Niespełniona obietnica

• Authors: Haman Jacek

Title variants

EN

Unfulfilled promise

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Oddziaływanie teorii gier na socjologię ma już blisko sześćdziesiąt lat historii. Opublikowana 54 lata temu w USA, zaś w tym roku w Polsce książka Thomasa C. Schellinga Strategie konfl iktu była istotnym etapem w percepcji teorii gier przez socjologów. Mimo początkowych oznak entuzjazmu, zwłaszcza z lat 60., oraz publikacji wielu znaczących socjologicznych prac odwołujących się do teorii gier, ostatecznie pozycja podejścia teoriogrowego w socjologii okazuje się marginalna, nawet w ramach nurtu socjologii racjonalnego wyboru. W artykule, na tle historii relacji między socjologią a teorią gier, analizuję czynniki, które teorię gier czynią potencjalnie atrakcyjnym narzędziem socjologa, oraz te, które powodują, że jest to narzędzie słabo przez socjologów wykorzystywane.

EN

Game theory and sociology have nearly sixty years of relations. Published 54 years ago in the U.S., and this year in Poland, Thomas C. Schelling Strategies of confl ict was an important step in the perception of game theory by sociologists. Despite initial signs of enthusiasm, especially in the 60s, and the publication of a number of major sociological works referring to the theory of games, in the end position of game-theoretical approach in sociology turns out to be marginal, even within rational choice sociology. Using the background of the history of the relationship between sociology and game theory, this paper analyzes factors that make game theory a potentially attractive tool for sociologist, and the reasons why sociologists rarely use it.

Keywords

PL

teoria gier; teoria racjonalnego wyboru

• Publisher: Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Decyzje
• Year: 2013
• Issue: 19
• Pages: 35-51

Contributors

author

Haman Jacek

• Uniwersytet Warszawski

References

• Axelrod, Robert. 1984. The evolution of cooperation. New York: Basic Books.
• Axelrod, Robert, William D. Hamilton. 1981. The evolution of cooperation. „Science” 211 (4489, March 27): 1390-1396.
• Baron, James N., Michael T. Hannan. 1994. The impact of economics on contemporary sociology. „Journal of Economic Literature” 32 (3): 1111-1146.
• Bendor, Jonathan, Piotr Swistak. 2001. The Evolution of Norms. „American Journal of Sociology” 106 (6): 1493-1545.
• Bendor, Jonathan, Piotr Swistak. 1998. Ewolucyjna stabilność kooperacji. „Studia Socjologiczne” 150 (3): 127-171.
• Bernard, Jessie. 1954. The theory of games of strategy as a modern sociology of confl ict. „American Journal of Sociology” 59 (5): 411-424.
• Bernard, Jessie. 1959. Counseling Techniques for Arriving at Optimum Compromises: Game- and Decision Theory. „Marriage and Family Living” 21 (3): 264-274.
• Bernard, Jessie. 1965. Some current conceptualizations in the fi eld of confl ict. „American Journal of Sociology” 70 (4): 442-454.
• Bernard, Jessie. 1990. A woman’s twentieth century. W: Authors of Their Own Lives. Bennet M. Bergers. Berkeley: Berkeley: University of Berkeley Press.
• Caplow, Theodore. 1956. A theory of coalitions in the triad. „American Sociological Review” 21 (4): 489-493.
• Coleman, James Samuel. 1968a. Games as vehicles for social theory. The center for the study of social organization and schools. The John Hopkins University, Report No. 22.
• Coleman, James Samuel. 1968b. Wstęp do socjologii matematycznej. Warszawa: PWN.
• Coleman, James Samuel. 1990. Foundations of Social Theory. Cambridge: Harvard University Press.
• Coleman, James Samuel. 2006. Perspektywa racjonalnego wyboru w socjologii ekonomicznej. W: Współczesne teorie socjologiczne, tom 1, Aleksandra Jasińska-Kania, Lech Nijakowski, Jerzy Szacki, Marek Ziółkowski (red.). Warszawa: Scholar, s. 145-163.
• Copeland, Artur H. 1945. Recenzja Theory of Games and Economic Behavior von Neumanna i Morgensterna. „Bulletin of the American Mathematical Society” 51: 498-504.
• Crozier, Michel. 1967. Biurokracja: Anatomia zjawiska. Warszawa: PWE.
• Crozier, Michel. 1976. Comparing structures and comparing games. W: European Contributions to Organization Theory, red. G. Hofstede i M.S. Kassem. Amsterdam: Van Gorcom.
• Gamson, William A. 1961. A theory of coalition formation. „American Sociological Review” 26: 373-382.
• Gintis, Herbert. 2009. The bounds of reason. Princeton: Princeton University Press.
• Goffman, Erving. 1961. Encounters: Two studies in the sociology of interaction. Indianapolis: Bobbs--Merrill. Wyd. polskie 2010: Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji. Kraków: Nomos.
• Goffman, Erving. 1969. Strategic Interaction. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Greenberg, Joseph. 1990. The theory of social situations. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hardin, Garrett. 1968. The Tragedy of the Commons. „Science” 162 (3859): 1243-1248.
• Hechter, Michael. 1992. The Insuffi ciency of Game Theory for the Resolution of Real-World Collective Action Problems. „Rationality and Society” 4 (1): 33-40.
• Heckathorn, Douglas D. 1996. The dynamics and dilemmas of collective action. „American Sociological Review” 61 (2): 250-277.
• Kamiński, Marek M. 2006. Gry więzienne. Warszawa:Ofi cyna Naukowa.
• Komendant, Agata. 2007. Przemoc w szkole w perspektywie teorii gier – nowe ujęcie problemu. W: Przemoc wobec dzieci – profi laktyka i interwencja, red.Wiesława Walc. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Komendant-Brodowska, Agata. 2009. Grzech zaniechania. Świadkowie przemocy szkolnej w perspektywie teorii gier. „Decyzje” 11: 5-47.
• Lissowski, Grzegorz. 2001. Przedmowa do wydania polskiego. W: Teoria gier, Ph.D. Straffi n. Warszawa: Scholar, s. vii-xii.
• Lissowski, Grzegorz. 2011. William Harrison Riker. Twórca pozytywnej teorii polityki. „Decyzje” 16: 115-129.
• Luce, R. Duncan, Howard Raiffa. 1964. Gry i decyzje. Warszawa: PWN.
• Manning, Philip. 2004. Erving Gofman. W G. Ritzer (red.). Encyclopedia of Social Theory, 333-338.
• Marwell, Gerald, Pamela Oliver. 1993. The Critical Mass in Collective Action. Cambridge University Press.
• Maynard Smith, J, G.R. Price. 1973. The logic of animal confl ict. „Nature” 246 (2): 15-18.
• McKinsey, John C.C. 1952. Theory of Games. New York: McGraw-Hill.
• Neumann von., John, Oskar Morgenstern. 1944. Theory of Games and Economic Behavior. Princeton: Princeton University Press.
• Olson, Mancur. 1965. The logic of collective action: Public goods and the theory of groups. Cambridge: Harvard University Press. Wyd. polskie 2012: Teoria działania zbiorowego, Warszawa: Scholar.
• Ostrowski, Łukasz. 2012. Mancur Olson – Logika działania zbiorowego. Dobra publiczne i teoria grup. „Decyzje” 18: 117-121.
• Petersen, Trond. 1992. Individual, collective, and systems rationality in work groups: Dilemmas and market-type solutions. „American Journal of Sociology” 98 (3): 469-510.
• Petersen, Trond. 1994. On the promise of game theory in sociology. „Contemporary Sociology” 23 (1): 498-502.
• Schelling, Thomas C. 1960. The strategy of conflict. Cambridge: Harvard University Press. Wyd. polskie 2013: Strategia konfliktu. Warszawa: Wolters-Kluwer.
• Straffi n, Ph.D. 2001. Teoria gier. Warszawa: Scholar.
• Suk-Yong Chwe, M. 2001. Rational ritual. Princeton: Princeton University Press.
• Swedberg, Richard. 2001. Sociology and game theory: Contemporary and historical perspectives. „Theory and Society” 30 (3): 301-335.
• Świstak, Piotr. 2004. Ewolucyjne podstawy instytucji społecznych. „Decyzje” 1: 11-36.
• Świstak, Piotr. 2012. James Samuel Coleman. Program unifi kacji nauk społecznych. „Decyzje” 18: 129-136.
• Weber, Max. 2002. Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa: PWN