Zapożyczenia niemieckie w “Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza

• Authors: Leonarda Mariak

Title variants

EN

German loan-words in „Krzyżacy” by Henryk Sienkiewicz

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article contains a stylistic-lexis analysis of German loan-words which appear in “Krzyżacy” by Henryk Sienkiewicz. Its aim was to decide about the function of this group of loan-words in creation of the presented world in the novel. Material basis, counting 235 lexical units, was grouped and described in several semantic categories concerned, among other things, with: 1. different branches of economy, 2. widely understood socio-political life, 3. daily life and customs. The main text is accompanied by a dictionary of all German loan-words, which included, apart from basic information such as: definition and frequency, also their location in different lexicographic sources.

Keywords

PL

idiolekt; leksyka; zapożyczenia

EN

idiolekt; lexis; borrowings

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
• Year: 2011
• Volume: 10
• Pages: 145-188

Contributors

author

Leonarda Mariak

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, t. I–II (A–P), Warszawa 2000.
• Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
• Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, przedruk z pierwszego wydania, Warszawa 1985.
• Dąbrowska K., Metody archaizacji językowej w powieściach historycznych H. Sienkiewicza, „Językoznawca” 1960, nr 5.
• Długosz J., Spotkanie się i bitwa straszna Polaków z Krzyżakami 15 lipca 1410 roku, Muzeum Warmii i Mazur, Olsztyn 1988.
• Długosz-Kurczabowa K., Dubisz S., Gramatyka historyczna języka polskiego. Słowotwórstwo, Warszawa 1999.
• Dubisz S., Stylizacja gwarowa w polskiej prozie trzydziestolecia powojennego (Nurt ludowy w latach 1945–1975), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1986.
• Fasmer M., Etimologičeskij slovar’ russkogo jazyka, Moskwa 1987.
• Kijas J., Źródła historyczne „Krzyżaków”, „Pamiętnik Literacki” 1964, z. 3.
• Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, Warszawa 1985.
• Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 1991.
• Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1985.
• Kupiszewski W., Funkcje stylistyczne zapożyczeń obcych w „Syzyfowych pracach” Stefana Żeromskiego, „Poradnik Językowy” 1988, z. 8.
• Kurzydłowa E., Archaizacja językowa w „Krzyżakach” H. Sienkiewicza, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 1973, t. XIX.
• Mariak L., „O zachowaniu się przy stole”, czyli językowa kreacja obyczajów biesiadnych w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2010, XVII (37).
• Mariak L., Pole leksykalne walki orężnej w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza, „Studia Językoznawcze”. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny , Szczecin 2005, t. 4.
• Moszyński L., Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie, Poznań 1954.
• Moszyński L., Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie, Poznań 1954.
• Nowowiejski B., Zapożyczenia leksykalne z języka niemieckiego w polszczyźnie XIX wieku, Białystok 1996.
• Pawłowski E., Gwara ludowa w „Krzyżakach” Sienkiewicza, „Język Polski” 1949, z. XXIX.
• Pihan-Kijasowa A., Zapożyczenia angielskie w prozie Bolesława Prusa, „Slavia Occidentalis” 1992, t. 48/49.
• Rybicka H., Wyrazy pochodzenia obcego w „Pamiętnikach” Jana Chryzostoma Paska, „Poradnik Językowy” 1988, z. 8.
• Sienkiewicz H., Wybór pism, Wstęp L. Kruczkowskiego, t. IV, V, Warszawa 1954.
• Sławski F., Słownik etymologiczny języka polskiego, t. I–V (A–Ł), Kraków 1958–1983.
• Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I-VI, Warszawa 1900–1927.
• Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. I–XI, Warszawa 1958–1969.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa, F. Pepłowski, t. 1–32, Wrocław 1966–2004.
• Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. I–X, Wrocław 1953–1987.
• Słownik wyrazów obcych, red. M. Rysiewicz, Warszawa 1964.
• Słownik wyrazów obcych, red. E. Sobol, Warszawa 1995.
• Trzaska, Evert, Michalski, Encyklopedyczny słownik wyrazów obcych, Warszawa 1939.
• Walczak B., O języku „Krzyżaków” Henryka Sienkiewicza, w: Polska powieść historyczna XX wieku, red. L. Ludorowski, Lublin 1990.
• Walczak B., Sienkiewicz w dziejach języka polskiego, w: Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. J. Brzeziński, Zielona Góra 1998.
• Walczak B., Uwagi o języku „Quo vadis?”, w: Henryk Sienkiewicz – twórczość i recepcja, Lublin 1991.
• Walczak B., Z problematyki wpływów angielskich w polszczyźnie drugiej połowy XIX wieku (Rola Henryka Sienkiewicza w recepcji anglicyzmów), „Slavia Occidentalis” 1997, t. 54.
• Wielki słownik wyrazów obcych, red. M. Bańko, Warszawa 2005.
• Wiśniewska H., Zapożyczenia kresowe w „Ogniem i mieczem” na tle ich występowania w utworach z epoki, „Język Artystyczny” 1996, red. D. Ostaszewska, E. Sławkowa, t. 10.
• Witaszek-Samborska M., Zapożyczenia z różnych języków we współczesnej polszczyźnie, Poznań 1993.