Postać świętej Anny – matki Maryi w wybranych utworach literatury staropolskiej

• Authors: Wojtowicz Małgorzata

Title variants

EN

Saint Anne – the characteristic of the mother of Mary present in the oldest Polish literary texts

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The main aim of the article is to present selected works from the corpus of the oldest Polish texts showing the figure of St. Anne. In the article the characteristics in the lyrical genres (such as little hours, song of Saint Anne) are compared with those present in the prose (such as apocrypha, hagiographic works). The booklets for the members of the Society St. Anne, which are collections of different types of song, are also mentioned. In the article there is the answer if and in what way the genealogical character of the work describing the Saint Grandmother of Christ and the time in which the work was created influenced the content and ideologies present in the selected texts. The majority of the argument is based on the chronology of the creation of works.

Keywords

EN

Saint Anne; Mater of Mary; the oldest Polish literary texts

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
• Journal: Studia Ełckie
• Year: 2018
• Volume: 20
• Issue: 1
• Pages: 69-80

Contributors

author

Wojtowicz Małgorzata

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Adamczyk M., Biblijno-apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku, Poznań 1980.
• Bartoszewicz J., Kościoły warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym przez Juliana Bartoszewicza, rytował na drzewie M. Starkman, Warszawa 1855.
• Bractwo Świętej Anny Samotrzeciej, Kraków 1649.
• Jan z Oświęcimia Młodszy, w: A. Witkowska, J. Nastalska, Staropolskie piśmiennictwo hagiograficzne. Słownik hagiografów polskich, Lublin 2007.
• Królikowski J., Godzinki świętych w polskiej pobożności i kulturze, w: „Ku ratunkowi memu pokwap się”. Godzinki i inne modlitwy do świętych w polskiej pobożności XVIII wieku, wstęp i opr. J. Królikowski, Tarnów 2009.
• Michałowska T., Średniowiecze, Warszawa 2008.
• Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o św. Annie, Panny Maryey Matki Pana Jezusowej, Matce,
• a Pana Chrystusowej Starce, Kraków 1577, tekst dostępny na mikrofilmach w Bibliotece Narodowej (sygn. BN.XVI.O.6200).
• Mój patron – święta Anna, wybór tekstów J. Strus, red. P. Sieradzka, Szczebrzeszyn 2015.
• Opis patronki na stronie internetowej Góry św. Anny oraz Sanktuarium świętej Anny Samotrzeciej [online], dostęp: 19.02.2015, <http://www.swanna.pl/sankt_sa.htm>.
• Piekoszowic J., Sława świętej Anny, Kraków 1610.
• Rzepka W. R., Wydra W., Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, wstęp M. Adamczyk, Warszawa 2008.
• Skarb niebieski w palestyńskiej roli znaleziony, w łaski Boskie obfitujący, od trzech wieków… pod miasteczkiem Przyrowem… zjawiony, Kraków 1773.
• Skarga P., Żywoty Świętych Starego i Nowego Zakonu, t. III, Kraków 1933-1936.
• Smoleń W., Anna św. W literaturze i sztuce, w: Encyklopedia katolicka, t. 1, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1973, kol. 625.
• Spraw. Anna, matka Bogurodzicy [online], dostęp: 01.05.2016, <http://www.typo.cerkiew.pl/ index.php?id=swieci&tx_orthcal[sw_id]=79&cHash=872d6d285205d8f9fd51b63d0c62f05b>.
• Starowieyski M., wprowadzenie do tekstu apokryfu, w: Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie apokryficzne, cz. 1, pod red. tegoż, Lublin 1980.
• Szawrocka K. W., „Sarmacka bogini”. Kult maryjny w Polsce doby baroku, Toruń 2010.
• Tomasz z Akwinu od świętego Ignacego, Anna święta z świętym Joachimem godnością Wnuka Pana Jezusa Chrystusa dostojeństwem Córki Nayśw. Maryi Panny, życiem własnym, tu-dzież łaskami y cudami świętych Anny y Joachima, rodziców Nayśw. Maryi Panny Matki Boskyej… z rożnych xsiąg wiary godnych autorów zebrany, Warszawa 1755-1756, staro-druk w Bibliotece Narodowej, (sygn. SD XVIII.1.7602 I adl.).
• Władysław z Gielniowa, Anna święta i nabożna, w: Średniowieczna pieśń religijna polska, opr. M. Korolko, Wrocław 1980.
• Wojtowicz M., Święta Anna – ideał żony i matki w starożytnym i staropolskim piśmiennictwie apokryficznym, „Prace Literaturoznawcze”, IV, Olsztyn 2016.