Specyfika polskich językoznawczych slawistycznych badań diachronicznych ostatniego sześćdziesięciolecia

• Authors: Popowska-Taborska Hanna , Siatkowski Janusz

Title variants

EN

The nature of diachronic studies in Polish Slavic linguistics during the last six decades

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Specyfiką tych czasów były zaplanowane na wiele lat duże zespołowe zamierzenia badawcze, w wyniku których odbywała się wielka archiwizacja słowiańskich materiałów językowych. Materiały te, utrwalone w różnorakich formach (atlasów i słowników dialektalnych, słowników dotyczących historii języka, monografii gwarowych i historyczno-językowych oraz opracowań poszczególnych zabytków) opisywały polski obszar językowy wraz z dialektami innych języków słowiańskich występujących w granicach Rzeczypospolitej. Powiększający się materiał leksykalny sprzyjał dociekaniom komparatystycznym i etymologicznym, kontynuowano też językoznawcze dociekania nad przeszłością językową Słowian oraz poświęcono wiele uwagi wzajemnym kontaktom i oddziaływaniom językowym. Slawistyczne prace dialektologiczne wcześnie przybrały formę międzynarodowej współpracy, wynikiem której jest Ogólnosłowiański atlas językowy [The Slavic Linguistic Atlas (OLA)], Językowy atlas karpacki oraz inne liczne prace o charakterze onomastycznym i słowotwórczym. Uwaga slawistów koncentruje się też na analizie nowej symbiozy będącej wynikiem procesów przesiedleńczych i politycznych. Załączona obszerna Bibliografia wybrana stanowi prezentację powstałych w opisywanym okresie dokonań.

EN

The last decades have witnessed extensive research projects that lasted for many years and have resulted in an impressive archive of Slavic language data. These data, which have been presented in various forms (dialect atlases and dictionaries , historical language dictionaries, dialect monographs and historical and linguistic studies of individual relics) describe the Polish language area as well as the Slavic dialects spoken within the Polish borders. The ever-growing lexical material that has been collected fostered comparative and etymological analyses. It also has enabled researchers to continue the investigation of the linguistic history of the Slavs as well as their mutual contacts and linguistic interactions. Dialectological work on Slavic took the form of international cooperation from early on, and this has resulted in the publication of The Slavic Linguistic Atlas (OLA)], The Carpathian Linguistic Atlas , and many other works in the areas of word formation and onomastics. Moreover, slavicists also investigate a new linguistic symbiosis that arises due to political processes and resettlement. This article is accompanied by an extensive bibliography of selected publications that were written during this period.

Keywords

PL

bibliografia; językoznawstwo historyczne; dialektolgia; diachronia; slawistyka; Polska

• Publisher: Committee on Slavic Studies, Polish Academy of Sciences
• Journal: Rocznik Slawistyczny
• Year: 2013
• Volume: 62
• Pages: 11-37
• Document type: Article

Contributors

author

Popowska-Taborska Hanna

author

Siatkowski Janusz

References

• Altbauer M., Wzajemne wpływy polsko-żydowskie w dziedzinie językowej, wybór i oprac. M. Brzezina, Kraków 2002.
• Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. Wybór artykułów hasłowych oraz wykazy nazwisk wraz z chronologią i geografią, red. A. Cieślikowa, t. 1–, Kraków 2007–.
• Antroponimia słowiańska. Materiały z IX Ogólnopolskiej Konferencji Onomastycznej, Warszawa, 6–8.IX.1994, red. E. Wolnicz-Pawłowska, J. Duma, Warszawa 1996.
• Apokalipsa św. Jana w przekładzie Tomasza ze Zbrudzewa, oprac. i z rękopisu wydała I. Kwilecka, Wrocław 1976.
• Atlas gwar bojkowskich, t. 1–7, oprac. głównie na podstawie zapisów S. Hrabca przez Zespół Instytutu Słowianoznawstwa PAN pod kier. J. Riegera, Wrocław 1980–1991.
• Atlas gwar mazowieckich, t. 1, oprac. H. Horodyska-Gadkowska, A. Strzyżewska-Zaremba; t. 2–10, oprac. A. Kowalska, A. Strzyżewska-Zaremba, Wrocław 1971–1992.
• Atlas gwar polskich, t. 1: K. Dejna, Małopolska; t. 2: K. Dejna, S. Gala, A. Zdaniukiewicz, F. Czyżewski, Mazowsze; t. 3: K. Dejna, S. Gala, Śląsk; t. 4: K. Dejna, Wielkopolska, Kaszuby, Warszawa 1980–2012.
• Atlas języka i kultury ludowej Wielkopolski, t. 1–, red. Z. Sobierajski, J. Burszta, Wrocław 1979–.
• Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, zesz. 1–15, oprac. przez Zespół Zakładu Słowianoznawstwa PAN pod kier. Z. Stiebera, od zesz. 7 pod kier. H. Popowskiej-Taborskiej, Wrocław 1964–1978.
• Babik Z., Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny, Kraków 2001.
• Babik Z., Pojednanie z lasem. W stulecie „argumentu florystycznego” w slawistycznych badaniach etnogenetycznych (1908–2008), Kraków 2008.
• Bajerowa I., Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Wrocław 1964. [wyd. 2., Katowice 2011].
• Bajerowa I., Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. 1: Ortografia, fonologia z fonetyką, morfonologia; t. 2: Fleksja; t. 3: Składnia, synteza, Katowice 1986–2000.
• Bajerowa I., Zarys historii języka polskiego 1939–2000, Warszawa 2003.
• Bąk P., Słownictwo gwary okolic Kramska na tle kultury ludowej, Wrocław 1960.
• Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2 (A–P), Warszawa 2000.
• Bańkowski A., Zmiany morfemiczne w toponimii polskiej, Wrocław 1982.
• Bartnicka-Dąbkowska B., Polskie ludowe nazwy grzybów, Wrocław 1964.
• Basaj M., Bohemizmy w języku pism Marcina Krowickiego, Wrocław 1966.
• Basaj M., Siatkowski J., Bohemizmy w języku polskim. Słownik, Warszawa 2006.
• Basara A., Basara J., Opisy fonologiczne polskich punktów „Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego”, zesz. 2: Małopolska, Wrocław 1983.
• Bednarczuk L., Językowy obraz Wielkiego Księstwa Litewskiego. Millennium Lithuaniae MIX–MMIX, Kraków 2010.
• Bednarczuk L., Stosunki językowe na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kraków 1999.
• Bednarczuk L., Związki i paralele fonetyczne języków słowiańskich, Warszawa 2007.
• Belcarzowa E., Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, cz. 1–4, Wrocław 1981–2001.
• Belcarzowa E., Niektóre osobliwości leksykalne Biblii tzw. Leopolity, Wrocław 1989.
• Belcarzowa E., Polskie i czeskie źródła przekładu Biblii Leopolity, Kraków 2006.
• Bibliografia onomastyki polskiej, t. 1 (1925–1958), oprac. W. Taszycki, A. Turasiewicz, Kraków 1960; t. 2 (1959–1970), oprac. W. Taszycki, A. Turasiewicz, Kraków 1972; t. 3 (1971–1980), oprac. K. Rymut, Kraków 1983; t. 4 (1981–1990), oprac. R. Przybytek, K. Rymut, Kraków 1992; t. 5 (1991–2000), oprac. R. Przybytek, K. Rymut, Kraków 2001.
• Biolik M., Hydronimia dorzecza Pregoły z terenu Polski, Olsztyn 1987.
• Biolik M., Toponimia byłego powiatu ostródzkiego. Nazwy miejscowe, Gdańsk 1992.
• Borek H., Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Opole 1988.
• Borek H., Język Adama Gdaciusa. Przyczynek do dziejów polszczyzny śląskiej, Wrocław 1962.
• Borek H., Zachodniosłowiańskie nazwy toponimiczne z formantem -ьn-, Wrocław 1968.
• Boryś W., Budowa słowotwórcza rzeczowników w tekstach czakawskich XV i XVI w., Wrocław 1969.
• Boryś W., Czakawskie studia leksykalne. Dziedzictwo prasłowiańskie w słownictwie czakawskim, Warszawa 1999.
• Boryś W., Czakawskie studia leksykalne. Dziedzictwo prasłowiańskie w słownictwie czakawskim, Warszawa 1999. [przekł.: Čakavske leksičke studije : praslavensko naslijeđe u čakavskome leksičkom fondu, Zagreb 2007].
• Boryś W., Etymologie słowiańskie i polskie. Wybór studiów z okazji 45-lecia pracy naukowej, Warszawa 2007.
• Boryś W., Popowska-Taborska H., Słownik etymologiczny kaszubszczyzny, t. 1–6, Warszawa 1994–2010.
• Boryś W., Prefiksacja imienna w językach słowiańskich, Wrocław 1975.
• Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
• Brasławszczyzna. Pamięć i współczesność, t. 2: Słownictwo dwujęzycznych mieszkańców rejonu (Słownik brasławski), red. E. Smułkowa, Warszawa 2009.
• Breza E., Nazwiska Pomorzan. Pochodzenie i zmiany, t. 1–3, Gdańsk 2000–2004.
• Breza E., Pochodzenie przydomków szlachty pomorskiej, Gdańsk 1986.
• Brodowska-Honowska M., Słowotwórstwo przymiotnika w języku staro-cerkiewno-słowiańskim, Wrocław 1960.
• Brulion przekładu Biblii pióra Tomasza ze Zbrudzewa, cz. 2: Księgi: Liczb, Powtórzonego prawa, Pieśni nad pieśniami, z rękopisu oprac. i wydała I. Kwilecka, Wrocław 1995.
• Brulion przekładu pierwszych trzech ksiąg Biblii pióra Tomasza ze Zbrudzewa czyli tzw. mamotrept gnieźnieński, z rękopisu oprac. i wydała I. Kwilecka, Wrocław 1971.
• Brzezina M., Polszczyzna Niemców, Warszawa : Kraków 1989.
• Brzezina M., Polszczyzna Żydów, Warszawa : Kraków 1986.
• Brzeziński W., Słownictwo krajniackie. Słownik gwary wsi Podróżna w Złotowskiem, t. 1–5, Wrocław 1982–2009.
• Bubak J., Księga naszych imion, Wrocław 1993.
• Bubak J., Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków 1986.
• Budziszewska W., Słowiańskie słownictwo dotyczące przyrody żywej, Wrocław 1965.
• Budziszewska W., Zapożyczenia słowiańskie w dialektach nowogreckich, Warszawa 1991.
• Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, wydali W. Rzepka, W. Wydra, wstęp M. Adamczyk, Warszawa 2008.
• Cechosz I., Polska gwara Oleszkowiec na Podolu. Fleksja imienna i werbalna, Kraków 2001.
• Cechosz-Felczyk I., Słownictwo gwary Oleszkowiec i Hreczan (Greczan) na Podolu, Kraków 2004.
• Chrestomatia staropolska: teksty do roku 1543, wybór i oprac. W. Wydra, W. R. Rzepka, Wrocław 1984 [następne wyd. 1995, 2004].
• Cieślikowa A., Derywacja paradygmatyczna w staropolskiej antroponimii, Kraków 1991.
• Cieślikowa A., Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe. Proces onimizacji, Wrocław 1990.
• Cyran W., Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich, Łódź : Wrocław 1977.
• Czopek B., Nazwy miejscowe dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej (w granicach dzisiejszego państwa polskiego), Wrocław 1988.
• Czopek-Kopciuch B., Adaptacje niemieckich nazw miejscowych w języku polskim, Kraków 1995.
• Czopek-Kopciuch B., Nazwiska polskie w Zagłębiu Ruhry, Kraków 2004.
• Czyżewski F., Atlas gwar polskich i ukraińskich okolic Włodawy, Lublin 1986.
• Dacewicz L., Antroponimia Białegostoku w XVII–XVIII wieku, Białystok 2001.
• Deboveanu E., Polska gwara górali bukowińskich w Rumunii, przekł. i przyg. wersji pol. S. Gogolewski, Wrocław 1971.
• Decyk-Zięba W., Nazewnictwo wschodniosłowiańskie w języku polskim XVI i początku XVII wieku, Warszawa 2004.
• Dejna K., Atlas gwarowy województwa kieleckiego, zesz. 1–5, Łódź 1962–1968.
• Dejna K., Atlas polskich innowacji dialektalnych, Warszawa : Łódź 1981 [wyd. 2., Warszawa : Łódź 1994].
• Dejna K., Gwary ukraińskie Tarnopolszczyzny, Wrocław 1957.
• Dejna K., Polsko-laskie pogranicze językowe na terenie Polski, cz. 1: Atlas; cz. 2: [Tekst], Łódź 1951–1953.
• Dejna K., Słownictwo ludowe z terenów województw kieleckiego i łódzkiego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. 20–31 (1974–1985).
• Dejna K., Słownik gwary czeskiej mieszkańców Kucowa, Wrocław 1990.
• Deptuchowa E., Odpowiedniki łacińskiego passivum w psałterzach staropolskich, Wrocław 1985.
• Długosz-Kurczabowa K., Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa 2008.
• Duma J., Nazwy rzek lewobrzeżnego Mazowsza (z całym dorzeczem Pilicy), Warszawa 1999.
• Duma J., Nazwy wodne w dorzeczu Warty od Prosny po ujście do Odry (z wyłączeniem dorzecza Noteci), cz. 1: Nazwy rzek; cz. 2: Nazwy jezior, Warszawa 2010.
• Dzięgiel E., 2001, Polska gwara wsi Zielonej na Podolu na tle innych gwar południowokresowych. Fleksja imienna i werbalna, Kraków.
• Dzięgiel E., 2003, Polszczyzna na Ukrainie. Sytuacja językowa w wybranych wsiach chłopskich i szlacheckich, Warszawa.
• Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002.
• Etnogeneza i topogeneza Słowian. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Komisję Slawistyczną przy Oddziale PAN w Poznaniu w dniach 8–9 XII 1978, red. nauk. I. Kwilecka, Poznań 1980.
• Etnolingwistyczne i kulturowe związki Słowian z Germanami, red. nauk. I. Kwilecka, Wrocław 1987.
• Falińska B., Leksyka dotycząca hodowli na mapach „Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego”, cz. 1: Substantiva; cz. 2: Verba i adiectiva, Białystok 2001.
• Falińska B., Polskie słownictwo tkackie na tle słowiańskim, t. 1: Słownik polskich gwarowych nazw tkackich, Wrocław 1974.
• Feleszko K., Bukowina moja miłość, t. 2: Słownik, Warszawa 2003.
• Friedelówna T., Ewangeliarz ławryszewski. Monografia zabytku, Wrocław 1974.
• Furdal A., Mazowieckie dyspalatalizacje spółgłosek wargowych miękkich, Wrocław 1955.
• Furdal A., O przyczynach zmian głosowych w języku polskim, Wrocław 1964.
• Gala S., Polskie nazwy osobowe z podstawowym -l-/-ł- w części sufiksalnej, wyd. 2., Łódź 1992.
• Geller E., Jidysz. Język Żydów polskich, Warszawa 1994.
• Gieysztor A., Mitologia Słowian, wyd. 3., zmien., rozszerz., Warszawa 2006.
• Gogolewski S., Polska gwara trójjęzycznej wsi Kaczyki w Rumunii, Wrocław 1972.
• Gołąb P., Gwara Schodni i okolicy, Wrocław 1955.
• Gołąb Z., The Origins of the Slavs. A Linguist’s View, Ohio 1992, [przekł.: O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, przekł. M. Wojtyła-Świerzowska, Kraków 2004].
• Gołębiowska T., Antroponimia Orawy, Kraków 1971.
• Gołębiowska T., Terenowe nazwy orawskie, Kraków 1964.
• Górnowicz H., Dialekt malborski, t. 2: Słownik, zesz. 1–2, Gdańsk 1973–1974.
• Górnowicz H., Studia nad rodowymi nazwami miejscowymi w języku polskim na tle innych języków słowiańskich. Synteza, Gdańsk 1968.
• Grek-Pabisowa I., Maryniakowa I., Słownik gwary starowierców mieszkających w Polsce, Wrocław 1980.
• Grek-Pabisowa I., Ostrówka M., Biesiadowska-Magdziarz B., Język polski na Białorusi Radzieckiej w okresie międzywojennym. Polszczyzna mówiona, Warszawa 2008.
• Grek-Pabisowa I., Ostrówka M., Biesiadowska-Magdziarz B., Język polski na Białorusi Radzieckiej w okresie międzywojennym. Polszczyzna pisana, Warszawa 2008.
• Grek-Pabisowa I., Rosyjska gwara starowierców w województwach olsztyńskim i białostockim, Wrocław 1968.
• Grek-Pabisowa I., Staroobrzędowcy. Szkice z historii, języka, obyczajów. Wybór prac z okazji 45-lecia pracy naukowej, Warszawa 1999.
• Grek-Pabisowa I., Współczesne gwary polskie na Litwie i Białorusi. Fonetyka, Warszawa 2002.
• Greń Z., Krasowska H., Słownik górali polskich na Bukowinie, Warszawa 2008.
• Greń Z., Śląsk Cieszyński. Dziedzictwo językowe, Warszawa 2000.
• Gruchmanowa M., Gwary Kramsk, Podmokli i Dąbrówki w województwie zielonogórskim, Zielona Góra 1969.
• Gwary dziś, red. J. Sierociuk,1–6, Poznań 2001–.
• Handke K., Budowa morfologiczna i funkcje compositów polskich (z uwzględnieniem innych języków zachodniosłowiańskich), Wrocław 1976.
• Handke K., Polskie nazewnictwo miejskie, Warszawa 1992.
• Handke K., Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy, Wrocław 1970.
• Handke K., Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy, Wrocław 1970.
• Handke K., Słownik nazewnictwa Warszawy, Warszawa 1998.
• HE 1: Gewässernamen im Flußgebiet der unteren Weichsel (Nazwy wodne dorzecza dolnej Wisły), Bearbeitet von Hubert Górnowicz, Stuttgart 1985.
• HE10: Bilut E., Gewässernamen im Flußgebiet des Westlichen Bug (Nazwy wodne dorzecza Bugu), Stuttgart 1995.
• HE11: Biolik M., Die Namen der fließenden Gewässer im Flußgebiet des Pregel (Nazwy wód płynących dorzecza Pregoły), Stuttgart 1996.
• HE12: Rymut K., Rechte Zuflüsse zur Weichsel zwischen Soła und Dunajec (Nazwy wodne prawobrzeżnych dopływów Wisły między Sołą a Dunajcem), Stuttgart 1996.
• HE13: Rymut K., Majtán M., Gewässernamen im Flußgebiet des Dunajec (Nazwy wodne dorzecza Dunajca), Stuttgart 1998.
• HE14: Duma J., Gewässernamen im linken Zuflußgebiet der Weichsel zwieschen Pilica und Brda (Nazwy wodne w zlewisku lewych dopływów Wisły od Pilicy po ujście Brdy), Stuttgart 1999.
• HE15: Rymut K., Gewässernamen im rechten Zuflußgebiet der Weichsel zwischen Dunajec und Wisłok (Nazwy prawobrzeżnych dopływów Wisły między Dunajcem a Wisłokiem), Stuttgart 2000.
• HE16: Rymut K., Gewässernamen im linken Zuflußgebiet der Weichsel zwischen Przemsza und Pilica (Nazwy lewobrzeżnych dopływów Wisły od Przemszy do Pilicy), Stuttgart 2001.
• HE17–18: Rieger J., Gewässernamen im Flußgebiet des San (Nazwy wodne dorzecza Sanu), Teil 1–2, Stuttgart 2003–2004.
• HE19–20: Biolik M., Gewässernamen im Flußgebiet der Narew von der Quelle bis zur Einmündung der Biebrza (Nazwy wodne dorzecza Narwi od źródeł do ujścia Biebrzy), Teil 1–2, Stuttgart 2005.
• HE2: Rzetelska-Feleszko E., Die Zuflüsse zur Ostsee von der Weichselmündung bis zur Persante (Dopływy Bałtyku od ujścia Wisły do Parsęty), Stuttgart 1987.
• HE3: Rieger J., Gewässernamen im Flußgebiet des Wisłok (Nazwy wodne dorzecza Wisłoka), Stuttgart 1988.
• HE4: Duma J., Zuflüsse zur unteren Oder und zur Ostsee bis zur Persante (Nazwy dopływów dolnej Odry oraz Bałtyku po ujście Parsęty), Stuttgart 1988.
• HE5: Biolik M., Zuflüsse zur Ostsee zwischen unterer Weichsel und Pregel (Nazwy wodne dopływów Bałtyku między dolną Wisła i Pregołą), Stuttgart 1989.
• HE6: Mól H., Gewässernamen im Flußgebiet des Wieprz (Hydronimia dorzecza Wieprza), Stuttgart 1990.
• HE7: Belchnerowska A., Die Namen der stehenden Gewässer im Zuflußgebiet der Ostsee zwischen unterer Oder und unterer Weichsel (Nazwy jezior w dorzeczu Bałtyku między dolną Odrą i dolną Wisłą), Stuttgart 1991.
• HE8: Biolik M., Die Namen der stehenden Gewässer im Zuflußgebiet des Pregel und im Einzugsbereich der Zuflüsse zur Ostsee zwischen Pregel und Memel (Nazwy wód stojących dorzecza Pregoły i dopływów Bałtyku między Pregołą a Niemnem), Stuttgart 1993.
• HE9: Rymut K., Gewässernamen im Flußgebiet der Weichsel von der Quelle bis zu Soła und Przemsza (Nazwy wodne dorzecza górnej Wisły od źródeł do Soły i Przemszy), Stuttgart 1993.
• Herniczek-Morozowa W., Terminologia polskiego pasterstwa górskiego, cz. 1–3, Wrocław 1975–1976.
• Historia i współczesność języka polskiego na Kresach Wschodnich, red. I. Grek-Pabisowa, Warszawa 1997.
• Hrabec S., Elementy kresowe w języku niektórych pisarzy XVI i XVII wieku, Toruń 1949.
• Hrabec S., Nazwy geograficzne Huculszczyzny, Kraków 1950.
• Hydronimia Odry. Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, red. H. Borek, Opole 1983.
• Hydronimia Wisły, cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym, red. P. Zwoliński, Warszawa 1965.
• Hydronymia Europaea, t. 1–18, hrsg. v. W. B. Schmid, Stuttgart 1985–2004 [z udziałem onomastów polskich].
• Indeks a tergo do Słownika staropolskich nazw osobowych, red. A. Cieślik, M. Malec, Kraków 1993.
• Jakubowicz M., Drogi słów na przestrzeni wieków. Zarys słownika motywacji semantycznych na materiałach przymiotników słowiańskich odziedziczonych z prasłowiańszczyzny, Warszawa 2010.
• Jakus-Borkowa E., Nowik K., Nazwy miejscowości w Polsce. Układ a tergo, Opole 2010.
• Jankowiak L., Prasłowiańskie dziedzictwo leksykalne we współczesnej polszczyźnie (na podstawie „Słownika Prasłowiańskiego” t. 1–7), Warszawa 1997.
• Jankowiak L., Słownictwo medyczne Stefana Falimirza, t. 1: Początki polskiej renesansowej terminologii medycznej; t. 2: Słownik, Warszawa 2005–2006.
• Jankowiak M., Barszczewska N., Dialektologia białoruska, Warszawa 2012.
• Jankowiak M., Gwary białoruskie na Łotwie w rejonie krasławskim. Studium socjolingwistyczne, Warszawa 2009.
• Janowska A., Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie, Katowice 1999.
• Jeżowa M., Dawne słowiańskie dialekty Meklemburgii w świetle nazw miejscowych i osobowych, cz. 1: Fonetyka; cz. 2: Słowotwórstwo, Wrocław 1961–1962.
• Jeżowa M., Sufiks -ika w językach słowiańskich, Wrocław 1975.
• Jeżowa M., Z problemów tak zwanej trzeciej palatalizacji tylnojęzykowych w językach słowiańskich, Wrocław 1968.
• Język mniejszości w otoczeniu obcym, red. J. Rieger, Warszawa 2002.
• Język polski dawnych Kresów Wschodnich, red. J. Rieger (E. Dzięgiel, K. Czarnecka, D. A. Kowalska), t. 1–5, Warszawa 1996–2012.
• Język polski na Kowieńszczyźnie. Historia. Sytuacja socjolingwistyczna. Cechy językowe. Teksty, red. H. Karaś, Warszawa : Wilno 2001.
• Język polski na Ukrainie w końcu XX wieku, red. J. Rieger, I. Cechosz-Felczyk, E. Dzięgiel, t. 1–2, Warszawa 2002, 2007.
• Jurkowski M., Ukraińska terminologia hydrograficzna, Wrocław 1971.
• Kaleta Z., Ewolucja nazwisk słowiańskich. Studium teoretyczno-porównawcze, Kraków 1991.
• Kamińska M., Gwary Polski centralnej, Wrocław 1968.
• Karaś H., Gwary polskie na Kowieńszczyźnie, Warszawa : Puńsk 2002
• Karaś H., Rusycyzmy słownikowe w polszczyźnie okresu zaborów, Warszawa 1996.
• Karaś M., Nazwy miejscowe typu Podgóra, Zalas w języku polskim i w innych językach słowiańskich, Wrocław 1955.
• Karpluk M., 2001, Słownik staropolskiej terminologii chrześcijańskiej, Kraków.
• Karpluk M., Słowiańskie imiona kobiece, Wrocław 1961.
• Karpluk M., Słownik staropolskiej terminologii chrześcijańskiej, Kraków 2001.
• Kąś J., Interferencja leksykalna słownictwa gwarowego i ogólnopolskiego (na przykładzie gwar orawskich), Kraków 1994.
• Kąś J., Słownik gwary orawskiej, t. 1–2, wyd. 2., Kraków 2011.
• Kędelska E., Studia nad łacińsko-polską leksykografią drugiej połowy XVI wieku, Warszawa 1995.
• Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, cz. 1: Doba staropolska: od czasów najdawniejszych do początków XVI wieku; cz. 2: Doba średniopolska: od początków XVI wieku do ósmego dziesięciolecia XVIII wieku; cz. 3: Doba nowopolska: od ósmego dziesięciolecia XVIII wieku do r. 1939, Warszawa 1961–1972.
• Kleszczowa, K., Staropolskie kategorie słowotwórcze i ich perspektywiczna ewolucja. Rzeczowniki, Katowice 1998.
• Klimek Z., Język polski w rozmówkach polsko-niemieckich „Książeczek polskich” z r. 1539, Wrocław 1978.
• Kochman S., Polsko-rosyjskie kontakty językowe w zakresie słownictwa w XVIII wieku, Wrocław 1967.
• Kochman S., Polsko-rosyjskie stosunki językowe od XVI do XVIII w. Słownictwo, Opole 1975.
• Kondratiuk M., Elementy bałtyckie w toponimii i mikrotoponimii regionu białostockiego, Wrocław 1985.
• Kontakty językowe na pograniczu wschodnim. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi Riegerowi, red. E. Wolnicz-Pawłowska, W. Szulowska, Warszawa 2000.
• Kopertowska D., Nazwy miejscowe województwa radomskiego. Nazwy miast i wsi, nazwy części miast i wsi oraz nazwy osiedli mieszkaniowych, placów, alei i ulic, Kielce 1994.
• Kopertowska D., Nazwy osobowe mieszkańców podkieleckich wsi (1565–1694), Kraków 1988.
• Koseska V., Bułgarskie słownictwo meteorologiczne na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław 1972.
• Kowalik-Kaleta Z., Historia nazwisk polskich na tle społecznym i obyczajowym (XII–XV w.), t. 1, Warszawa 2007.
• Kowalik-Kaleta Z., Staropolskie nazwy osobowe motywowane przez nazwy miejscowe, Wrocław 1981.
• Kowalska A., Apelatywne nazwy miejsc w dialektach polskich. Derywacja sufiksalna, Poznań 2011.
• Kowalska A., Podziały językowe Mazowsza na tle podziałów pozajęzykowych, Warszawa 1991.
• Kowalska A., Studia nad dialektem mazowieckim, Warszawa 2001.
• Kowalska A., Zróżnicowanie słowotwórcze gwar Mazowsza i Podlasia. Rzeczownik, t. 1: Atlas, cz. 1: Mapy 1–100, cz. 2: Wykazy i komentarze do map 1–100; t. 2: Atlas, cz. 1: Mapy 101–200, cz. 2: Wykazy i komentarze do map 101–200, Wrocław 1975–1979.
• Krasowska H., Górale polscy na Bukowinie Karpackiej. Studium socjolingwistyczne i leksykalne, Warszawa 2006.
• Kreja B., Księga nazwisk Ziemi Gdańskiej, Gdańsk 1998.
• Kreja B., Słowotwórstwo polskie na tle słowiańskim. Studia, Gdańsk 1999.
• Kreja B., Słowotwórstwo rzeczowników ekspresywnych w języku polskim. Formacje na -ik, -k, -isko i -ina, Gdańsk 1969.
• Kreja B., Studia z polskiego słowotwórstwa, Gdańsk 1996.
• Kreja B., Wyrazy i wyrażenia. Studia i szkice z historii języka, ze słowotwórstwa i kultury języka, Gdańsk 2002.
• Krupianka A., Czasowniki z przedrostkami przestrzennymi w polszczyźnie XVIII wieku, Warszawa 1979.
• Krupianka A., Formacje czasownikowe z przedrostkiem o- (ob-) w języku polskim, Toruń 1969.
• Kubok B., Dawne słownictwo gwar cieszyńskich w świetle kontaktów językowych, Warszawa 2011.
• Kucała M., Porównawczy słownik trzech wsi małopolskich, Wrocław 1957.
• Kucała M., Rodzaj gramatyczny w historii polszczyzny, Wrocław 1978.
• Kurkowska H., Budowa słowotwórcza przymiotników polskich, Wrocław 1954.
• Kurzowa Z., Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI–XX w., Warszawa : Kraków 1993. [przedruk: Kraków 2006].
• Łapicz Cz., Terminologia geograficzna w ruskich gwarach Białostocczyzny na tle wschodniosłowiańskim, Warszawa 1981.
• Laskowski R., Derywacja rzeczowników w dialektach laskich, cz. 1: Abstracta, collectiva, deminutiva, augmentativa; cz. 2: Rzeczowniki z formantem w funkcji przedmiotowej, Wrocław 1966–1971.
• Lehr-Spławiński T., O pochodzeniu i praojczyźnie Słowian, Poznań 1946.
• Łesiów M., Terenowe nazwy własne Lubelszczyzny, Lublin 1972.
• Leszczyński Z., Kierunki zmian w grupach spółgłoskowych typu Sr oraz rS w świetle geografii językowej, Wrocław : Kraków 1978.
• Leszczyński Z., Studia nad polskimi grupami spółgłoskowymi 1. Gwarowe grupy z j na tle polszczyzny ogólnej, Wrocław 1969.
• Lewaszkiewicz T., Słowotwórstwo apelatywnych nazw miejsc w języku górnołużyckim, Wrocław 1988.
• Listy polskie XVI wieku (ze zbiorów Władysława Pociechy, Witolda Taszyckiego i Adama Turasiewicza), t. 1: Listy z lat 1525–1548; t. 2: Listy z lat 1548–1550; t. 3: Listy z lat 1550–1551, red. K. Rymut, Kraków 1998–2004.
• Makarski W., Pogranicze polsko-ruskie do połowy wieku XIV. Studium językowo-etniczne, Lublin 1996.
• Malec M., Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych, Wrocław 1971.
• Malec M., Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych, Wrocław 1971.
• Malec M., Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków 1994.
• Malec M., Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych, Wrocław 1982.
• Malec T., Budowa słowotwórcza rzeczowników i przymiotników w gwarze wsi Rachanie pod Tomaszowem Lubelskim, Wrocław 1976.
• Mały atlas gwar polskich, t. 1–13, oprac. przez Pracownię Atlasu i Słownika Gwar Polskich Zakładu Językoznawstwa PAN w Krakowie pod kier. K. Nitscha, od t. 3. pod kier. M. Karasia i Z. Stamirowskiej, od t. 9. pod kier. M. Karasia, Wrocław 1957–1970.
• Mały atlas językowy województwa gorzowskiego, t. 1, Z. Zagórski, A. Sieradzki, E. Grzelakowa, 1992, t. 2, Z. Zagórski, 1996, Poznań 1992–1996.
• Mały słownik gwar polskich, red. J. Wronicz, Kraków 2009.
• Mały słownik zaginionej polszczyzny, red. nauk. F. Wysocka, Kraków 2003.
• Mańczak W., O pochodzeniu i dialekcie Kaszubów, Gdańsk 2002.
• Mańczak W., Praojczyzna Słowian, Wrocław 1981.
• Mańczak W., Przedhistoryczne migracje Słowian i pochodzenie języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, Kraków 2004.
• Mańczak-Wohlfeld E., Angielskie elementy leksykalne w języku polskim, Kraków 1994.
• Mańczak-Wohlfeld E., Tendencje rozwojowe współczesnych zapożyczeń angielskich w języku polskim, Kraków 1995.
• Maryniakowa I., Słownik dawnej mowy mieszkańców Ciechanowca i okolicznych wsi na Podlasiu, Łomża 2011.
• Mędelska J., Język „Prawdy Wileńskiej”. Północnokresowa polszczyzna kulturalna w początkach sowietyzacji Wilna i Wileńszczyzny, Bydgoszcz 1999.
• Mędelska J., Język polski prasy wileńskiej (1945–1979), T. 2: Lata 1945–1959, Bydgoszcz 2000.
• Mędelska J., Język polskiej prasy wileńskiej (1945–1979), t. 1: Wileńska prasa i jej twórcy na tle nowej sytuacji polityczno-społecznej; t. 2: Lata 1945–1959; t. 3, cz. 1: Lata 1960–1979. Fonetyka, słowotwórstwo, fleksja, składnia; t. 3, cz. 2: Lata 1960–1979. Słownictwo, wyrazy, Bydgoszcz 1999–2004.
• Michow E., Polonizmy i inne wyrazy polskiego pochodzenia w świetle leksykografii bułgarskiej XIX i XX wieku, Kielce 2011.
• Mieczkowska H., Denominalne derywaty czasownikowe o formantach prefiksalno-sufiksalnych w języku polskim i słowackim. Studium kontrastywne, Wrocław 1985.
• Minikowska T., Wyrazy ukraińskie w polszczyźnie literackiej XVI w., Warszawa 1980.
• Mońko-Chotkowska J., Budowa słowotwórcza rzeczowników w Liber chamorum Waleriana Nekandy Trepki, Wrocław 1977.
• Morawski W., Angielskie elementy leksykalne w języku polskich emigrantów w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie, Kraków 1992.
• Moszyńska D., Morfologia zapożyczeń łacińskich i greckich w staropolszczyźnie, Wrocław 1975.
• Moszyński K., Pierwotny zasiąg języka prasłowiańskiego, Wrocław : Kraków 1957.
• Moszyński L., Cerkiewnosłowiańskie tytuły ewangelijne, Warszawa 1990.
• Moszyński L., Die vorchristliche Religion der Slaven im Lichte der slavischen Sprachwissenschaft, Köln : Weimar : Wien 1992.
• Moszyński L., Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie, Poznań 1954.
• Moszyński L., Język kodeksu Zografskiego, cz. 1: Imię nazywające (rzeczownik); cz. 2: Imię określające i zastępcze (przymiotnik, liczebnik, zaimek), Wrocław 1975–1990.
• Moszyński L., Ze studiów nad rękopisem Kodeksu Zografskiego, Wrocław 1961.
• Mrózek R., Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego, Katowice 1984.
• Mrózek R., System mikrotoponimiczny Śląska Cieszyńskiego XVIII wieku, Katowice 1990.
• Nalepa J., Słowiańszczyzna północno-zachodnia. Podstawy jedności i jej rozpad, Poznań 1968.
• Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, t. 1–7, red. K. Rymut; t. 8, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch, Kraków 1996–2007.
• Nieckula F., Nazwy miejscowe z sufiksami -ov-, -in- na obszarze Wielkopolski i Małopolski, Wrocław 1971.
• Nowowiejski B., Zapożyczenia leksykalne z języka niemieckiego w polszczyźnie XIX wieku (na materiale czasopism), Białystok 1996.
• Orłoś T. Z., Polonizmy w czeskim języku literackim, Kraków 1987.
• Orłoś T. Z., Zapożyczenia polskie w słowniku Jungmanna, Wrocław 1967.
• Orzechowska H., Orzeczeniowe formacje w językach południowosłowiańskich, Wrocław 1966.
• Paryl W., Słownik gwary przesiedleńców ze wsi Tuligłowy koło Komarna, przy współpracy M. Mieszczankowskiej, przyg. do druku K. Czarnecka, M. Kłosiewicz-Lepianka pod kier. J. Riegera, Kraków 2004.
• Pastuchowa M., Zmiany semantyczne i strukturalne czasowników odrzeczownikowych, Katowice 2000.
• Pastusiak K., Pogranicze polsko-białorusko-ukraińskie w świetle danych językowych i etnograficznych na podstawie nazw roślin, Warszawa 2007.
• Pawłowski E., Nazwy terenowe ziemi sądeckiej, Wrocław 1984.
• Pawłowski E., Nazwy wodne Sądecczyzny, oprac. A. Spólnik, L. Wajda-Adamczykowa, Kraków 1996.
• Pelcowa H., Słownik gwar Lubelszczyzny, t. 1: Rolnictwo. Narzędzia rolnicze, prace polowe, zbiór i obróbka zbóż, Lublin 2012.
• Pepłowski F., Odczasownikowe nazwy wykonawców czynności w polszczyźnie XVI wieku, Wrocław 1974.
• Perczyńska N., Wybrane cechy składniowo-stylistyczne polszczyzny mówionej (na materiale gwary półnonocnomazowieckiej wsi Szczutowo i okolic), Wrocław 1975.
• Persowski F., Studia nad pograniczem polsko-ruskim w X–XI wieku, Wrocław 1962.
• Perykopy wielkopostne w przekładzie Tomasza Łysego ze Zbrudzewa, oprac. I. Kwilecka, Wrocław 1967.
• Pisarkowa K., Historia składni języka polskiego, Wrocław 1984.
• Pluskota T., Nazwy miejscowe ziem ruskich Rzeczypospolitej XVI–XVIII w. Toponimia Ukrainy i pogranicza polsko-ukraińskiego, Bydgoszcz 1998.
• Polański K., Morfologia zapożyczeń niemieckich w języku połabskim, Kraków 1962.
• Polański K., Słownik etymologiczny języka Drzewian połabskich, t. 1–6 (t. 1 wspólnie z T. Lehr-Spławińskim), Wrocław : Warszawa 1971–1994.
• Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa : Kraków 1998.
• Polszczyzna regionalna Pomorza. Zbiór studiów, red. K. Handke, t. 1, Wejherowo; t. 2–3, Wrocław; t. 4, Wejherowo; t. 5–8, Warszawa 1986–1998.
• Pomianowska W., Klasyfikacja rzeczowników odrzeczownikowych. Studium ze słowotwórstwa i geografii lingwistycznej, Wrocław 1963.
• Pomorskie Monografie Toponomastyczne, 1974–, t. 1–15–, Gdańsk : Wrocław.
• Popowska-Taborska H., Boryś W., Leksyka kaszubska na tle słowiańskim, Warszawa 1996.
• Popowska-Taborska H., Dawne pogranicze językowe polsko-dolnołużyckie (w świetle danych toponomastycznych), Wrocław 1965.
• Popowska-Taborska H., Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991 [wyd. 2. Warszawa 1993; przekł.: Zgodnja zgodovina Slovanov v luči njihovega jezika, prev. K. Kenda-Jeż, Ljubljana 2005].
• Popowska-Taborska H., Z dawnych podziałów Słowiańszczyzny. Słowiańska alternacja (j)e- : o-, Wrocław 1984.
• Popowska-Taborska H., Z językowych dziejów Słowiańszczyzny, Warszawa 2004.
• Pospiszylowa A., Toponimia południowej Warmii. Nazwy terenowe, Olsztyn 1990.
• Praojczyzna Słowian. Zbiór wypowiedzi, red. W. Mańczak, Kraków 2001.
• Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, red. J. Rusek, W. Boryś, Warszawa 1998.
• Puzynina J., „Thesaurus” Grzegorza Knapiusza. Siedemnastowieczny warsztat pracy nad językiem polskim, Wrocław 1961.
• Puzynina J., Korpysz T., Internetowy słownik języka Cypriana Norwida, Pracownia Słownika Języka Norwida, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2009. [http://www.slownikjezykanorwida.uw.edu.pl]
• Rak M., Słownik frazeologiczny gwary Dębna w Górach Świętokrzyskich, Kraków 2005.
• Raszewska-Żurek B., Kształtowanie się nazwisk równych imionom w Polsce (wiek XIII–XVI), Warszawa 2006.
• Reczek J., Bohemizmy leksykalne w języku polskim do końca XV wieku. Wybrane zagadnienia, Wrocław 1968.
• Reczek J., Najstarsze słowiańsko-irańskie stosunki językowe, Kraków 1985.
• Reczek S., Podręczny słownik dawnej polszczyzny, cz. 1: Staropolsko-nowopolska; cz. 2: Nowopolsko-staropolska, Wrocław 1968.
• Reczkowa B., Wyrazy pochodzenia francuskiego w gwarach polskich, Wrocław 1982.
• Reichan J., Małopolskie gwary jednonosówkowe, cz. 1–2, Wrocław 1980.
• Reichan J., Zmiany we fleksji rzeczowników męskich zakończonych pierwotnie na spółgłoski wargowe palatalne w języku polskim na tle słowiańskim, Wrocław 1975.
• Rembiszewska D. K., Dynamika rozwoju gwary Knyszyna i okolic na Podlasiu w XX wieku, Warszawa 2006.
• Rembiszewska D. K., Słownik dialektu knyszyńskiego Czesława Kudzinowskiego, Łomża 2007.
• Rieger J., A Lexical Atlas of the Hutsul Dialects of the Ukrainian Language, Warszawa 1997.
• Rieger J., Nazwy wodne dorzecza Sanu, Wrocław 1969.
• Rieger J., Rutkowska K., Masojć I., Słownictwo polszczyzny gwarowej na Litwie, Warszawa 2006.
• Rieger J., Słownictwo i nazewnictwo łemkowskie, Warszawa 1995.
• Rieger J., Słownictwo i nazewnictwo łemkowskie, Warszawa 1995.
• Rieger J., Wolnicz-Pawłowska E., Nazwy rzeczne w dorzeczu Warty, Wrocław 1975.
• Rieger J., Z dziejów języka rosyjskiego, Warszawa 1989 [wyd. 2., uzup., Warszawa 1998].
• Rospond S., Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław 1957.
• Rospond S., Słowiańskie nazwy miejscowe z sufiksem -ьsk-, Wrocław 1969.
• Rospond S., Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984.
• Rospond S., Słownik nazwisk śląskich, t. 1–2 (A–K), Wrocław 1967, 1973.
• Rospond S., Stratygrafia słowiańskich nazw miejscowych. Próbny atlas toponomastyczny, t. 1: Formacje na -itjo-; t. 2: Formacje na -ьsk-. Formacje na -ьn-, Wrocław 1979.
• Rozwadowski J., Studia nad nazwami wód słowiańskich, Kraków 1948.
• Rudnicki M., Prasłowiańszczyzna – Lechia – Polska, t. 1: Wyłonienie się̨ Słowian spośród ludów indoeuropejskich i ich pierwotne siedziby; t. 2: Wspólnota słowiańska. Wspólnota lechicko-polska, Poznań 1959, 1961.
• Rudnik-Karwatowa Z., Formacje iteratywne w języku staroruskim XI–XVII wieku, Wrocław 1982.
• Rusek J., Dzieje nazw zawodów w językach słowiańskich, Warszawa 1996.
• Rusek J., Studia z historii słownictwa bułgarskiego, Wrocław 1984.
• Rybicka-Nowacka H., Rzeczowniki zapożyczone z łaciny w języku polskim XVII wieku (na materiale literatury pamiętnikarskiej), Wrocław 1973.
• Rykiel-Kempf B., Budowa słowotwórcza nazw zbiorowych w języku polskim XVII wieku, Wrocław 1985.
• Rymut K., Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. 1–2, Kraków 1999–2001.
• Rymut K., Nazwy miast Polski, Wrocław 1980, (wyd. 2, 1987).
• Rymut K., Nazwy miejscowe północnej części dawnego województwa krakowskiego, Wrocław 1967.
• Rymut K., Patronimiczne nazwy miejscowe w Małopolsce, Wrocław 1971.
• Rytter G., Wschodniosłowiańskie zapożyczenia leksykalne w polszczyźnie XVII wieku, Łódź 1992.
• Rzetelska-Feleszko E., Dawne słowiańskie dialekty województwa koszalińskiego. Najstarsze zmiany fonetyczne, Wrocław 1973.
• Rzetelska-Feleszko E., Duma J., Dawne słowiańskie nazwy miejscowe Pomorza środkowego, Wrocław 1985.
• Rzetelska-Feleszko E., Duma J., Dawne słowiańskie nazwy miejscowe Pomorza Szczecińskiego, Warszawa 1991.
• Rzetelska-Feleszko E., Duma J., Językowa przeszłość Pomorza Zachodniego na podstawie nazw miejscowych, Warszawa 1996.
• Rzetelska-Feleszko E., Duma J., Nazwy rzeczne Pomorza między dolną Wisłą a dolną Odrą, Wrocław 1977.
• Rzetelska-Feleszko E., Duma J., Nazwy terenowe Pomorza Zachodniego zawierające elementy słowiańskie, t. 1: A–O, Warszawa 2008.
• Rzetelska-Feleszko E., Rozwój i zmiany toponimicznego formantu -ica na obszarze zachodniosłowiańskim, Wrocław 1978.
• Safarewiczowa H., Nazwy miejscowe typu Mroczkowizna, Klimontowszczyzna, Wrocław 1956.
• Sarnowska-Giefing I., Od onimu do gatunku tekstu. Nazewnictwo w satyrze polskiej do 1820 roku, Poznań 2003.
• Sędzik W., Prasłowiańska terminologia rolnicza. Rośliny uprawne, użytki rolne, Wrocław 1977.
• Siatkowska E., Rodzina języków zachodniosłowiańskich. Zarys historyczny, Warszawa 1992.
• Siatkowska E., Studia łużycoznawcze, Warszawa 2000.
• Siatkowski J., Bohemizmy fonetyczne w języku polskim, cz. 1: Grupy trat, tlat; H zamiast g; Spółgłoski twarde przed i, e; cz. 2: Formy beznosówkowe; Formy nieprzegloszone, Wrocław 1965–1970.
• Siatkowski J., Czesko-polskie kontakty językowe, Warszawa 1996.
• Siatkowski J., Dialekt czeski okolic Kudowy, cz. 1: Fonetyka, słowotwórstwo; cz. 2: Fleksja, słownictwo, teksty, Wrocław 1962.
• Siatkowski J., Slawizmy w utworach śląskich Horsta Bienka, Warszawa 1995 [przekł.: Slawismen in den schlesischen Romanen von Horst Bienek, München 2000].
• Siatkowski J., Słowiańskie nazwy części ciała w historii i dialektach, Warszawa 2012.
• Siatkowski J., Słowiańskie nazwy wykonawców zawodów w historii i dialektach, Warszawa 2005.
• Siatkowski J., Studia nad wpływami obcymi w „Ogólnosłowiańskim atlasie językowym”, Warszawa 2004.
• Sieczkowki A., Struktura słowotwórcza przymiotników czeskich i polskich. Studium porównawcze, Wrocław 1957.
• Siekierska K., Język Wojciecha Stanisława Chrościńskiego. Studium mazowieckiej polszczyzny z przełomu XVII i XVIII wieku, Wrocław 1974.
• Sierociuk J., Budowa wybranych formacji rzeczownikowych – szczególnie nazw miejsc – w gwarach między Wisłą a Wieprzem, Lublin 1996.
• Skulina T., Staroruskie imiennictwo osobowe, cz. 1–2, Wrocław 1973–1974.
• Sławski F., Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1–5 (do łżywy), Kraków 1952–1982.
• Sławski F., Słowotwórstwo, słownictwo i etymologia słowiańska, Kraków 2011.
• Sławski F., Zarys słowotwórstwa prasłowiańskiego, [w:] F. Sławski, Słowotwórstwo, słownictwo i etymologia słowiańska, Kraków 2011.
• Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, A. Cieślikowa przy współudziale J. Dumy, t. 1–2, Warszawa : Kraków 2002–2003.
• Słownictwo gwarowe przesiedleńców z Ukrainy. Słownik porównawczy kilku wsi w Tarnopolskiem. Z materiałów zebr. pod kier. W. Paryla, oprac. K. Czarnecka, D. Kowalska, E. Rudolf-Ziółkowska, red. nauk. J. Rieger, Kraków 2007.
• Słownictwo gwarowe przesiedleńców z Ukrainy. Słownik porównawczy kilku wsi w Tarnopolskiem, z materiałów zebr. pod kier. W. Paryla, oprac. K. Czarnecka, D. Kowalska, E. Rudolf-Ziółkowska, red. nauk. J. Rieger, Kraków 2007.
• Słownictwo kresowe. Studia i materiały, red. J. Rieger, Warszawa 2007.
• Słownik Bartłomieja z Bydgoszczy, wersja polsko-łacińska, oprac. E. Kędelska, I. Kwilecka, A. Łuczak, t. 1–5, Warszawa 1999–2012.
• Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, cz. 1: Odapelatywne nazwy osobowe, oprac. A. Cieślikowa przy współudziale J. Szymowej i K. Ramułta, Kraków 2000; cz. 2: Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, oprac. M. Malec, Kraków 1995; cz. 3: Odmiejscowe nazwy osobowe, oprac. Z. Kaleta (przy współudziale E. Supranowicz i J. Szymowej), Kraków 1997; cz. 4: Nazwy osobowe pochodzące od etników, oprac. E. Supranowicz, Kraków 1997; cz. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego, oprac. Z. Klimek, Kraków 1997; cz. 6: Nazwy heraldyczne, oprac. M. Bobowska-Kowalska), Kraków 1995.
• Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska, t. 1, red. S. Rospond; t. 2–3, red. S. Rospond, H. Borek; t. 4, red. H. Borek, Warszawa : Wrocław; t. 5–15, red. S. Sochacka, Opole 1970–2011.
• Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, oprac. przez Pracownię Słownika Gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur Zakładu Językoznawstwa PAN w Warszawie, red. Z. Stamirowska, H. Perzowa, Wrocław : Warszawa : Kraków 1987–.
• Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. M. Karasia, od t. 2. pod kier. J. Reichana, od t. 6. pod kier. J. Okoniowej, Wrocław 1977–.
• Słownik gwar śląskich, t. 1–12, red. B. Wyderka, Opole 2000–.
• Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, wyd. K. Rymut, Kraków 1995.
• Słownik Jana Cervusa z Tucholi, oprac. M. Karplukówna, Wrocław 1973.
• Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. 1–11, Wrocław 1962–1983.
• Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, red. H. Koneczna, W. Doroszewski, t. 1–2, Wrocław 1965–1973.
• Słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku, t. 1–, red. M. Karpluk, Kraków 1999–.
• Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 1–11, Warszawa 1958–1969.
• Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, red. M. Plezia, (K. Weyssenhoff-Brożkowa, M. Rzepiela), Wrocław : Kraków 1953–.
• Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, red. K. Rymut, t. 1–10, Kraków 1992–1994.
• Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, red. M. Kucała, t. 1–5, Kraków 1994–2012.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M. R. Mayenowa, (F. Pepłowski, K. Mrowcewicz), Wrocław 1966–.
• Słownik prasłowiański, red. F. Sławski, t. 1–8 (G)–, (Kraków) Wrocław 1974–.
• Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 1–11, Warszawa : Kraków 1953–2004.
• Słownik staropolskich nazw osobowych, t. 1–6, red. W. Taszycki; t. 7: Suplement, red. M. Malec, Wrocław 1965–1987.
• Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do XII w., t. 1–8, Wrocław 1961–1996.
• Słowniki i inne zbiory materiałowe dotyczące słowiańskiej onomastyki
• Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, red. K. Kleszczowa, Katowice 1996.
• Śmiech W., Przymiotnikowe nazwy terenowe Polski, wstępem opatrzył i do druku przyg. S. Gala, Łódź 1996.
• Smolińska B., Polszczyzna północnokresowa z przełomu XVII i XVIII w. Na podstawie rękopisów Jana Władysława Poczobuta Odlanickiego i Antoniego Kazimierza Sapiehy, Wrocław 1983.
• Smułkowa E., Słownictwo z zakresu uprawy roli w gwarach wschodniej Białostocczyzny na tle wschodniosłowiańskim, Wrocław 1968.
• Sobierajski Z., Atlas polskich gwar spiskich na terenie Polski i Czechosłowacji, t. 1–4, Poznań 1966–1977.
• Sokołowska T., Funkcje składniowe imiesłowów nieodmiennych w języku polskim XVII wieku, Wrocław 1976.
• Sokołowski J., Słowiańskie derywaty imienne z przyimkiem negacji w podstawie słowotwórczej, Wrocław 2000.
• Stachowski S., Słownik historyczny turcyzmów w języku polskim, Kraków 2007.
• Stachowski S., Studia na chronologią turcyzmów w języku bułgarskim, Kraków 1971.
• Stachowski S., Studia nad chronologią turcyzmów w języku serbsko-chorwackim, Kraków 1967.
• Steffen W., Słownik warmiński, Wrocław 1984.
• Stieber Z., Atlas językowy dawnej Łemkowszczyzny, zesz. 1–8, Łódź 1956–1964.
• Stieber Z., Toponomastyka Łemkowszczyzny, t. 1: Nazwy miejscowości; t. 2: Nazwy terenowe, Łódź 1948–1949.
• Studia dialektologiczne, t. 1, red. B. Dunaj, J. Reichan; t. 2, red. J. Okoniowa, B. Dunaj; t. 3, red. J. Okoniowa; t. 4, red. H. Kurek, A. Tyrpa, J. Wronicz, Kraków 1996–2010.
• Studia historycznojęzykowe, t. 1, red. M. Kucała, Z. Krążyńska; t. 2: Fleksja historyczna, red. M. Kucała, W. R. Rzepka; t. 3, red. K. Rymut, W. R. Rzepka, Wrocław : Kraków 1994–2000.
• Studia nad polszczyzna kresową, t. 1–12, red. J. Rieger, W. Werenicz, [Warszawa] Wrocław 1982–2010.
• Studia z polskiej składni historycznej, [T.] 1–3, red. J. Twardzikowa, Wrocław 1976–1978.
• Sychta B., Słownictwo kociewskie na tle kultury ludowej, t. 1–3, Wrocław 1980–1985.
• Sychta B., Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, t. 1–7, Wrocław 1967–1976.
• Symoni-Sułkowska J., Formacje rzeczownikowe utworzone od wyrażeń przyimkowych, Wrocław 1987.
• Systemy zoonimiczne w językach słowiańskich. Księga referatów V Międzynarodowej Slawistycznej Konferencji Naukowej, Lublin, 24–27 listopada 1993 roku, pod. red. S. Warchoła, Lublin 1996.
• Szcześniak K., Teka Toruńska Marcina Giersza. Analiza materiału nazewniczego, Gdańsk 1994.
• Szlifersztejnowa S., Przymiotniki dzierżawcze w języku polskim, Wrocław 1960.
• Szulowska W., Dawna antroponimia Mazowsza (XV–XVII w.), Olsztyn 2004.
• Szulowska W., Imiennictwo dawnej ziemi halickiej i lwowskiej, Warszawa 1992.
• Szulowska W., Wolnicz-Pawłowska E., Nazwy wód w Polsce, cz. 1: Układ alfabetyczny; cz. 2, Układ a tergo, Warszawa 2001–2002.
• Szymański T., Derywacja czasowników onomatopeicznych i ekspresywnych w języku bułgarskim, Wrocław 1977.
• Szymański T., Słowotwórstwo rzeczownika w bułgarskich tekstach XVII–XVIII wieku, Wrocław 1968.
• Szymczak M., Gwara Domaniewka i wsi okolicznych w powiecie łęczyckim, Łódź 1961.
• Szymczak M., Słownik gwary Domaniewka w powiecie łęczyckim, cz. 1–8, Wrocław 1962–1973.
• Taszycki W., Patronimiczne nazwy miejscowe na Mazowszu (z mapą), Kraków 1951.
• Taszycki W., Słowiańskie nazwy miejscowe (Ustalenie podziału), Kraków 1946.
• Topolińska Z., Opisy fonologiczne polskich punktów „Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego”, zesz. 1: Kaszuby, Wielkopolska, Śląsk, Wrocław 1982.
• Topolińska Z., Z historii akcentu polskiego od wieku XVI do dziś, Wrocław 1961.
• Ułaszyn H., Praojczyzna Słowian, Łódź 1959.
• Urbańczyk S., Dawni Słowianie. Wiara i kult, Wrocław 1991.
• Urbańczyk S., Z dawnych stosunków językowych polsko-czeskich, cz. 1: Biblia królowej Zofii a staroczeskie przekłady Pisma Św., Kraków 1946.
• Walczak B., Między snobizmem i modą a potrzebami języka, czyli o wyrazach obcego pochodzenia w polszczyźnie, Poznań 1987.
• Walczak-Mikołajczakowa M., Słowotwórstwo agentywnych nazw osobowych w języku polskim, rosyjskim i bułgarskim, Poznań 2000.
• Waniakowa J., Polskie gwarowe nazwy dziko rosnących roślin zielnych na tle słowiańskim. Zagadnienia ogólne, Kraków 2012.
• Warchoł S., Gwary dawnej ziemi stężyckiej, Wrocław 1967.
• Warchoł S., Nazwy miast Lubelszczyzny, Lublin 1964.
• Warchoł S., Słownik etymologiczno-motywacyjny zoonimii ludowej. Słowiańskie nazwy własne zwierząt domowych i udomowionych zwierząt dzikich w środowiskach wiejskich, t. 1: Bawoły, byki, konie, woły; t. 2: Krowy; t. 3: Koty, psy, Lublin 2007–2011.
• Wątróbska H., Słownik staro-cerkiewno-rusko-polski, Kraków 2010.
• Wczesna Słowiańszczyzna. Przewodnik po dziejach i literaturze przedmiotu, red. A. Wędzki, t. 1–2, Warszawa 2008.
• Weyssenhoff-Brożkowa K., Wpływ polszczyzny na łacinę średniowieczną w Polsce, Kraków 1991.
• Winkler-Leszczyńska I., Sufiksy przymiotnikowe -ity, -isty, -aty, -asty w języku polskim na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław 1964.
• Wiśniewska H., Polszczyzna przemyska wieków XVII–XVIII, Wrocław 1975.
• Witkowski W., Nowy słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim, Kraków 2006.
• Witkowski W., Słownik zapożyczeń polskich w języku rosyjskim, Kraków 1999.
• Wojtyła-Świerzowska M., Prasłowiańskie abstractum. Słowotwórstwo. Semantyka. 1. Formacje tematyczne, Wrocław 1992.
• Wojtyła-Świerzowska M., Prasłowiańskie abstractum. Sufiksalne nomina actionis (Formacje z podstawowym sufiksalnym -n-, -t-), Wrocław 2003.
• Wojtyła-Świerzowska M., Prasłowiańskie nomen agentis, Wrocław 1974.
• Wolff A., Rzetelska-Feleszko E., Mazowieckie nazwy terenowe do końca XVI wieku, Warszawa 1982.
• Wolnicz-Pawłowska E., Antroponimia łemkowska na tle polskim i słowackim (XVI–XIX), Warszawa 1993.
• Wolnicz-Pawłowska E., Nazwy wodne dorzecza Warty od źródeł do ujścia Prosny, Warszawa 2006.
• Wolnicz-Pawłowska E., Osiemnastowieczne imiennictwo ukraińskie w dawnym województwie ruskim, Wrocław 1978.
• Wolnicz-Pawłowska E., Szulowska W., Antroponimia polska na Kresach południowo-wschodnich XV–XIX w., Warszawa 1998.
• Wrocławska E., Słowotwórstwo rzeczowników w sztokawskich tekstach XVI–XVIII w. z Dubrownika, Wrocław 1988.
• Wronicz J., Słownictwo pisarzy cieszyńskich XVIII wieku, Kraków 1992.
• Wronkowska-Dimitrowa M., Triod kwietny z krakowskiej oficyny Szwajpolta Fiola (1491 r.). Studium filologiczno-językowe pierwszego cyrylickiego triodu drukowanego, Bydgoszcz 2010.
• Wydawnictwa źródłowe
• Wyrazy francuskiego pochodzenia we współczesnym języku polskim, red. nauk. A. Bochnakowa, oprac. A. Bochnakowa, P. Dębowiak, M. Jakubczyk, J. Waniakowa, M. Węgiel, Kraków 2012.
• Wyrazy polskie w Słowniku łacińsko-polskim Jana Mączyńskiego (Lexicon Latino-Polonicum ex optimis Latinae linguae scriptoribus concinnatum, Regiomonti 1564), oprac. W. Kuraszkiewicz, cz. 1–2, Wrocław 1962–1963.
• Wysocka F., Polska terminologia lekarska do roku 1938, t. 1: Anatomia. Proste prymarne nazwy niemotywowane; t. 2: Anatomia. Jednowyrazowe nazwy motywowane; t. 3: Anatomia. Nazwy dwuwyrazowe, Wrocław : Kraków 1980–2007.
• Zapomniane konstrukcje składni staropolskiej, 1700–1780; 1780–1822; 1822–1863, oprac. A. Kałkowska, K. Pisarkowa, M. Szybistowa, J. Twardzikowa, Wrocław 1973–1975.
• Zaręba A., Atlas językowy Śląska, Kraków, t. 1–8, [Warszawa]: Kraków 1969–1996.
• Zborowski J., Słownik gwary Zakopanego i okolic, oprac. i uzup. z materiałów Autora przez Zespół Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk pod kier. J. Okoniowej, Zakopane : Kraków 2009.
• Zdaniukiewicz A. A., Gwara Łopatowszczyzny. Fonetyka, fleksja, słownictwo, Wrocław 1972.
• Zduńska H., Język polski górniczych środowisk polonijnych w północnej Francji, Wrocław 1981.
• Zduńska H., Opisy fonologiczne polskich punktów „Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego”, zesz. 3: Mazowsze, Wrocław 1984.
• Zielińska A., Polska mniejszość na Litwie Kowieńskiej. Studium socjolingwistyczne, Warszawa 2002.
• Zieniukowa J., Język mniejszości w komunikowaniu społecznym. Studia nad funkcjonowaniem języków łużyckich w XIX i XX wieku, Warszawa 2006.
• Zieniukowa J., Z dziejów polszczyzny literackiej w XVIII wieku. Język pism Jana Jabłonowskiego wobec ówczesnych przepisów normatywnych, Wrocław 1968.
• Zierhoffer K., Studia z historii i geografii słownictwa polskiego i słowiańskiego, Poznań 1963.
• Zierhofferowie Z. i K., Nazwy miast Wielkopolski, Poznań 1987.
• Zierhofferowie Z. i K., Nazwy zachodnioeuropejskie w języku polskim a związki Polski z kulturą Europy, Poznań 2000.
• Общекарпатский диалектологический атлас, вып. 3: Пища, переработка молока, терминология родства. Karpacki atlas dialektologiczny, t. 3: Potrawy, przetwórstwo mleka, terminologia pokrewieństwa, red. J. Rieger, Warszawa 1991.
• Общеславянский лингвистический атлас. Серия лексико-словообразовательная, вып. 2: Животноводство. Ogólnosłowiański atlas językowy. Seria leksykalno-słowotwórcza, t. 2: Hodowla zwierząt, red. B. Falińska, J. Siatkowski, A. Kowalska, Warszawa 2000.
• Общеславянский лингвистический атлас. Серия лексико-словообразовательная, вып. 8: Профессии и общественная жизнь. Ogólnosłowiański atlas językowy, Seria leksykalno-słowotwórcza, t. 8: Zawody i życie społeczne, red. J. Basara, J. Siatkowski, A. Basara, Warszawa 2003.
• Общеславянский лингвистический атлас. Серия лексико-словообразовательная, вып. 9: Человек. Ogólnosłowiański atlas językowy, Seria leksykalno-słowotwórcza, t. 9: Człowiek, red. J. Siatkowski, J. Waniakowa, Kraków 2009.
• Общеславянский лингвистический атлас. Серия фонетико-грамматическая, вып. 2б: Рефлексы *ǫ. Ogólnosłowiański atlas językowy. Seria fonetyczno-gramatyczna, t. 2b: Refleksy *ǫ, red. J. Basara, Warszawa 1990.
• Общеславянский лингвистический атлас. Серия фонетико-грамматическа, вып. 3: Рефлексы: *ьr, *ъr, *ьl, *ъl. Ogólnosłowiański atlas językowy. Seria fonetyczno-gramatyczna, t. 3: Refleksy *ьr, *ъr, *ьl, *ъl, red. J. Basara, Warszawa 1994.