Homeless Males Addicted to Alcohol about Helplessness: Secondary Qualitative Data Analysis

• Authors: Borowska-Beszta Beata , Wasilewska-Ostrowska Katarzyna Maria

Title variants

PL

Bezdomni mężczyźni uzależnieni od alkoholu o bezradności: Wtórna jakościowa analiza danych

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The subject of this secondary qualitative data research was related to researching and understanding the issue of helplessness in the lives of homeless males addicted to alcohol. The aim of the study was to learn about the core category of helplessness according to the opinions of 10 homeless Poles. The research was based on 3 secondary datasets from 3 primary sources including 13 transcripts of interviews with homeless males who had been in the process of abstinence for 3 months to 9 years. The results indicated the existence of helplessness in the lives of homeless males in the following two aspects: first chronological and second structural-contextual. Chronological helplessness indicated its threefold presence: as a general helplessness in life before alcohol addiction, during addiction, and during the sobriety and therapy process. Structural and contextual helplessness indicated a 3-pillar pattern: Verbalised helplessness was present in transcripts indicated directly, referring to denotation of the category. Hidden helplessness revealed itself in the background related to the connotations of the helplessness category. Helplessness was associated with sub-categories regarding: self, routine activities, addiction artefacts, symbolic Ends, and shrinking of personal space. Processual helplessness was referred to as the process of becoming helpless and coming out of helplessness in the context of the loss and regaining of dignity by addicted and sobering males. This report contains implications and suggestions for the social work and public education practice.

PL

Założeniem niniejszego wtórnego badania danych jakościowych było zbadanie i zrozumienie problemu bezradności w życiu bezdomnych mężczyzn uzależnionych od alkoholu. Celem badania było poznanie podstawowej kategorii bezradności w opinii 10 bezdomnych Polaków. Badania oparto na 3 wtórnych zbiorach danych z 3 źródeł pierwotnych, zawierających łącznie 13 transkrypcji wywiadów z bezdomnymi mężczyznami, którzy pozostawali w okresie abstynencji od 3 miesięcy do 9 lat. Wyniki wskazały na istnienie bezradności w życiu bezdomnych mężczyzn w dwóch aspektach: pierwszym chronologicznym i drugim strukturalno-kontekstualnym. Bezradność chronologiczna wskazywała na jej trojaki wymiar: jako ogólną bezradność życiową przed uzależnieniem od alkoholu, w czasie uzależnienia oraz w trzeźwości i procesie terapii. Strukturalno-kontekstualna bezradność wskazywała na 3-filarowy wzór manifestowania się, jako: zwerbalizowana bezradność, która była obecna w transkrypcjach wskazanych bezpośrednio, odwołujących się do denotacji kategorii. Ukryta bezradność ujawniła się w tle, związanym z konotacjami kategorii bezradności. Bezradność ukryta kojarzyła się z podkategoriami dotyczącymi: jaźni, czynności rutynowych, artefaktów uzależnień, symbolicznych Końców i kurczenia się przestrzeni osobistej. Bezradność procesualna określana była jako proces stawania się bezradnym i wychodzenia z bezradności w kontekście utraty i odzyskania godności przez uzależnionych i trzeźwiejących mężczyzn. Raport z badań zawiera implikacje i sugestie dla praktyki pracy socjalnej i edukacji publicznej.

Keywords

EN

helplessness; homelessness; males; alcohol addiction; qualitative research; secondary data analysis

PL

bezradność; bezdomność; mężczyźni; uzależnienie od alkoholu; badania jakościowe; analiza danych wtórnych

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2020
• Volume: 2/46
• Pages: 121-145

Contributors

author

Borowska-Beszta Beata

• ORCID: 0000-0002-2133-4400
• Nicolaus Copernicus University in Toruń

author

Wasilewska-Ostrowska Katarzyna Maria

• ORCID: 0000-0001-5308-7718
• Nicolaus Copernicus University in Toruń

References

• Albański, L. (2010). Wybrane zagadnienia z patologii społecznej. Jelenia Góra: Kolegium Karkonoskie.
• Angrosino, M. (2010). Badania etnograficzne i obserwacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• American Psychiatric Association [APA] (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5).
• Atkinson, P., Coffey, A., Delamont, S., Lofland, J. & Lofland, L. (Eds.). (2001). Handbook of ethnography. Sage.
• Basińska, M. A., Grzankowska, I. & Kwidzińska, E. (2014a). Przyczyny i czas pozostawania w bezdomności mężczyzn a ich percepcja siebie w relacjach z innymi ludźmi. In M. A. Basińska (Ed.), Osoby Bezdomne. Psychologiczne aspekty ich funkcjonowania (pp. 83–120). Bydgoszcz: Fundacja Salvus.
• Basińska, M. A., Sucharska-Daraż, A. & Wolszczak, K. (2014b). Satysfakcja z życia osób bezdomnych. In M. A. Basińska (Ed.), Osoby Bezdomne. Psychologiczne aspekty ich funkcjonowania (pp. 143–159). Bydgoszcz:Fundacja Salvus.
• Bedyńska, S. & Rycielski, P. (2016). Zagrożenie stereotypem, bezradność intelektualna a oceny szkolne dziewcząt. Edukacja, 1(136), 102–113.
• Błaszkowska, J. A., (2013). Rola państwa i organizacji pozarządowych w systemie wsparcia i aktywizacji zawodowej osób bezdomnych. In. H. Marzec & K. Szymczyk (Eds.), Rodzina w obliczu współczesnych wyzwań cywilizacyjnych. Tom II (pp. 67–82). Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie.
• Borowska-Beszta, B. & Wasilewska-Ostrowska, K. (2019). Cultural ableism in Poland during the Iron Curtain period: learned helplessness and the need for reeducation. International Journal of Psycho-Educational Sciences, 8(1), 6–21.
• Borowska-Beszta, B. (2017). Decoding of Bias in Qualitative Research in Disability Cultures: A Review and Methodological Analysis. International Journal of Psycho-Educational Sciences, 6(3), 55–68.
• Busch-Geertsema, V., Culhane, D. & Fitzpatrick, S. (2016). Developing a global framework for conceptualising and measuring homelessness. Habitat International, 55, 124–132.
• Chlebio-Abed, D. (2000). Pierwotna profilaktyka uzależnienia od alkoholu. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
• Christian, J. (2003). Homelessness: Integrating International Perspectives. Journal of Community & Applied Social Psychology, 13, 85–90. DOI: 10.1002/casp.713
• Cierpiałkowska, L. (2000). Alkoholizm: przyczyny, leczenie, profilaktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Collins, S. E., Taylor, E., Jones, C., Haelsig, L., Grazioli, V. S., Mackelprang, J. S., Holttum, J., Koker, M., Hatsukami, A., Baker M. & Clifasefi S.L. (2018). Content Analysis of Advantages and Disadvantages of Drinking Among Individuals With the Lived Experience of Homelessness and Alcohol Use Disorders. Substance Use & Misuse, 53(1), 16–25. DOI: 10.1080/10826084.2017.1322406
• Creswell, J. (2009). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions (2ndEd). Sage.
• Doran, K. M., Rahai, N., McCormack, R. P., Milian, J., Shelley, D., Rotrosen, J. & Gelberg, L. (2018). Substance use and homelessness among emergency department patients. Drug and Alcohol Dependence, 188, 328–333.
• Fazel, S., Khosla, V., Doll, H. & Geddes, J. (2008). The prevalence of mental disorders among the homeless in western countries: Systematic review and meta-regression analysis. PLoSMedicine, 5, e225. doi: 10.1371/journal.pmed.0050225
• Feliksiak, M. (oprac.) (2010). Postawy wobec alkoholu. Retrieved May 5, 2020, from https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_116_10.PDF
• Flick, U. (2010). Projektowanie badania jakościowego. Niezbędnik badacza. Metodologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Flick, U. (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Niezbędnik badacza. Metodologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gibbs, G. (2011). Analizowanie danych jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grant, B., F., Dawson, D.A., Stinson, F. S.,Chou, S. P., Dufour, M. C. & Pickering, R. P. (2004). The 12-month prevalence and trends in DSM-IV alcohol abuse and dependence: United States, 1991–1992 and 2001–2002. Drug and Alcohol Dependence, 74, 223–234. doi: 10.1016/j.drugalcdep.2004.02.004
• Green, J. L. & Bloome, D. (1997). Ethnography and ethnographers of and in education: a situated perspective. In: J. Flood, S. B. Heaths & D. Lapp (Ed.), Handbook for literacy educators: research in the community and visual arts (pp. 181–202). New York: Macmillan.
• Hopper, K. (1998). Housing the homeless. Social Policy, 28, 64–67.
• Jacobs, K., Kemeny, J. & Manzi, T. (1999). The struggle to define homelessness: A constructivist approach. In S. Hutson, & D. Clapham (Eds.), Homelessness: Public policies and private troubles (pp. 11–28). Cassell.
• Jahiel, R. I. (Ed.). (1992). Homelessness: A Prevention-oriented Approach. Baltimore, MD: The Johns Hopkins University Press.
• Jakubik, A. & Kraszewska, E. (2002). Zespół alienacyjny u mężczyzn uzależnionych od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 15(l), 95–106.
• Jędrzejko, M. & Kowalewska, A. (2010). Narkomania i uzależnienie – zjawisko i podstawowe pojęcia. In M. Jędrzejko (Ed.), Człowiek wobec uzależnień (pp. 13–40). Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• Kacprzak, A. (2011). Międzypokoleniowa transmisja alkoholizmu (na podstawie narracji „trzeźwiejących” alkoholików). Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica, 38, 73–89.
• Kuźma, I. B. (2015). Domy bezdomnych. Badania sytuacji kryzysowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Leickly, E., Skalisky, J., Oluwoye, O., McPherson, S. M., Srebnik, D., Roll, J. M., Ries, R. K. & McDonell M. G. (2017). Homelessness predicts attrition but not alcohol abstinence in outpatients experiencing co-occurring alcohol dependence and serious mental illness. Substance Abuse. DOI: 10.1080/08897077.2017.1391926
• Marks, P. (2014). Postawy życiowe bezdomnych mężczyzn. In M. A. Basińska (Ed.), Osoby Bezdomne. Psychologiczne aspekty ich funkcjonowania (pp. 13–38). Bydgoszcz: Fundacja Salvus.
• Mikołajczyk, B. (2014). Grupy samopomocowe jako formy wsparcia w wychodzeniu z uzależnienia od substancji psychoaktywnych. In K. Wasilewska-Ostrowska (Ed.), Praca socjalna z osobą uzależnioną i jej rodziną. Wybrane problemy (pp. 271–284). Warszawa: Difin.
• Misiak, N. (2017). Co wspomaga proces zdrowienia mężczyzn w chorobie alkoholowej? Badania etnograficzne [Niepublikowana praca licencjacka]. Toruń: WNP UMK.
• Moczydłowska, J. (2005). Wyuczona bezradność – psychologiczna bariera w ograniczaniu nierówności społecznych. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 6, 419–426.
• Nowakowska, A. (2008). Problem uzależnienia od alkoholu wśród osób bezdomnych. In M. Dębski & S. Retowski (Eds.), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście (pp. 353–370). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Nóżka, M., Szczygieł, M., Kiedrowska, A. & Szlązak, M. (oprac.) (2013). Wykluczenie społeczne w Małopolsce – strategie przeciwdziałania. Osoby bezdomne. Kraków: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
• Page, P. B. (1997). E. M. Jellinek and the evolution of alcohol studies: A critical essay. Addiction, 92, 1619–1637.
• Pawlik. B. (2014). Dobra materialne w życiu bezdomnych mężczyzn. In M. A. Basińska (Ed.), Osoby Bezdomne. Psychologiczne aspekty ich funkcjonowania (pp. 121–141). Bydgoszcz: Fundacja Salvus.
• Peterson, C. & Seligman, M. E. P. (1984). Causal explanations as a risk factor for depression: theory and evidence. Psychological Review, 91(3), 347–374.
• Pomianowski, R. (2014). Wyuczona bezradność skutkiem marginalizacji i barierą demarginalizacji. In Z. Galor, B. Goryńska-Bittner & S. Kalinowski (Eds.), Życie na skraju – marginesy społeczne wielkiego miasta (pp. 213–242). Bielefeld: Societas Pars Mundi Publishing.
• Pospiszyl, I. (2010). Patologie społeczne. Warszawa: PWN.
• Potempa, K. (2013). Optymizm a zdrowie. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(2), 130–134.
• Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych w Polsce w samorządach gminnych w 2017 roku. Retrieved May 5, 2020, from http://www.parpa.pl/images/file/ zestawienia%202New%20_ 2017.pdf
• Rapley, T. (2010). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Staszkiewicz-Grabarczyk, I. (2018). Marginalizacja i wykluczenie społeczne a problemy bezdomnych. In E. Kantowicz, I. Staszkiewicz-Grabarczyk & M. Zmysłowska (Eds.), Zagrożone człowieczeństwo ... między bezradnością a działaniem. Tom V. (pp. 95–104). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
• Szczepkowski, J. (2007). Terapia młodzieży z problemem narkotykowym: podejście skoncentrowane na rozwiązaniach. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Szluz, B. (2010). Bezdomność jako wyzwanie dla współczesnej pracy socjalnej. In A. Kanios & M. Czechowska-Bieluga (Eds.), Praca socjalna. Kształcenie – działanie – konteksty (pp. 295–304). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Szluz, B. (2011). Przeciwdziałanie zjawisku bezdomności w Unii Europejskiej. Przegląd Europejski, 2, 7–21.
• Velasquez, M. M., Crouch, C., von Sternberg, K. & Grosdanis, I. (2000). Motivation for change and psychological distress in homeless substance abusers. Journal of Substance Abuse Treatment, 19, 395–401.
• Wasilewska-Ostrowska, K. (2014). Społeczno-socjalne aspekty uzależnień. Wybrane problemy. In K. Wasilewska-Ostrowska (Ed.), Praca socjalna z osobą uzależnioną i jej rodziną. Wybrane problemy (pp. 19–38). Warszawa: Difin.
• Wasilewska-Ostrowska, K. (2015). Uzależnienia behawioralne – wybrane metody pracy asystentów rodziny. In M. Z. Jędrzejko, M. Kowalski & B. P. Rosik (Eds.), Uzależnienia behawioralne. Wybrane aspekty (pp. 282–297). Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• Woronowicz, B. T. (1994). Alkoholizm jako choroba. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
• Woronowicz, B. T. (2009). Uzależnienia: geneza, terapia, powrót do zdrowia. Poznań: Media Rodzina, Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.12775/Pch.2020.022