Kapitał społeczny a zintegrowane inwestycje terytorialne w Polsce

• Authors: Kozak Marek W.

Title variants

EN

Social Capital and Integrated Territorial Investments in Poland

RU

Социальный капитал и интегрированные территориальные инвестиции в Польше

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczym celem artykułu jest analiza cech Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) w relacji do celów oraz dotychczasowych osiągnięć i słabości polityki spójności. Jak wiadomo, do końca okresu 2007–2013, Unii nie udało się silniej związać politykę spójności z nowym paradygmatem rozwoju (np. przez podporządkowanie jej strategii lizbońskiej). Dopiero dla okresu 2014–2020 przygotowano strategię „Europa 2020” i rozporządzenia Parlamentu i Rady na ogół z 13.12.2013 r. wyposażając politykę spójności w skuteczne narzędzia wpływu (kontroli). ZIT można uznać za najbardziej zaawansowany eksperyment, który w razie powodzenia może być podstawą działań w kolejnym okresie programowania. Na razie ZIT nie zostały jeszcze wdrożone, zatem nie można oceniać ich efektów. Główna hipoteza badawcza głosi, że główny cel ekspery-mentu ZIT to przełamanie problemu niskiego kapitału społecznego i w efekcie słabej współpracy administracji i innych interesariuszy. Artykuł zwięźle omawia krytyczne uwagi wobec polityki spójności w Unii i Polsce, analizuje główne cechy i oczekiwania formułowane wobec ZIT, zwracając uwagę na podstawowe korzyści związane z zintegrowanym podejściem i możliwościami wykorzystania efektu synergii. Współpraca miaststolic regionalnych z ich bezpośrednim otoczeniem funkcjonalnym wydaje się właściwym miejscem realizacji ZIT i w przyszłości sprawdzenia rzeczywistych korzyści ZIT. W artykule omawiane są główne problemy związane z przygotowaniem systemu ZIT w 17 obszarach funkcjonalnych stolic województw ze szczególnym naciskiem na kwestie społeczne. Ostatnią część artykułu stanowi wskazanie potencjalnych zagrożeń dla realizacji, zwłaszcza związanych z rozliczaniem zarządzających nie z osiągania celów ZIT (i szerzej polityki spójności), lecz postępów finansowych. Bo nie jest łatwo określić i zrozumieć osiąganie celów: łatwiej o ocenę postępu w wydatkach.

EN

The main goal of this article is the analysis of features of Integrated Territorial Investments (ITI) in relation to cohesion Policy objectives. Up to the end of programming period 2007–2013 the Union has not managed to tie the cohesion policy to the new development paradigm (for in-stance through subordination of the Policy to the Lisbon Strategy). Only for the programming period 2014–2020 strategy Europe 2020 and Parliament and Council regulations (mostly of 13.12.2013) were strengthened with effective impact (control) instruments. ITI can be considered the most advanced experiment, which in case of success may become the foundation for the next programming period. ITI have been not implemented yet, so the results cannot be assessed. The main hypothesis says that the main objective of ITI is to breach a problem of low social capital level and therefore underdeveloped cooperation of public administration and other stakeholders. The article presents the critical remarks on cohesion policy, analyses main features and expectations from the ITI, emphasizing main benefits connected to integrated approach and possibilities of utilization of synergy effect. Cooperation of regional capitals with their direct functional surrounding seems to be the right place for ITI implementation and future assessment of real benefits. In the article also main problems relating to the ITI preparation in 17 functional areas are being discussed. The last part depicts threats to ITI implementation, in particular to making managing institutions accountable not for objectives attainment, but for financial progress. It is difficult to understand and assess objectives attainment: it is much easier to understand progress in terms of expenditure.

Keywords

PL

zintegrowane inwestycje; Polska; kapitał społeczny; cele; zagrożenia

EN

integrated investment; Poland; social capital; objectives; threats

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2016
• Volume: 46
• Pages: 374-384

Contributors

author

Kozak Marek W.

• Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG Uniwersytet Warszawski

References

• Bachtler J., Mendez C., Wishlade F., 2013, EU Cohesion Policy and European Integration. The Dynamics of EU Budget and Regional Policy Reform, ASHGATE, UK and USA.
• Barca F., 2009, An agenda for a reformed cohesion policy. A place-based approach to meeting European Union challenges and expectations. Independent report prepared at the request of Danuta Hübner, Commissioner for Regional Policy, April 2009, (http://www.europarl.europa.eu/meetdocs/2009_2014/documents/regi/dv/barca_report_/barca_report_en.pdf (stan na dzień 17.11.2014).
• Boldrin M., Canova F., 2001, Inequality and convergence in Europe’s regions: reconsidering European regional policies, “Economic Policy”, No. 16 (32), http://dx. doi.org/10.1111/1468-0327.00074
• Boni M. (kierownik zespołu), 2009, Polska 2030. Wyzwania rozwojowe. Raport, KPRM, Warszawa.
• Czapiński J., 2013, Kapitał społeczny [w:] Diagnoza Społeczna, Rada Monitoringu Społecznego, red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa.
• De Dominicis L., 2014, Inequality and Growth in European Regions: Towards a Place-based approach, “Spatial Economic Analysis”, Vol. 9, No 2, http://dx.doi.org/ 10.1080/17421772.2014.891157
• EC factsheet, March 2014, Integrated Territorial Investment , http://ec.europa.eu/regio nal_policy/sources/docgener/informat/2014/iti_en.pdf, (stan na dzień 12.05.2015).
• EC, 2000, Strategia Lizbońska, EC, Brussels.
• Ederveen S., de Groot H.L.F., Nahuis R., 2006, Fertile soil for Structural Funds? A panel data analysis of the conditional effectiveness of European Cohesion Policy, “Kyklos”, t. 59, nr 1, http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-6435.2006.00318.x
• EFSI (Europejskie Fundusze Strukturalne i Inwestycyjne), 2014, Zbiór aktów prawnych Unii Europejskiej w zakresie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014–2020, MIR, Warszawa.
• Geodecki T., Gorzelak G., Górniak J., Hausner J., Mazur S., Szlachta J., Zaleski J., 2012, Kurs na innowacje. Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?, Fundacja GAP, Kraków.
• Gorzelak G., 2007, Rozwój – region – polityka [w:] Rozwój, region, przestrzeń, red. G. Go-rzelak, A. Tucholska, MRR i EUROREG UW, Warszawa.
• Gorzelak G., Jałowiecki B., 2014, Koniunktura w Polsce lokalnej, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 4(58).
• Gorzelak G., 2014, Wykorzystanie środków Unii Europejskiej dla rozwoju kraju – wstępne analizy, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 3(57).
• Gorzelak G., Kozak M.W., 2012, Regionalny wymiar strategicznego programowania rozwoju [w:] Zarządzanie strategiczne rozwojem, red. J. Górniak, S. Mazur, 2012, MRR, Warszawa.
• Hryniewicz J., 2004, Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• Hübner D., 2009, Reflection paper on future Cohesion policy, EC, Brussels.
• Jarosz M. (red.), 2012, Instytucje: konflikty i dysfunkcje, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• KE, 2010, Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KE, Brussels.
• Kierzkowski T. (red.), Jankowska A., Knopik R., 2009, Fundusze strukturalne oraz Fundusz Spójności, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Komornicki T., Rosik P. (kierowanie zespołem), Śleszyński P., Solon J., Wiśniewski R., Stępniak M., Czapiewski K., Goliszek S., współpraca: Regulska E., 2013, Wpływ budowy autostrad i dróg ekspresowych na rozwój społeczno-gospodarczy i teryto-rialny Polski, MRR, Warszawa.
• Kozak M.W., 2016, Zintegrowane inwestycje terytorialne jako eksperyment, „Studia Regionalne i Lokalne” (w przygotowaniu do druku)
• Kozak M.W., 2014, 10 lat polityki spójności w Polsce, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 4 (58).
• Kozak M.W., 2014a, Rewitalizacja w praktyce polityki spójności, „Problemy Rozwoju Miast”, nr 2.
• Misiąg J., Misiąg W., Tomalak M., 2013, Ocena efektywności wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej jako instrumentu polityki spójności społeczno-gospodarczej oraz poprawy warunków życia, Rzeszów.
• MIR, 2015, Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Nowe rozwiązanie dla miast w poli-tyce spójności na lata 2014–2020, MIR, Warszawa.
• MRR, 2013, Kryteria delimitacji miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich, MRR, Warszawa (autor P. Śleszyński).
• MRR, 2013a, Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce, MRR, Warszawa, http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_regionalna/ rozwoj_miast/Documents/ZIT_na_WWW_26_07_2013.pdf (stan na dzień 10.09.2014).
• Rodriguez-Pose A., Fratesi U., 2004, Między rozwojem a polityką społeczną – europejskie fundusze strukturalne w regionach Celu 1, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 3 (17).
• Samecki P., 2009, Orientation paper on the future of Cohesion policy, Brussels, EC.
• Sapir A., 2003, An Agenda for a Growing Europe. Making the EU Economic System Deliver, Brussels, EC.
• Sługocki W., 2013, Polityka regionalna Unii Europejskiej a rozwój polskich regionów – studium przypadku, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
• UP (Umowa Partnerstwa), maj 2014, MIR, http://www.mir.gov.pl/fundusze/fundusze_ europejskie_2014_2020/programowanie_2014_2020/umowa_partnerstwa/strony/gl owna.aspx (stan na dzień 10.07.2014).
• Wojtowicz D., Kupiec T., 2012, Ocena wykorzystania środków UE w rozwoju regionu 2004–2013, ekspertyza dla Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego, http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CCEQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.strategia.lubelskie.pl%2Fekspertyzy%2FRaportKoncowyLubelskie_wersja%2520ostateczna.pdf&ei=GC1kVcFng6ewAZncgNgG &usg=AFQjCNEC7hrY6VZrtA9hNADACaFOiNlL3g&sig2=PkCsK_weAcDb7oyv hIBV2w&bvm=bv.93990622,d.bGg, (stan na dzień 12.07.2014).
• Zaucha J., Ciołek D., Brodzicki T., Głazek E., 2014, Wrażliwość polskich regionów na wyzwania gospodarki globalnej [w:] Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki, red. K. Gawlikowska-Hueckel, J. Szlachta, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2016.2.22