Włoska gospodarka wojenna 1940–1943

• Authors: Franz Maciej

Title variants

EN

Italy’s War Economy 1940–1943

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Państwo włoskie w okresie faszystowskim było krajem, który błyskawicznie porzucił gospodarkę wolnorynkową na rzecz systemu korporacyjnego. Miał on zapewnić rozwój państwa, jego unowocześnienie, którego symbolem stały się pierwsze włoskie autostrady. Gospodarka do 1940 r. rozwijała się jednak wolno, ciągle drenowana na rzecz kolejnych konfliktów kolonialnych i wojny domowej w Hiszpanii. Wskutek tego okazała się całkowicie nieprzygotowana do wojny światowej. W czasie II wojny światowej włoska gospodarka była niewydolna i niezdolna do zapewnienia własnym siłom zbrojnym odpowiednio nowoczesnego sprzętu wojskowego. Jednocześnie nie potrafiono zaspokoić podstawowych potrzeb społeczeństwa włoskiego. Klęska militarna, a potem polityczna Włoch, najpierw dokonała się na polu zdewastowanej gospodarki, całkowicie zrujnowanej w latach 1940–1943.

EN

The Italian state in the Fascist era was a country which abandoned its free-market economy in favour of corporatism. It was supposed to ensure the state’s development and modernisation, symbolised the first Italian motorways. However, the economy grew slowly until 1940, continuously drained by subsequent colonial conflicts or the civil war in Spain. As a result, it proved to be completely unprepared for a world war. During the Second World War, the Italian economy was inefficient and unable to provide its own armed forces with suitably modern military equipment. At the same time, the basic needs of the Italian society could not be met. The military defeat of Italy, followed by political collapse, first occurred in the economy that was completely ruined between 1940-1943.

Keywords

PL

Włochy faszystowskie; gospodarka wojenna; II wojna światowa; system korporacyjny

EN

Fascist Italy; war economy; the Second World War; corporatism

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2019
• Issue: 34
• Pages: 180-194

Contributors

author

Franz Maciej

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Verbali del Consiglio dei Ministri della Repubblica Sociale Italiana Settembre 1943 – Aprile 1945, Edizione critica di Francesca Romana Scardaccione, Roma 2002, documento n. 14, Elenco dei Provvedimenti Presentati dal Governo Badoglion elle sedute del 27 Luglio E 5 Agosto 1943 che rappresentano il perfezionamento e il Varo di Provvedimenti Proposti dal Fascismo Prima del 25 Luglio.
• „ACTA. Dell’Istituto Storico Republica Sociale Italiana” 2001, n. 2.
• Alusini S., Il ritorno dell’eroe ignoto, „UNICI. Unione Nazionale Ufficini in Congedo d’Italia” 2015, nr 7/8.
• Belot R. de, The Struggle for the Mediterranean 1939–1945, New York 1969.
• Bernardi G., Il disarmo navale fra le Due Guerre Mondiali (1919–1939), Roma 1975.
• Bernhard L., System Mussoliniego polityczny, administracyjny, gospodarczy, metoda rewolucji, Poznań 1925.
• Болыны A., Военно-Морской Флот ХХ Век, Моcква 2013.
• Bragadin M.A., La Marina Italiana 1940–1945. Segreti bellici e scelte operative, Bologna 2011.
• Brotzu E., Aviazione militare in Italia 1944–2013, Roma 2014.
• Bukała G., Włoskie zapasy ropy w latach 1940–1943, „Morze, Statki i Okręty” 2009, nr 11.
• Chabod F., Włochy współczesne: 1918–1944, tłum. B. Sieroszewska, Warszawa 1966.
• Crawford K.R., Mitiukow N., Mokrousow S., W kwestii brytyjsko-włoskiego konfliktu na Morzu Śródziemnym w okresie II wojny światowej, „Okręty Wojenne” 2016, nr 138.
• Chromecki T., Autorytatywne państwo korporacyjne Mussoliniego, Warszawa 1938.
• Douhet G., Panowanie w powietrzu, tłum. E. Bagieński, Warszawa 1965.
• Fargo L., Abisynja na widowni, Łodź 1936.
• Felice De R., Wywiad na temat faszyzmu [w:] Faszyzmy europejskie (1922–1945) w oczach współczesnych i historyków, wybor i wstęp J.W. Borejsza, Warszawa 1979.
• Fiszer M., Gruszczyński J., Macchi MC.200 Saetta, „Lotnictwo” 2011, Numer Specjalny 15.
• Fiszer M., Gruszczyński J., Włoska broń pancerna w przededniu II wojny światowej,
• „Nowa Technika Wojskowa” 2009, Numer Specjalny 4.
• Fornaro P., Włoskie Risorgimento: mit i rzeczywistość, „Przegląd Nauk Historycznych” 2016, R. XV, nr 2.
• Foro P., Włochy faszystowskie, K. Jokeš, Krakow 2008.
• Franz M., W dalmatyńskim kotle narodowych sprzeczności. Gabriele d’Annunzio a sprawa
• włoska [w:] Człowiek, naród, państwo wobec wyzwań XX wieku, red. M. Mikołajczyk, Poznań 2016.
• Gierowski J.A., Historia Włoch, Wrocław 2003.
• Greene J., Mare Nostrum. The War in the Mediterranean, Watsonville 1990.
• Hagg G., Mussolini. Butny faszysta, tłum. W. Łygaś, Warszawa 2015.
• Harrison M., The Economics of World War II. Six Great Powers in International Comparison, Cambridge 2005.
• Janek J., Rola sektora państwowego w powojennym rozwoju Włoch oraz w okresie boomu gospodarczego w latach 50. i 60. XX wieku, „Studia i Prace” 2016, na 1.
• Joseph F., Wojny Mussoliniego, tłum. K. Janicki, Warszawa 2012.
• Knox M., Mussolini Unleashed 1939–1941. Politics and Strategy in Fascist Italy’s Last War, Cambridge 1982.
• Lalak Z., Wojna powietrzna nad Abisynią, „Technika Wojskowa. Historia” 2011, nr 1.
• Marszał M., Faszyzm i jego oblicza [w:] Varia doctrinalia, red. Ł. Machaj, Wrocław 2012.
• Marszał M., Włoski faszyzm w interpretacjach polskich socjalistów (1922–1939), „Acta Universitatis Wratislaviensis”, No 3365, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”, t. XXXIII, Wrocław 2011.
• O’Hara V.P., Struggle for the Middle Sea. The Great Navies at War in the Mediterranean Theater, 1940–1945, Annapolis 2013.
• Peretiatkowicz A., Państwo faszystowskie (bilans rządów pięcioletnich), Poznań 1927.
• Rochat G., Włochy na wojnie 1935–1943. Od podboju Etiopii do klęski, Oświęcim 2018.
• Rojek W., Spory o władanie morzem. Polityczno-dyplomatyczne aspekty zbrojeń morskich w okresie międzywojennym 1919–1939, Kraków 1994.
• Sierpowski S., Polityka zagraniczna faszystowskich Włoch, „Dzieje Najnowsze” 1978, R. X, nr 1.
• Sierpowski S., Studia z dziejów Włoch XX wieku, Poznań 2012.
• Sondel-Cedermas J., Myśl prawno-polityczna i ustrój włoskiego faszyzmu a inspiracje ideologiczne Vilfreda Pareta, „Acta Universitas Wratislaviensis”, No 3466, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 34, nr 1, Wrocław 2012.
• Szymański A., Mussolini i korporacyjna przebudowa Włoch, Lublin 1927.
• Tomasiewicz J., W poszukiwaniu istoty faszyzmu, „Historia i Polityka” 2009–2010, nr 2–3.
• Włochy w roku 1926. Sprawozdanie ekonomiczne radcy handlowego przy poselstwie Rz. P. w Rzymie – B. Mikulskiego, Warszawa 1927.