Kobiety z okresu socjalizmu w ujęciu oral history – metodologiczne wyzwania badań interdyscyplinarnych.

• Authors: Wachowiak Anna

Title variants

EN

Women from the period of socialism in oral history – methodological challenges for interdisciplinary studies

• Languages of publication: PL

Abstracts

Czy naprawdę dokonał się awans kobiet w socjalizmie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto przyjrzeć się, jakie prace z tego zakresu powstały wówczas w socjologii. Zwartych monografii, rezultatów prac empirycznych było mało. Uderza ograniczony katalog tematów, takich jak: przemiany rodziny w warunkach industrializacji i urbanizacji, pozycja zawodowa kobiet a rodzina, procesy laicyzacji rodziny, modele rodziny w środowisku robotniczym, rodziny w Polsce Ludowej, rodzina wielkomiejska, współczesna rodzina, kobieta – dom – praca oraz oczywiście dominujący motyw pracy zawodowej kobiet. Opracowania te zupełnie nie oddają głosu samym kobietom. Ukierunkowana analiza tych całkiem niedawno powstałych historii mówionych kobiet żyjących w Polsce w komunizmie oraz wywiadów własnych uzyskanych w trakcie realizacji omawianego projektu stanowiła główny problem badawczy projektu: „Odbudować przeszłość, aby uzyskać przyszłość. Narracje kobiet o życiu w komunizmie”. Dylematy metodologiczne, które wynikały z interdyscyplinarności zespołu realizującego ten projekt, stanowiły dominujący wątek zaprezentowanego artykułu. Głównym jego wnioskiem jest to, że postulat pracy w interdyscyplinarnym zespole jest bardzo na czasie. Zarazem realizacja projektów historii społecznej kobiet może dokonywać się według różnych paradygmatów, które czasami stoją wobec siebie w opozycji. Umiejętność elastycznego ich łączenia stanowi o sile takich projektów, jak i o ich wynikach.

EN

Did women’s promotion in socialism really happen? To answer this question, it is worth looking at what works in this field were created then in sociology. There were few compact monographs and results of empirical work. There is a limited catalog of topics such as: family transformation in the conditions of industrialization and urbanization, professional position of women and the family, processes of secularization of the family, family models in the workers’ milieu, families in People’s Poland, urban family, modern family, woman-home-work and obviously dominant motif of women’s professional work. These studies do not give voice to women themselves. A focused analysis of these quite recent stories of spoken women living in Poland under communism, as well as personal interviews obtained during the implementation of this project, was the main research problem of the project: Regaininh the future by rebuilding the past. Narratives of women living in communism. Methodological dilemmas that resulted from the interdisciplinary nature of the team implementing this project constituted the dominant theme of the presented article. His main conclusion is that the postulate of working in an interdisciplinary team is very timely. At the same time, women’s social history projects can be implemented according to various paradigms that sometimes stand in opposition to each other. The ability to combine them flexibly determines the strength of such projects as well as their results.

Keywords

PL

historie mówione; społeczna historia kobiet

EN

oral stories; social history of women

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2020
• Volume: 21
• Pages: 365-375

Dates

published

2020

Contributors

author

Wachowiak Anna

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

References

• Babie E. (2004), Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa.
• Czerska T. (2011), Między autobiografią a opowieścią rodzinną. Kobiece narracje osobiste w Polsce po 1944 roku w perspektywie historyczno-kulturowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Fidelis M. (2010), Women, communism and industrialisation in postwar Poland, Cambridge University Press, Cambridge.
• Filipkowski P. (2004), Historia mówiona jako historia ratownicza. Doświadczenie, opowieść, egzystencja…, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 27-46.
• Filipkowski P. (2005), Po co archiwizować dane jakościowe i jak robią to inni, „ASK”, nr 13, s. 31-52, https://kb.osu.edu/dspace/bitstream/handle/1811/69539/ASK_2005_31_52.pdf;sequence=1 [5.11.2019].
• Fontana A., Frey J.H. (2010), Wywiad. Od neutralności do politycznego zaangażowania, tłum. M. Skowrońska, w: Metody badań jakościowych, N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), t. 2, PWN, Warszawa, s. 81-129.
• Frisch M. (1990), A Shared Authority. Essays on Craft and Meaning of Oral and Public History, Albany, State University of New York Press, New York.
• Giza A., Sikorska M. (red.) (2012), Współczesne społeczeństwo polskie, PWN, Warszawa.
• Giza-Poleszczuk A. (1991), Co nam zostało z tych lat…, Aneks, Londyn.
• Kania E. (2011), Polska zdekolonizowana? Pamięć o kobietach i jej wymiary, „Refleksje”, nr 4, s. 51-61, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/3832/1/kania.pdf [6.11.2019].
• Kaźmierska K. (red.) (1995), Socjologia i społeczeństwo polskie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kaźmierska K. (2016), Metoda biograficzna w socjologii, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Kenney P. (1999), Gender of resistance, „The American Historical Review”, t. 104, nr 2, s. 399-425.
• Kurkowska-Budzan M. (2011), Informator, świadek historii, narrator. Kilka wątków epistemologicznych i etycznych oral history, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej”, t. 1, s. 9-34.
• Piotrowski A. (1995), Wprowadzenie do projektu „Biografia a tożsamość narodowa”, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 39, nr 4, s. 3-10.
• Piotrowski J. (1963), Praca zawodowa: kobiety a rodzina, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa.
• Portelli A. (1991), The Death of Luigi Trastuli and Other Stories. Form and Meaning in Oral History, Wydawnictwo Albany, Albany.
• Skórzyńska I., Jonda B., Wachowiak A., Dobre F. (2016), O złożonej relacji badaczek i narratorek w kontekście badań historii życia kobiet w Polsce, Rumunii i byłej NRD okresu komunizmu. Odbudować przeszłość, aby odzyskać przyszłość?, w: Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej, Aplikacje, egzemplifikacje. Dylematy metodologiczne, M. Piorunek (red.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 45-59.
• Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej, PWN, Warszawa.
• Trzop B., Umiastowska D., Wachowiak A. (2018), Światy kobiet. Nowe spojrzenie na narracje i doświadczenia polskich kobiet, Wydawnictwo Texter, Warszawa.
• Wachowiak A. (2017), Pamięć jako przejście od mikrosocjologii do historii społecznej. Studia nad kobietami w okresie komunizmu., w: Niepamięć wojny, J. Budzińska, E. Głowacka-Sobiech (red.), Wydawnictwo IH UAM, Poznań, s. 343-357.
• Wachowiak A., Skórzyńska I. (2013), Co Betty Friedan dziś mówi kobietom, Wydawnictwo WSH TWP, Szczecin.
• Wachowiak A., Skórzyńska I. (2018), “It is necessary”. The micro herstory of Women from the Murglin, Jancewicz and Marcinkowski families. Danuta Marcinkowska, w: Regaining the future by rebuilding the past, I. Skórzyńska (red.), Wydawnictwo IH UAM Poznań, s. 357-383.

Identifiers

ISSN

2084-2740