Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | 1(19)2019 | 29-39

Article title

Rzemiosła w drewnie i ich słownictwo – komunikat

Content

Title variants

EN
Craftsmanship in wood and its vocabulary – the announcement

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
Artykuł stanowi zapowiedź przygotowywanej rozprawy Słownictwo rzemiosł w drewnie w polszczyźnie. Dotychczas brak jest kompleksowego opracowania słownictwa przyporządkowanego tej gałęzi rzemiosła. Materiał badawczy, liczący ponad siedem tysięcy jednostek leksykalnych, wyekscerpowano ze słowników języka polskiego oraz słowników tematycznych. Do prezentacji zgromadzonego bogatego materiału językowego wykorzystano teorię pól językowych. Podstawą podziału słownictwa rzemiosł w drewnie stało się antropocentryczne ujęcie świata uwzględniające specyfikę badanej leksyki. Materiał badawczy został zaklasyfiko‑ wany do czterech sfer, 19 pól i 70 podpól znaczeniowych. Oprócz przeglądu pól autorka planuje analizę żywotności wyekscerpowanych wyra‑ zów i ich funkcjonalności we współczesnej polszczyźnie oraz próbę ustalenia etymologii badanego słownictwa, co pozwoli określić rolę słownictwa rzemiosł w drewnie w polszczyźnie.
EN
The article constitutes the herald of the upcoming dissertation “The Vocabulary of Craftsmanship in Wood in Polish”. So far there has not been a complex study of voca‑ bulary related to this branch of craftsmanship. The research data comprising over seven thousand of lexical items, has been excerpted from Polish dictionaries and thematic dictionaries. For the purpose of the presentation of the rich lexical data there has been used the Fields Theory. The base for the division of craftsmanship vocabulary became the anthropocentric approach to the world taking account the uniqueness of the given lexis. The research data was classified into four areas, 19 fields and 70 subfields . Apart from reviewing the fields the author plans to analyze the vitality of the given items and their functionality in contemporary Polish as well as tries to determine the etymology of the given items which will allow to define the role of vocabulary of craftsmanship in wood in Polish.

Year

Issue

Pages

29-39

Physical description

References

  • Bugajski M., Kształtowanie się słownictwa technicznego we współczesnej polszczyźnie, [w:] Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk 1978.
  • Buttler D., Koncepcja pola znaczeniowego, „Przegląd Humanistyczny” 1967, z. 2 (59).
  • Czerwiński T., Wyposażenie domu wiejskiego w Polsce, Warszawa 2009.
  • Gajda S., Współczesna polszczyzna naukowa. Język czy żargon?, Opole 1990.
  • Gajda S., Zawartość treściowa terminu a nauka o terminach, „Poradnik Językowy” 1982, z. 5.
  • Gloger Z., Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce, t. 1‑2, Warszawa 1907‑1909.
  • Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 2001.
  • Historia kultury materialnej Polski w zarysie, t. 2, red. A. Rutkowska‑Płachcińska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978.
  • Heurich J., Przewodnik dla stolarzy, obejmujący cały zakres stolarstwa, Warszawa 1862.
  • Ihnatowicz I., Mączak A., Zientara B., Żarnowski J., Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1996.
  • Jadacka H., Termin techniczny – pojęcie, budowa, poprawność, Warszawa 1976.
  • Janicka‑Szyszko R., Językowa kreacja Józefa Cieśli w powieści Jana Dobraczyńskiego „Cień Ojca”, [w:] Język doświadczenia religijnego, t. X, red. G. Cyran, E. Skorupska‑Raczyńska, Gorzów Wielkopolski 2017.
  • Janicka‑Szyszko R., Językowa kreacja rzemieślnika i jego rodziny w utworze Elizy Orzeszkowej „Syn stolarza”, [w:] Aksjomaty i dylematy w życiu i twórczości Elizy Orzeszkowej, red. E. Skorupska‑Raczyńska, J. Rutkowska, Gorzów Wielkopolski 2017.
  • Janicka‑Szyszko R., Językowa kreacja rzemiosł i rzemieślników w powieści Wiesława Myśliwskiego „Ostatnie rozdanie”, „Język. Religia. Tożsamość” 2017, nr 2 (16).
  • Janicka‑Szyszko R., Słownictwo rzemieślnicze w powieści „Historia żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej, „Język. Religia. Tożsamość” 2015, nr XI.
  • Kania S., Leksykografia, [w:] S. Kania, J. Tokarski, Zarys leksykologii i leksykografii polskiej, Warszawa 1984.
  • Kurdyła T., Czy słownictwo rzemieślnicze jest terminologią?, „Prace Filologiczne” 2003, t. XLVIII.
  • Kurdyła T., Ludowe terminologie rzemieślnicze (na przykładzie słownictwa kowali i kołodziejów jaśliskich), „Język Polski” 2003, LXXXIII, nr 1.
  • Liske F. K., Cudzoziemcy w Polsce, Lwów 1876.
  • Łuczyński E., Maćkiewicz J., Językoznawstwo ogólne, Gdańsk 2005.
  • Majdak M., Słownik warszawski: koncepcja – realizacja – recepcja, Warszawa 2008.
  • Markowski A., Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, Wrocław 1992, t. 1‑2.
  • Młynarczyk E., Językowy obraz rzemiosła jako zawodu i źródła utrzymania (w świetle polskich przysłów i frazeologizmów), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2013, t. VIII.
  • Młynarczyk E., Nie święci garnki lepią. Obraz rzemiosła utrwalony w polskiej fraze- ologii, Kraków 2013.
  • Młynarczyk E., Obraz narzędzi rękodzielniczych w polskich frazeologizmach i przysło- wiach, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2014, t. IX.
  • Młynarczyk E., Statuty cechowe jako źródło słownictwa rzemieślniczego, [w:] Badania historycznojęzykowe. Stan, metodologia, perspektywy, red. B. Dunaj, M. Rak, Kraków 2010.
  • Piotrowski T., Zrozumieć leksykografię, Warszawa 2001.
  • Przybylska R., Problem opisu i klasyfikacji słownictwa fachowego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze” 1984, z. 79.
  • Rusek J., Dzieje nazw zawodów w językach słowiańskich, Warszawa 1996.
  • Schabowska M., Piwnik K., Grynkiewicz M., Polskie współczesne profesjonalizmy słownikowe, [w:] Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978.
  • Selimski L., Polskie cieśla i cieślica, „Język polski” 1992, (LXXII), nr 1.
  • Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski do 1939 roku, Warszawa–Łódź 1995.
  • Skorupska‑Raczyńska E., Progresywne zapożyczenia pochodzenia łacińskiego w pol- szczyźnie XIX wieku, Gorzów Wielkopolski 2000.
  • Skuza Z. A., Ginące zawody w Polsce, Warszawa 2006.
  • Stadtmüller K., Słownictwo rzemieślnicze, cz. 1, Dział drzewny: ciesielstwo, stolar- stwo, bednarstwo, kołodziejstwo, tokarstwo drzewne i snycerstwo, Kraków 1925.
  • Święcicka M., Z badań nad współczesną frazeologią rzemieślniczą, „Studia Poloni‑ styczne” 1986/87, XIV‑XVI.
  • Tłoczek I., Polskie budownictwo drewniane, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1980.
  • Tłoczek I., Polskie snycerstwo, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1980.
  • Urbańczyk S., Słowniki i encyklopedie. Ich rodzaje i użyteczność, Kraków–Katowice 1991.
  • Walczak B., Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław 1999.
  • Wiśniewska H., Cechy regionalne rzemieślników przemyskich (XVII-XVIII w.), „Rocz‑ nik Przemyski” 1983, XXII/XXIII.
  • Wiśniewska H., Kultura językowa rzemieślników przemyskich w XVII wieku, „Rocznik Przemyski” 1986, XXIV/XXV.
  • Wiśniewska H., Porządek cechowy a „wyrządzanie nieuczciwości” przez mistrzów rzemieślników w Przemyślu (XVII-XVIIIw.), „Rocznik Przemyski” 2004, t. XL, z. 3.
  • Wiśniewska H., Trybować, trybowny i trybówka – zapomniane nazwy kary cechowej w Przemyślu (XVII w), [w:] Język polski. Współczesność. Historia, t. IV, red. W. Książek‑‑Bryłowa, H. Duda, Lublin 2003.
  • Wysoczański W., Nazwy zawodów i zajęć w porównaniach (na materiale frazeologii i paremiologii), [w:] Wyraz i zdanie w językach słowiańskich, t. 5, Opis, konfrontacja, przekład, red. M. Sarnowski, W. Wysoczański, Wrocław 2005.
  • Zajda A., O kilku staropolskich nazwach rzemieślników i ich historii w języku polskim, [w:] Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, red. R. Przybylska, J. Kąś, Sikora K., Kraków 2010.
  • Zajda A., Z historii polskiego słownictwa rzemieślniczego. Nazwy narzędzi stolarskich w kilku tekstach z okresu od początku XVII do początku XX wieku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze” 1999, MCCXXVI, z. 119.
  • Z dziejów rzemiosła warszawskiego, red. B. Grochulska, W. Pruss, Warszawa 1983.
  • Żak‑Święcicka M., Charakterystyka słownictwa zawodowego rzemieślników, „Poradnik Językowy” 1984, z. 5.
  • Żurawska T., Paradne pojazdy w Polsce XVI-XVIII wieku, Warszawa–Kraków 1989.
  • Żurawska T., Polskie powozy, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982.
  • Żurawska‑Chaszczewska J., Słownictwo rzemiosł skórzanych w polszczyźnie historycznej, Gorzów Wielkopolski 2014.
  • Żurawski J., Wpływy niemieckie we współczesnej gwarze szewskiej, „Poradnik Języ‑ kowy, 1982, z. 1.
  • Kuroń H., Słownik rzemieślniczy, Warszawa 1963.
  • Olgierda Budrewicza słownik warszawski. Historia, ludzie, fakty, kultura, legendy, obyczaj, Warszawa 2004.
  • Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1900‑1927, t. I‑VIII.
  • Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958‑1969, t. 1‑11.
  • Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 1, red. W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr‑Spławiński, Wrocław 1961.
  • Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 4, red. G. Labuda, Z. Stieber, Wrocław 1970.
  • Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2008, t. I‑IV.
  • Żurawska‑Chaszczewska J., Słownik rzemiosł skórzanych, Gorzów Wielkopolski 2012.
  • Wagner A., Drewno jako niezastąpiony materiał w sztukach plastycznych i rzemiośle artystycznym od starożytności do współczesności, s. 1 [online], http://www.npl.ibles. pl/drewno‑jako‑niezastapiony‑material‑w‑sztukach‑plastycznych‑i‑rzemiosle‑artysty cznym‑od‑starozytnosci.
  • http://wioryleca.pl/oferta/.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-05e184c3-6587-44d9-8878-bf989519d546
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.