„Prawdziwe męstwo” – czyli o możliwościach lektury gatunku jako politycznego zwierciadła

• Authors: Ireneusz Skupień

Title variants

EN

“True Grit”, or on Possibilities of Treating the Genre as Political Mirror

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ukazuje, w jaki sposób kino postmodernistyczne wykorzystuje tradycję gatunkową w celu skonstruowania dyskursu o współczesnej Ameryce. Autor stawia hipotezę, że „Prawdziwe męstwo” braci Coen, western uwikłany w sieć intertekstualnych odniesień (zarówno literackich, jako adaptacja powieści Ch. Portisa, jak i historyczno-filmowych, jako remake filmu H. Hathawaya), posiada zdolność wykreowania reprezentacji pozatekstualnej. W artykule obecna jest polemika z najbardziej rozpowszechnionym stanowiskiem badawczym, które neguje możliwość generowania przez estetykę postmodernistyczną znaczeń wychodzących poza obręb tekstu. Autor broni tezy, że film braci Coen jest tekstem otwierającym się na możliwość interpretacji w kategoriach odczytania gatunkowego kostiumu jako odbicia społecznych postaw, niepokojów i pragnień. Istotne problemy, które podejmuje autor artykułu, dotyczą ponadto kwestii demitologizacji i polemiki z westernową tradycją oraz pytań o możliwość podejścia do westernu jako źródła znaczeń historycznych.

EN

The article shows how the postmodern cinema uses the tradition of a genre in order to construct the discourse of contemporary America. The author hypothesized that “True Grit” by Coen brothers, a western entangled in a web of intertextual references (both literary as an adaptation of the novel by Ch. Portis and film based, as a remake of H. Hathaway’s film), has the potential of creating representations not based on text. The present article is a polemic against the most common research stand, which negates the possibility of generating by the postmodern aesthetic meanings beyond the text. The author defends the thesis that the film by Coen brothers is a text which lends itself well to interpretation as a reflection of social attitudes, anxieties and desires. The author also discusses the question of demythologization and polemics of the Western tradition and the matter of approaching the western as a source of historical meanings.

Keywords

PL

Coen Joel; Coen Ethan

EN

Coen Joel; Coen Ethan; American cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2016
• Issue: 93-94 Kino amerykańskie
• Pages: 114-129

Contributors

author

Ireneusz Skupień

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• Bertrand Ina. 1998. Borders and boundaries: History and television in a postmodern world. W: Screening the past. Film and the representation of history. Westport, Connecticut-London: Praeger.
• Booker M. Keith. 2007. Postmodern Hollywood. What’s new in film and why it makes us feel so strange. London: Greenwood Publishing Group.
• Hendrykowski Marek. 1994. Słownik terminów filmowych. Wydawnictwo Ars Nova: Poznań.
• Jameson Fredric. 1997. Postmodernizm i społeczeństwo konsumpcyjne. W Postmodernizm, 190–213. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński.
• McVeigh Stephen. 2007. The American Western. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Ostaszewski Jacek. 1998. Umarli nie umierają albo co przytrafiło się westernowi. W: Kino gatunków wczoraj i dziś. Kraków: Wydawnictwo Rabid.
• Plenar Łukasz. 2010. Clint Eastwood-miłość i gniew. W Mistrzowie kina amerykańskiego. Kraków: Wydawnictwo Rabid.
• Plesnar Łukasz. 2009. Twarze westernu. Kraków: Wydawnictwo Rabid.
• Warshow Robert. 1979. “Kronika kina: Człowiek Zachodu”. Film na Świecie nr 1-2:166-188.
• Wilkoszewska Krystyna. 2008. Wariacje na postmodernizm. Kraków: Universitas.
• Wright Will. 1978. “Struktura westernu”. Dialog nr 3: 134-142.