Spór o odpowiedzialność: między odpowiedzialnością jednostki a odpowiedzialnością wspólnotową

• Authors: Janina Filek

Title variants

EN

The dispute over the responsibility: between responsibility of the individual and the responsibility of the community

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W związku z tym, że w filozofii współczesnej fenomen odpowiedzialności nabiera coraz istotniejszego znaczenia, autorka postanowiła przyjrzeć się jego rozumieniu w kontekście myśli liberalnej i komunitariańskiej. Artykuł jest zatem próbą porównania fenomenu odpowiedzialności w ujęciu liberałów oraz komunitarian. Zawarte w tekście rozważania prowadzą autorkę do wniosku, iż oba te stanowiska odmiennie postrzegają fenomen odpowiedzialności; liberalizm, koncentrując się nieomal wyłącznie na jego jednostkowym rozumieniu, podczas kiedy w ramach myśli komunitariańskiej otwiera się przestrzeń do jego rozumienia w ujęciu wspólnotowym.

EN

Due to the fact that in contemporary philosophy phenomenon of responsibility is becoming more significant meaning the author decided to look at its meaning in the context of liberal thought and comunitarin. The article is thus an attempt to compare the phenomenon of responsibility in terms of the liberals and communitarians. Included in the text the author considerations lead to the conclusion that both these positions differently perceive the phenomenon of responsibility, liberalism focusing almost exclusively about his understanding of the individual, while in the framework of comunitarian’s thought opens up space for its understanding in terms of the community.

Keywords

odpowiedzialność; odpowiedzialność jednostkowa; odpowiedzialność zbiorowa; odpowiedzialność wspólnotowa; odpowiedzialność bytu zbiorowego

EN

responsibility; individual responsibility; collective responsibility; the responsibility of the community; being a collective responsibility

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2016
• Volume: 158/2
• Pages: 35-52

Contributors

author

Janina Filek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków

References

• Arendt H., 1987, Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła. Przeł. A. Szostkiewicz. Kraków: Znak.
• Augustyniak P., 2016, Wokół Etyki autentyczności Charlesa Taylora. „Prakseologia”, 158, t. 2/2016.
• Bell D., 1994, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu. Przeł. S. Amsterdamski. Warszawa: PWN.
• Bloom A., 2007, Umysł zamknięty. Poznań: Wydawnictwo Z-sk i Spółka.
• Buber M., 1992, Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych. Przeł. J. Doktór. Warszawa: PAX.
• Dominiak Ł., 2010, Wartość wspólnoty. O filozofii politycznej komunitaryzmu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Etzioni A., 2004, Wspólnota responsywna: perspektywa komunitariańska. W: Komunitarianie. Wybór tekstów. Przeł. P. Rymarczyk. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.
• Filek Jacek, 2013, Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Filek Janina, 2013, Społeczna odpowiedzialność biznesu jako nowa wersja umowy społecznej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Filek Janina, 2014, Rozważania wokół odpowiedzialności bytu zbiorowego. „Zarządzanie Publiczne”, 3(29).
• Frankl V.E., 2011, Człowiek w poszukiwaniu sensu. Kraków: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Guczalska K., 2014, CSR i Milton Friedman. Opowieść wigilijna i zły kapitalista. „Principia”, t. 59–60: 279–312.
• Komunitariańska platforma programowa. Społeczeństwo responsywne: prawa i obowiązki, 2004, W: Komunitarianie. Wybór tekstów. Przeł. P. Rymarczyk. Warszawa: Fundacja ALETHEIA.
• Kymlicka W., 1998, Wspólczesna filozofia polityczna. Przeł. A. Pawelec. Kraków: Znak, Warszawa: Fundacja im S. Batorego.
• Nozick R., 1999, Anarchia, państwo, utopia. Przeł. P. Maciejko, M. Szczubiałka. Warszawa: ALETHEIA.
• Szahaj A., 2010, Jaka wspólnota? W: Jaka wspólnotowość Polaków w XXI w.? A. Dąbrowska-Nowacka (red.). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową: 45–49.
• Tam H., 2011, Komunitaryzm. Nowy program polityczny i obywatelski. Przeł. J. Grygieńć, A. Szahaj. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Tarnowski K., 2016, Wolność i wartości. W: M. Drwiega, R. Strzelecki (red.), Wolność jako odpowiedzialność, Jackowi Filkowi na siedemdziesiąte urodziny. Kraków: Wydawnictwo UJ: 13–26.
• Taylor Ch., 1993, The Dangers of Soft Despotism. „The Responsive Community”, 3, 4.
• Taylor Ch., 2002, Etyka autentyczności. Przeł. A. Pawelec. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Warszawa: Fundacja im Stefana Batorego.
• Śpiewak P., 2004, Poszukiwanie wspólnot. W: Komunitarianie. Wybór tekstów. Warszawa: Fun-dacja ALETHEIA.