrywa ona w kreowaniu, przetwarzaniu i odzyskiwaniu przestrzeni miejskich, jakie są przyczyny i funkcje działań artystycznych typu site-specific i community-art oraz jaki jest ich społeczny skutek.

EN

History, everyday events, human memories and physical elements are interweaved with the space around us. They constitute materials which are subject to recycling; the processes of storing, sorting, processing and re-use. Information contained in a particular space has a form that resembles a Moebius band, creating a system of recycling with a circulation of tangible and intangible elements from that given space which can be constantly processed. This form of process applies especially to degraded, marginalized or dysfunctional spaces (e.g., defunct ports). On the assumption that one way of recovering space is through public art, it has been attempted in the paper to discuss the role of art in creating, processing and recovering our urban spaces, as well as the conception and functions of site-specifi c artistic actions and community-art in public spaces, along with their social impact.

Keywords

PL

PRZESTRZEŃ PUBLICZNA; SZTUKA PUBLICZNA; SITE-SPECIFIC ART; COMMUNITY-ART; RECYKLING PRZESTRZENI MIEJSKIEJ; OBSZARY POPORTOWE

EN

PUBLIC SPACE; PUBLIC ART; SITE-SPECIFIC ART; COMMUNITY-ART; RECYCLING OF URBAN SPACE; DEFUNCT PORTS

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2012
• Issue: 2(2)
• Pages: 45-59

Dates

published

2012

Contributors

author

Karolina Izdebska

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Art and Social Change. A Critical Reader 2007, red. W. Bradley, Ch. Esche, Tate Publishing & Afterall, London.
• Bourriaud N. 2006, Relational Aesthetics, w: Participation. Documents of Contemporary Art, red. C. Bishop, Witechapel & The MIT Press, London/Cambridge, Massachusetts.
• Carlson M. 2007, Performans, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Chybowska-Butler M. 2007, Wstęp, w: TransRobota – 7. Bałtyckie Biennale Sztuki Współczesnej,Muzeum Sztuki Współczesnej, Szczecin.
• Dąbrowska-Szcześniewska M., Sanden H., b.d.w., Doświadczenia szczecińskie w projektowaniu kompleksowej odnowy miejskiej. Lokalny Program Rewitalizacji obszarów miejskich, poprzemysłowych i powojskowych w Szczecinie
• Zmieniając miasto. Wokół teorii i praktyki rewitalizacji, red. M. Kowalewski, Economicus, Szczecin.
• Duvignaud J. 1970, Socjologia sztuki, PWN, Warszawa.
• Dziamski G. 2005, Sztuka publiczna, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
• Dziuban Z. 2008, Wytwarzanie przestrzeni. Między przestrzenią teorii a przestrzenią praktyki, w: Nowa przestrzeń społeczna w badaniach socjologicznych, red. Z. Rykiel, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Frejno H. 2009, Przestrzenny wymiar czasu, w: Spoiwa Kultury Festiwal, Ośrodek Teatralny Kana, Szczecin.
• Goffman E. 2000, Człowiek w teatrze życia codziennego, Wydawnictwo KR, Warszawa.
• Jałowiecki B. 2008, Pamięć miejsc, w: Nowa przestrzeń społeczna w badaniach socjologicznych, red. Z. Rykiel, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Jałowiecki B., Szczepański M.S. 2006, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Karwińska A., Lenartowicz K. 2008, Odzyskiwanie przestrzeni. Przestrzenna i społeczno-kulturowa rewitalizacja terenów poprzemysłowych, w: Nowa przestrzeń społeczna w badaniach socjologicznych, red. Z. Rykiel, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Krajewski M. 2005, Co to jest sztuka publiczna?, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1.
• Krzysztofek K. 2005, Tendencje zmian w przestrzeni późno nowoczesnego miasta, w: Przemiany miasta: wokół socjologii Aleksandra Wallisa, red. B. Jałowiecki, A. Majer, M.S. Szczepański, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Larsen L.B. 2006, Social Aesthetics, w: Participation. Documents of Contemporary Art, red. C. Bishop, Witechapel & The MIT Press, London/Cambridge, Massachusetts.
• Lefebvre H. 2005, The Production of Space, Blackwell, Oxford, Malden.
• Magala S. 2010, Przeżywanie sztuki w ruchliwych tłumach (przestrzeń, czas i wartość), „Format”, nr 58.
• Malinowska E. 2008, Płeć kulturowa a pozycja ekologiczna jednostki, w: Nowa przestrzeń społeczna w badaniach socjologicznych, red. Z. Rykiel, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Szczepański M.S. 2005, Społeczności lokalne i regionalne a ład kontynentalny i globalny, w: Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska, Europa, Świat, red. W. Wesołowski, J. Włodarek, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Szreder K. 2010, Sztuka publiczności, w: Dotleniacz/Oxygenator, „Obieg”, nr 1–2.
• Znaniecki F. 1938, Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, nr 1