Głosowanie ekonomiczne w Polsce: koniec modelu tranzycyjnego?

• Authors: Waldemar Wojtasik

Title variants

EN

Economic voting in Poland: the end of transition model

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Research on economic voting in Poland have been carried out from the beginning of the democratic transformation, focusing on isolating and testing of the transition model specific to the countries of Central Europe. Its differentiating feature is a novel way of simultaneously joining the retrospective and prospective motivations in the behavior of voters, compared to the conventional model present in consolidated democracies. The purpose of the present article is to attempt to determine the relationship between the two types of electoral motivations identified above in the parliamentary elections, starting with the election of 1991 and ending with the 2011 elections. Based on analysis and constructive criticism of findings of other researchers and own research, the presented paper evidences that the validity of applying the transitional odel in the study of economic voting in Poland has been exhausted, as the prospective motivation is nowadays predominant in the decisions of voters.

Keywords

EN

economic voting; retrospective voting; prospective voting; transitional model; polish parliamentary elections

• Publisher: Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk Społecznych
• Journal: Political Preferences
• Year: 2013
• Issue: 6
• Pages: 101-118

Contributors

author

Waldemar Wojtasik

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska

References

• Alberski Robert (2011), Dylematy wyborcy. Czynniki wpływające na zachowania wyborcze w kampanii prezydenckiej i samorządowej w 2010 roku, „Preferencje Polityczne” 2/2011.
• Alberski Robert (2012), Wybrane czynniki wpływające na decyzje wyborców w elekcji parlamentarnej w 2011, „Preferencje Polityczne” 3/2012.
• Anderson Christopher J. (2007), The End of Economic Voting? Contingency Dilemmas and the Limits of Democratic Accountability, “Annual Review of Political Science” 10/2007.
• Antoszewski Andrzej (2005), Polska lewica i prawica w okresie transformacji, [w:] J. Kornaś (red.), Partie polityczne: permanentne problemy, Kielce: Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji im. Prof. Edwarda Lipińskiego.
• Drazen Allan (2001), The Political Business Cycle After 25 Years, „NBER Macroeconomics Annual” 15/ 2001.
• Duch Raymond M. (2001), A Developmental Model of Heterogeneous Economic Voting in New Democracies, “American Political Science Review” 95(4)/ 2001.
• Fearon James D. (1999), Electoral accountability and the control of politicians: selecting good types versus sanctioning poor performance, [w:] B. Manin, A. Przeworski, S.S. Stokes (red.), Democracy, Accountability and Representation, Cambridge: Cambridge University Press.
• Fiorina Morris P. (1981), Retrospective Voting in American National Elections, New Haven: Yale University Press.
• Glajcar Rafał (2011), Polityczne konsekwencje zmiany systemu wyborczego do Senatu RP w 2011 roku, [w:] A. Turska-Kawa, W. Wojtasik (red.), Wybory parlamentarne 2011, Katowice 2012: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Grabowska Mirosława (2003), Partie i systemy partyjne w demokracjach a przypadek Polski, [w:] M. Grabowska, T. Szawiel, Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grabowska Mirosława (2004), Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jasiewicz Krzysztof (2002) Portfel czy różaniec? Wzory zachowań wyborczych Polaków w latach 1995-2001, [w:] R. Markowski (red.), System partyjny i zachowania wyborcze. Dekada polskich doświadczeń, Warszawa: ISPPAN.
• Key Orlando V. (1966), The responsible electorate: Rationality of presidential voting 1936-1960, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
• Kitschelt Herbert (1992), The Formation of Party Systems in East Central Europe, “Politics & Society” 20/1992.
• Kramer Gerald H. (1971), Short-Term Fluctuactions in US Voting Behavior, „American Political Sciences Review” 65/1971.
• Kuklinski James H., West Darrell M. (1981), Economic expectations and voting behavior in United States House and Senate elections, “American Political Science Review“ Vol. 75(2)/1981.
• Lewis-Beck Michael S., Paldam Martin (2000), Economic Voting – an Introduction, „Electoral Studies” 19/2000.
• Lewis-Beck Michael S. (1988), Economics and Elections: The Major Western Democracies, Ann Arbor: The University of Michigan Press.
• Lewis-Beck Michael S., Stegmaier Mary (2000), Economic determinants of electoral outcomes, “Annual Review of Political Science” 3/2000.
• Lipiński Artur (2009), Dyskursywne konstruowanie tożsamości prawicy w warunkach podziału postkomunistycznego, [w:] T. Godlewski, M. Jastrzębski, I. Kapsa, D. Karnowska, A. Lipiński, Współczesne partie polityczne. Wybrane problemy, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Manin Bernard, Przeworski Adam, Stokes Susan S. (1999), Elections and Representation, [w:] B. Manin, A. Przeworski, S.S. Stokes, (red.), Democracy, Accountability and Representation, Cambridge: Cambridge University Press.
• Norpoth, Helmut (1996), The Economy, [w:] LeDuc, L., Niemi, R.G., Norris, P. (red.) Comparing Democracies: Elections and Voting in Global Perspective, Thousand Oaks: Sage.
• Ogburn William F., Coombs Larry C. (1940), The Economic Factor in the Roosevelt Elections, „American Political Sciences Review” 34/1940.
• Owen Andrew, Tucker Joshua A. (2010), Past is still present: Micro-level comparisons of conventional vs. transitional economic voting in three Polish elections, „Electoral Studies” 29/2010.
• Pacek Alexander (1994), Macroeconomic Conditions and Electoral Politics in East Central Europe. „American Journal of Political Science” 38/1994.
• Powers, Denise V., Cox James H. (1997), Echoes from the Past: The Relationship between Satisfaction with Economic Reforms and Voting Behavior in Poland, „American Political Science Review” 91/1997.
• Rees Albert, Kaufman Herbert, Eldersveld Samuel J., Freidel Frank (1962), The Effect of Economic Conditions on Congerssional Elcections 1946-1958, „Review of Economics and Statistics” 44/1962.
• Roberts Andrew (2008), Hyperaccountability: Economic voting in Central and Eastern Europe, „Electoral Studies” 27/2008.
• Rose Richard. (1995), Mobilizing Demobilized Voters in Post Communist Societies, Glasgow: University of Strathclyde Studies in Public Policy.
• Sobolewska-Myślik Katarzyna (2008), Zmiana wzorców rywalizacji międzypartyjnej w latach 2005-2007 jako pozytywny prognostyk dla kształtowania się polskiego systemu partyjnego, [w:] D. Karnowska (red.), Demokracja w Polsce po 2005 roku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Tucker Joshua A. (2006), Regional Economic Voting: Russia, Poland, Hungary, Slovakia, and the Czech Republic, 1990-99, New York: Cambridge University Press.
• Turska-Kawa Agnieszka, Wojtasik Waldemar (2010), Struktura społeczna oraz preferencje partyjne w układzie autoidentyfikacji lewicowo-prawicowych, „Preferencje Polityczne” nr 1/2010.
• Turska-Kawa Agnieszka (2012), Poczucie alienacji jako zmienna różnicująca zachowania wyborcze obywateli w wyborach do sejmu 2011 roku, „Preferencje Polityczne” nr 3/2012.
• Wade Larry L., Groth, Alexander J., Lavelle Peter (1994), Estimating Participation and Party Voting in Poland: The 1991 Parliamentary Elections, “Eastern European Politics and Societies”, 8/1994.
• Wojtasik Waldemar (2010), Kwestie ekonomiczne jako czynnik dyskrepancyjny identyfikacji politycznych, „Preferencje Polityczne” 1/2010.
• Wojtasik Waldemar (2012), Funkcje wyborów w III Rzeczypospolitej. Teoria i praktyka, Katowice: Uniwersytet Śląski.

Identifiers

DOI

10.6084/m9.figshare.841766