Możliwość rezygnacji z pracy jako gwarancja ochrony wolności religijnej pracownika? Specyfika wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Eweida i inni przeciwko Zjednoczonemu Królestwu na tle dotychczasowego orzecznictwa strasburskiego

• Authors: Szubtarski Grzegorz

Title variants

EN

The possibility of leaving job as a guarantee of the protection of employee’s religious freedom? The specificity of the judgment of European Court of Human Rights on Eweida and others against the United Kingdom in the light of the established case law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule omówiono tematykę związaną z manifestowaniem przekonań religijnych w miejscu pracy na podstawie orzecznictwa Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wskazano przy tym na specyfikę wyroku w sprawie Eweida i inni przeciwko Zjednoczonemu Królestwu na tle dotychczasowego orzecznictwa organów strasburskich. We wcześniejszym orzecznictwie strasburskim przyjmowano zasadę, w świetle której możliwość rezygnacji z pracy stanowi wystarczającą ochronę wolności religijnej pracownika, a tym samym nie narusza praw gwarantowanych w art. 9 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. W ten sposób orzecznictwo Trybunału w niewystarczający sposób chroniło wolność religijną pracownika. W wyroku w sprawie Eweida i inni przeciwko Zjednoczonemu Królestwu Trybunał oznajmił, że nie można dalej stosować tej zasady, która odtąd zostanie zastąpiona tzw. testem proporcjonalności. Zgodnie z nim, nałożone na pracownika ograniczenia powinny być analizowane w kontekście pytania o uzasadniony cel danych ograniczeń i proporcjonalność środków, stosowanych dla jego osiągnięcia. Dalsze stosowanie tej zasady oraz znaczenie omawianego wyroku będą widoczne w świetle przyszłego orzecznictwa.

EN

The article discusses the issues related to the manifestation of religious beliefs in the workplace on the basis of the case law of the European Commission of Human Rights and the European Court of Human Rights. It highlights the specificity of the judgment in Eweida and others against the United Kingdom in the light of the previous jurisprudence of the Strasbourg authorities. In an earlier case law, the Court accepted the principle according to which the ability to opt out of work is sufficient protection for employee’s religious freedom and therefore there is no violation of the rights guaranteed by Article. 9 of the European Convention on Human Rights. Therefore the Court's case law does not adequately protected employee’s religious freedom. In the judgment in Eweida and others against the United Kingdom, the Court stated that it can not continue applying this principle and replaced it with a test of proportionality, according to which will analyze limitations imposed on the employee's in the context of the legitimate aim of the restrictions and the proportionality of the measures used for its achievements. Further application of this principle and the importance of this judgment will be seen in the light of future case law.

Keywords

PL

Eweida i inni; Europejski Trybunał Praw Człowieka; praca; praktyki religijne; prawo wyznaniowe; sprzeciw sumienia; wolność religijna; wolność sumienia i religii; wolność sumienia i wyznania; zakaz dyskryminacji; zasada równouprawnienia

EN

freedom of conscience and religion; principle of equality; religious freedom; Eweida and others; European Court of Human Rights; work

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2016
• Volume: 19
• Pages: 159-174

Contributors

author

Szubtarski Grzegorz

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ul. Wóycickiego 1/3, bud. 17,  01-938 Warszawa

References

• Abramowicz, Aneta, M. „Uzewnętrznianie symboli religijnych w miejscu pracy w świetle orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie Eweida i inni v. Zjednoczone Królestwo”. W: Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i religii, red. Piotr Stanisz, Aneta M. Abramowicz, Michał Czelny, Marta Ordon, Michał Zawiślak, 11–19. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2015.
• Biddulph, Michelle, Dwight Newman. ,,Eweida v United Kingdom”. Australian International Law Journal 20 (2013): 183–188.
• Cohen, Gideon. ,,Article 9 of the European Convention of the Human Rights and Protected Goods”. Ecclesiastical Law Journal 12 (2010): 180–201.
• Craig, Paul, Gráinne de Burca. Eu Law. Text, Cases and Materials. Oxford: Oxford University Press, 2003.
• Evans, Carolyn. Freedom of religion under the European Convention on Human Rights. New York: Oxford University Press, 2012.
• Garlicki, Leszek. ,,Art. 9 (Wolność myśli, sumienia i wyznania)”. W: Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. T. I. Komentarz do artykułów 1-18, red. Leszek Garlicki, 550-583. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2010.
• Hatzis, Nicholas. ,,Personal Religious Beliefs in the Workplace: How Not to Define Indirect Discrimination”. The Modern Law Review 74 (2011): 287–305.
• Hill, Mark. ,,Religious Symbolism and Conscientious Objection in the Workplace: An Evaluation of Strasbourg’s Judgment in Eweida and Others v United Kingdom”. Ecclesiastical Law Journal 15 (2013): 191–203.
• Hucał, Michał. Wolność sumienia i wyznania w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2012.
• Maher, Julie. ,,Eweida and others: A New Era for Article 9?”. International and Comparative Law Quarterly 63 (2014): 213–233.
• McCrea, Ronan. ,,Religion in the Workplace: Eweida and Others v United Kingdom”. The Modern Law Review 77 (2014): 277–307.
• Murdoch, Jim. Ochrona prawa do wolności myśli, sumienia i wyznania w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Podręczniki praw człowieka Rady Europy. Strasburg: Dyrekcja Generalna Praw Człowieka i Rządów Prawa Rady Europy, 2012.
• Nowicki, Marek Antoni. Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer SA, 2013.
• Rozner, Monika. „Prawo do wolności religijnej w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950 r.” Studia z Prawa Wyznaniowego 5 (2002): 111–139.
• Rynkowski, Michał. Sądy wyznaniowe we współczesnym europejskim porządku prawnym. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, 2013.
• Sobczak, Jacek, Witold Sobczak. ,,Ograniczanie człowieka w jego prawach ze względu na przynależność wyznaniową albo bezwyznaniowość”. Annales UMCS. Sectio K. Politologia 19 (2012): 67–96.
• Squelch, Joan. ,,Religious Symbols and Clothing in the Workplace: Balancing the Respective Rights of Employees and Employers”. Murdoch University Law Review 20 (2013): 38–57.
• Stanisz, Piotr. ,,Zakaz dyskryminacji ze względu na religię lub światopogląd w Dyrektywie Rady Unii Europejskiej z 27 listopada 2000 r.” Studia z Prawa Wyznaniowego 7 (2004): 19–36.
• Tridimas, Takis. The General Principles of EU Law. Oxford: Oxford University Press, 2006.
• Warchałowski, Krzysztof. Prawo do wolności myśli, sumienia i religii w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2004.